Η φιλία του Πικάσο με την συγγραφέα Γκέρτρουντ Στάιν δεν σήμαινε γι’αυτόν μόνο μία γενναιόδωρη προστάτιδα και μία πρόσκληση στο πιο εντυπωσιακό Σαλόν του Παρισιού, αλλά και την έμπνευση για ένα από τα πρώτα του αριστουργήματα. Ξεκίνησε το πορτραίτο της Στάιν το 1905, αλλά, αφού εκείνη του είχε ποζάρει 90 φορές, ο Πικάσο εγκατέλειψε, μην καταφέρνοντας να αποδώσει το πρόσωπό της. Έφυγε για διακοπές στην Ισπανία, όπου ζωγράφισε πίνακες με έμφαση στη γεωμετρία. Επιστρέφοντας, ξανάρχισε το πορτραίτο και ζωγράφισε το πρόσωπό της Στάιν. Τα χαρακτηριστικά της έγιναν μάσκα, με το στόμα ίσια γραμμή, το μάγουλο έλλειψη και τα μάτια ασύμμετρα αμυγδαλοειδή σχήματα. Οι φίλοι του απέρριψαν τον πίνακα, όμως άρεσε στη Στάιν, που είπε, με το γνώριμο στρυφνό στιλ της: «Είναι εγώ, και, για μένα, είναι η μόνη αναπαραγωγή που είναι πάντα εγώ». Όταν οι φίλοι του Πικάσο είπαν ότι ο πίνακας δεν είχε ομοιότητα με τη Στάιν, εκείνος απάντησε απλώς: «Θα έχει». Κι είχε δίκιο. Καθώς η Στάιν μεγάλωνε, τα χαρακτηριστικά της έμοιαζαν με του πίνακα. El. Lunday, Secret lives of great artists, Quirk Productions, 2008
