Ερυθρά παλίρροια είναι η κοινή ονομασία ενός φαινομένου γνωστού ως άνθιση φυτοπλαγκτόν όταν αυτή προκαλείται από μερικά είδη δινομαστιγωτών (υδρόβιοι μικροοργανισμοί) οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν την πλευστότητά τους και να σχηματίζουν πυκνές, εμφανείς κηλίδες κοκκινωπού έως καφετί χρώματος, κοντά στην υδάτινη επιφάνεια. Η ερυθρές παλίρροιες είναι φαινόμενα ταχείας συσσώρευσης φυτοπλαγκτόν, των αλμυρών, γλυκών και μικτών νερών, με αποτέλεσμα τον χρωματισμό των επιφανειακών νερών. Συνήθως συμβαίνει σε παράκτιες περιοχές και δεν σχετίζονται άμεσα με την παλιρροϊκή κίνηση των νερών και ως εκ τούτου οι επιστήμονες προτιμούν να χρησιμοποιούν τον όρο άνθιση φυτοπλαγκτόν έναντι του όρου ερυθρά παλίρροια.
Σε περιπτώσεις ερυθρών παλιρροιών (και στις ελληνικές θάλασσες) παρατηρήθηκε παραγωγή βιοτοξινών, εξάντληση του διαλυμένου στο νερό οξυγόνου, έντονη δυσοσμία και περιγράφονται ως επιβλαβείς ανθίσεις φυτοπλαγκτόν γιατί σχετίζονται με τη θνησιμότητα της ιχθυοπανίδας, πελαγικής και παράκτιας, της ορνιθοπανίδας και άλλων οργανισμών.
Όπως αναφέρουν οι αρμόδιοι επιστήμονες, το φαινόμενο της «ερυθράς παλίρροιας» εμφανίζεται εδώ και πολλά χρόνια στο Θερμαϊκό Κόλπο, συνήθως δύο φορές το χρόνο (άνοιξη- φθινόπωρο) και «κρατάει» μία εβδομάδα με δέκα μέρες. Κύρια αιτία του φαινομένου θεωρείται η χρήση λιπασμάτων στις γεωργικές καλλιέργειες, που διαλυόμενα στο νερό της βροχής, διοχετεύονται στα κανάλια και στην συνέχεια με τα νερά των ποταμών στη θάλασσα. Οι οικονομικές επιπτώσεις στον πρωτογενή τομέα, όπως τα αλιεύματα και κυρίως οι μυδοκαλλιέργειες είναι τεράστιες.
Η παραλία της Θεσσαλονίκης κατά την περίοδο της φετινής «κόκκινης παλίρροιας».
