της Εβελίνας Παπαδοπούλου και της Έλενας Σιταρίδου μαθήτριες της Γ τάξης
Όπως όλοι γνωρίζουμε, η εφηβεία, μια περίοδος εσωτερικού αναβρασμού και συναισθηματικής αναστάτωσης, είναι η μετάβαση από την παιδική στην ενήλικη ζωή και χαρακτηρίζεται από έντονο αυθορμητισμό, μεταβολές στη συμπεριφορά του ατόμου και συναισθηματικές εντάσεις. Στα κορίτσια η εφηβεία διαρκεί από το 13ο ως το 17ο έτος της ηλικίας τους και στα αγόρια από το 14ο ως το 18ο έτος της ηλικίας τους. Ο έφηβος, στο πλαίσιο αυτό, προσπαθεί να ανακαλύψει ποιος πραγματικά είναι και να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του, ενώ ταυτόχρονα νιώθει έντονα την ανάγκη ανεξαρτητοποίησης και διεκδίκησης περισσότερων ελευθεριών από τους γονείς του. Ωστόσο, στην προσπάθεια αυτή , έρχεται συχνά σε σύγκρουση με τους γύρω του, όπως γονείς και εκπαιδευτικούς.
Ας δούμε μερικά από τα βασικότερα χαρακτηριστικά των εφήβων. Αρχικά, η συμπεριφορά των εφήβων μπορεί να αλλάξει πολύ γρήγορα ακόμα και από μήνα σε μήνα, διότι ο έφηβος δεν έχει κατασταλλάξει ακόμη στον ανθρώπινο τύπο που θέλει να υιοθετήσει. Συχνά, οδηγείται σε λάθος πρότυπα συμπεριφορών. Επίσης, στους εφήβους παρατηρούνται τρομερές συναισθηματικές μεταπτώσεις, καθώς άλλοτε μπορεί να είναι χαρούμενοι και εύθυμοι και άλλοτε δύσθυμοι και μελαγχολικοί. Συνακόλουθο των παραπάνω είναι ότι οι έφηβοι είναι ιδεολόγοι και οραματιστές, αφού ονειρεύονται έναν κόσμο καλύτερο από τον σημερινό, ενώ χαρακτηρίζονται από επαναστατικότητα, αποφασιστικότητα και υποστηρίζουν με πάθος ό,τι πιστεύουν.
Ακόμη, οι νέοι απομακρύνονται σταδιακά από τους γονείς και αποζητούν ολοένα και περισσότερο τη συντροφικότητα των φίλων, γιατί νιώθουν ότι οι φίλοι τους καταλαβαίνουν περισσότερο. Η ανάγκη αποδοχής, μάλιστα είναι ιδιαίτερα σημαντική γι” αυτούς, από τη στιγμή που επιδιώκουν έντονα να είναι αποδεκτοί τόσο από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον όσο και από τις ομάδες των συνομηλίκων. Σε συνδυασμό με το παραπάνω, πρέπει ν” αναφερθεί πως στον εσωτερικό κόσμο των εφήβων κυριαρχεί άλλοτε η έντονη ανασφάλεια και άλλοτε η υπερβολική αυτοπεποίθηση, απόδειξη των συνεχών συναισθηματικών μεταπτώσεων.
Καταλήγοντας, η εφηβεία χαρακτηρίζεται από μεταβολές του σώματος σε συνδυασμό με αλλαγές στις σχέσεις με τους άλλους και τον κόσμο γύρω τους. Όλα αυτά, όμως, οδηγούν τον έφηβο στη δημιουργία της ατομικής του ταυτότητας για να σταθεί στον νέο κόσμο των ενηλίκων, παλεύοντας παράλληλα να διαμορφώσει τη δική του προσωπικότητα. Τέλος, είναι σημαντικό να επισημανθεί πως οι γονείς πρέπει να είναι δυνατοί και να συμπαραστέκονται στα παιδιά τους σε αυτή τη μεταβατική φάση της ζωής τους.