Νιώθω, άρα υπάρχω! (Φανή Μελά)

Νιώθω, άρα υπάρχω!

από τη Φανή Μελά

Τι είναι τα συναισθήματα;

Είναι μια σύνθετη υποκειμενική συνειδητή εμπειρία, ο συνδυασμός νοητικών και ψυχοσωματικών καταστάσεων, που δεν εκφράζεται ως απλή αίσθηση, αλλά ως κάτι βαθύ, εσωτερικό, που επιδρά στο σώμα και την «ψυχή» του ατόμου, και σχεδόν πάντα εκφράζεται και είναι παρατηρήσιμο από τους άλλους. Αποτελούν φυσιολογικές εκφράσεις του ανθρώπινου ψυχισμού και σήμερα θεωρούνται θεμελιώδους σημασίας, καθώς φαίνεται πως διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε διάφορες γνωστικές λειτουργίες όπως η αντίληψη, η μάθηση, η προσοχή… Παράλληλα σχετίζονται και καθαρίζουν την αίσθηση του εαυτού και τη διαπροσωπικη επικοινωνία!!!

• Αγάπη • Αγωνία • Αηδία • Αγανάκτηση • Αμηχανία • Απορία • Δέος • Έκπληξη • Ελπίδα • Εμπιστοσύνη      • Έρωτας • Ευτυχία  • Ευφορία  Συναισθηματα    • Ευσπλαχνία • Ευγνωμοσύνη • Ζήλια   • Ηρεμία  • Ηττοπάθεια • Θάρρος      • Θυμός • Λατρεία • Λύπη • Μοναξιά • Νοσταλγία • Ντροπή • Πάθος       • Πένθος • Πανικός  • Προσβολή         • Συγκινησιακή πειρατεία               • Υπερηφάνεια • Υπομονή   • Φόβος   • Φιλότιμο • Χαρά                           • Χαιρεκακία………………………………….

και τόσα άλλα…

Ποιος δεν έζησε κάτι από τα παρακάτω ή μέσα από αυτά;

Αγάπη

Η αγάπη είναι ένα συναίσθημα έντονης στοργής και προσωπικής αφοσίωσης. Στον τομέα της φιλοσοφίας είναι μια αρετή που εκπροσωπεί την ανθρώπινη ευγένεια, συμπόνια και στοργή. Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε ένα πλήθος διαφορετικών συναισθημάτων, καταστάσεων ή και συμπεριφορών, που μπορούν να είναι από την επιθυμία για ρομαντική αγάπη, την πλατωνική αγάπη, δηλαδή τη φιλία, την οικογενειακή tree heart αγάπη μεταξύ ατόμων με συγγενικούς δεσμούς έως και τη θρησκευτική αγάπη και αφοσίωση. Η αγάπη, στις διάφορες μορφές της, αποτελεί κινητήρια δύναμη για σύναψη διαπροσωπικών σχέσεων, και λόγω της μεγάλης αξίας και δύναμης που έχει στην ψυχή των ανθρώπων, είναι ένα από τα πιο συχνά θέματα έμπνευσης στις τέχνες. ???? Σύμφωνα με την επιστήμη, η αγάπη είναι μία εξέλιξη του ενστίκτου επιβίωσης, που αρχικά είχε ως σκοπό να κρατήσει τους ανθρώπους κοντά.

Ευτυχία

Η ευτυχία είναι η ψυχική ικανοποίηση του ατόμου προερχόμενη από την εκπλήρωση των επιθυμιών και την επίτευξη των σκοπών του. Δεν υπάρχει μόνιμη ευτυχία, υπάρχουν μόνο στιγμές ευτυχίας… Στη σύγχρονη εποχή οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ευτυχία τα υλικά αγαθά, την ανάπτυξη scalesτης τεχνολογίας, τα κοινωνικά αξιώματα, τη δόξα, και γι’αυτό πιστεύουν πως ο πλούσιος είναι πάντα ευτυχισμένος.  Έτσι, όταν αυτά χαθούν, χάνεται και η ευτυχία τους. Ο Αριστοτέλης στα συγγράμματά του διακρίνει την ευτυχία, η οποία μπορεί να είναι προϊόν τύχης και πρόσκαιρη, από την ευδαιμονία, η οποία συνδέεται με τη διαβίωση και τη δράση σύμφωνα με τις ηθικές αρετές και τη λογική, γι’ αυτό και είναι διαρκής.

Έκπληξη

Η έκπληξη είναι το συναίσθημα που νιώθει κάποιος όταν συμβαίνει κάτι ξαφνικό και αναπάντεχο. Η έκπληξη μπορεί να είναι ευχάριστη, όπως για παράδειγμα όταν οι μαθητές απροσδόκητα πηγαίνουν εκδρομή ή όταν ο δάσκαλος, εκτός προγράμματος, αφιερώνει χρόνο από το σχολικό μάθημα για να παίξει ή να ζωγραφίσει με τους μαθητές των μικρότερων τάξεων. Βέβαια η έκπληξη μπορεί να είναι και δυσάρεστη, για παράδειγμα όταν ένας καλός μαθητής παίρνει έναν χαμηλό βαθμό σε ένα διαγώνισμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η έκπληξη προκύπτει όταν οι προσδοκίες του ατόμου διαψεύδονται ή ανατρέπονται από τη πραγματικότητα.

Ενθουσιασμός

excitedΟ ενθουσιασμός είναι ένα ισχυρό συναίσθημα ενεργού ενδιαφέροντος για κάτι που απολαμβάνουμε. Είναι ένα θετικό συναίσθημα, που κάποιες φορές, όμως, μπορεί να δημιουργήσει προβληματισμούς, καθώς, όταν είναι υπερβολικός, μπορεί να διαταράξει μια ομαλή κατάσταση, εφόσον κάποιος που είναι ενθουσιασμένος, μπορεί να φωνάζει, να είναι ανήσυχος, να προβαίνει σε ακραίες εκδηλώσεις, να χάσει τον έλεγχο της συμπεριφοράς του και των αντιδράσεών του, συχνά δημιουργώντας αμηχανία και φέρνοντας σε δύσκολη θέση τους άλλους. Το συναίσθημα αυτό, βέβαια, είναι κυρίως θετικό και βιώνεται ευχάριστα από τα άτομα.

 

Λύπη και Θλίψη

Η λύπη είναι ψυχικό συναίσθημα με έκδηλα τα χαρακτηριστικά της στενοχώριας, του πόνου ή της οδύνης. Κάποιος λυπάται επειδή αισθάνεται ότι η φορά των πραγμάτων δεν δικαιώνει τις υλικές, πνευματικές ή ψυχικές προσδοκίες του. Δεν είναι ενιαία ως συναίσθημα αλλά έχει κάποιες διαβαθμίσεις. Μπορεί να πάρει τον χαρακτήρα παροδικής δυσαρέσκειας, μονιμότερης θλίψης ή και επίμονης μελαγχολίας. Μερικοί τη θεωρούν ως συναίσθημα αρνητικό και άγονο. Απομακρύνει το άτομο από το κοινωνικό του περιβάλλον, ενώ ακόμη προκαλεί τη χαλάρωση της δράσης, την αβουλία, την παθητικότητα. Άλλοι, πάλι, πιστεύουν ότι είναι θετικό συναίσθημα γιατί οδηγεί στην ωρίμαση του ατόμου μέσω της συνειδητοποίησης και αποδοχής της αλήθειας και της ωμής πραγματικότητας. Η λέξη «λύπη», όταν συνδυάζεται με τη «χαρά», δημιουργεί τη χαρμολύπη. Η λύπη, λοιπόν, εναλλάσσεται ή και συνυπάρχει με τη χαρά, και προκαλεί πλήθος ψυχικών διακυμάνσεων.

Η θλίψη αποτελεί ένα συναίσθημα που συχνά μπορεί να σχετίζεται με την ενοχή, τη ντροπή, την ευαισθησία στην κριτική. Παρόλο που η θλίψη αποτελεί φυσιολογική έκφανση της ζωής, η παρατεταμένη και επίμονη θλίψη, μπορεί να αποτελέσει σημάδι συναισθηματικής δυσκολίας. Γι’ αυτό τη διαχωρίζουμε από τη λύπη. Η θλίψη εκδηλώνεται με συχνό κλάμα, συχνά χωρίς εμφανή λόγο, με δυσκολία στον ύπνο, με συνεχές αίσθημα κόπωσης, με απώλεια όρεξης για φαγητό, με δυσκολία στη συγκέντρωση, αλλά και με διαταραχές της συμπεριφοράς.

Θυμός

Ο θυμός είναι ένα έντονο συναίσθημα πάθους, και προκαλείται συνήθως από κάποια ταραχή, προσβολή ή άρνηση. Αποτέλεσμα μπορεί να είναι η αντεκδίκηση ή η σιωπή. Γενικά, οι συνέπειες που μπορεί να υπάρχουν είναι ψυχικές (όπως οι ενοχές) ή σωματικές (όπως ένα καρδιακό επεισόδιο).angry Κίνητρο του θυμού είναι η αίσθηση του κινδύνου. Δεν είναι η απειλή κατά της σωματικής ακεραιότητας όσο μια συμβολική απειλή στην αυτοεκτίμηση ή την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Μια προσβολή, ένας «άδικος» ή βίαιος εκφοβισμός, ο εξευτελισμός, η απογοήτευση από τη μη επίτευξη σημαντικών στόχων, λειτουργούν στον θυμό σαν θρυαλλίδα. Η κατάσταση αυτής της συναισθηματικής εγρήγορσης οφειλόμενης σε ένα τέτοιο γεγονός, η οποία είναι και η βάση για όλο και μεγαλύτερη αντίδραση σε ανάλογα ερεθίσματα, μπορεί να διαρκέσει για ώρες και ημέρες και συχνά έχει απρόβλεπτες ή και ακραίες συνέπειες. ???? Η οργή, η ακραία μορφή θυμού, λογιζόταν στα 7 θανάσιμα αμαρτήματα εξαιτίας των ολέθριων συνεπειών που επέφερε στην ψυχή και τη ζωή των ανθρώπων.

Φόβος

Ο φόβος είναι ένα βασικό συναίσθημα του ανθρώπου που προκαλείται από τη συνειδητοποίηση ενός πραγματικού ή πλασματικού κινδύνου ή απειλής. Είναι ένας μηχανισμός προστατευτικού χαρακτήρα, μια αμυντική αντίδραση του οργανισμού χωρίς να απαιτείται συνειδητή σκέψη. Ο φόβος πρέπει να διακρίνεται από τη σχετική συναισθηματική κατάσταση του άγχους, το οποίο εκδηλώνεται ως εσωτερική ένταση και το οποίο συνήθως συμβαίνει χωρίς την ύπαρξη οποιασδήποτε εξωτερικής απειλής, που γίνεται αντιληπτή ως ανεξέλεγκτη ή αναπόφευκτη.

 Άγχος

Το άγχος αποτελεί γνώριμο συναίσθημα για όλους τους ανθρώπους, κυρίως για τους νέους. Τόσο οι ενήλικες όσο και τα παιδιά βιώνουν άγχος, stressανησυχία σε ορισμένες καταστάσεις. Το άγχος αποτελεί ένα λειτουργικό συναίσθημα, το οποίο συχνά διευκολύνει να αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις που συναντάμε στη ζωή μας θέτοντας τον οργανισμό σε κατάσταση ετοιμότητας. Όταν, όμως, το  συναίσθημα του άγχους είναι υπερβολικό σε ένταση, δυσανάλογο με το ερέθισμα που το προκαλεί και διαρκές, τότε το άγχος χάνει τη λειτουργικότητά του και ενδέχεται να αποτελέσει ένδειξη κάποιας διαταραχής. Το άγχος γίνεται αντιληπτό και μέσα από σωματικές εκδηλώσεις, όπως είναι η αδιαθεσία, η εφίδρωση, οι διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, η ζάλη, η ταχυπαλμία, το κοιλιακό άλγος κ.ά. , και οφείλεται κυρίως στην πίεση που βιώνουν καθημερινά και τα προβλήματα/υποχρεώσεις που πρέπει να αντιμετωπίζουμε…

Μίσος

Το μίσος είναι η έντονη αντιπάθεια, η απέχθεια για κάποιον και η σφοδρή επιθυμία να του κάνεις κακό. Είναι πάθος της ανθρώπινης ψυχής, το οποίο διαρκεί πολύ και δεν ικανοποιείται ποτέ, αντίθετα τρέφει την κακία και την έχθρα για να βλάψει. Ο άνθρωπος που διακατέχεται από μίσος, χάνει την αυτοκυριαρχία του, κάνει αδικίες, πράξεις βίαιες, που βλάπτουν τον ίδιο και το σύνολο. Το μίσος γεννά τον εμμονικό ανταγωνισμό, τη συκοφαντία, τη βία, το έγκλημα, τις αντεκδικήσεις και οδηγεί σε πράξεις αντικοινωνικές. Είναι πάθος, που φέρνει διχόνοια, δυστυχία και οδηγεί σε καταστροφή πρώτα όποιον το αισθάνεται.

Ο άνθρωπος νιώθει διαρκώς, διαφορετικές ποιότητες και διαφορετικές εντάσεις συναισθημάτων. Η διαχείρισή τους είναι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Όταν μιλάμε για διαχείριση συναισθημάτων  συνήθως γίνεται μια μεγάλη παρεξήγηση. Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι η διαχείριση των συναισθημάτων σημαίνει ότι θα καταφέρουν να μη νιώθουν άγχος, φόβο, θυμό και οποιοδήποτε συναίσθημα είναι δυσάρεστο. Όμως αυτά τα συναισθήματα είναι αυτόματες αντιδράσεις του νευρικού μας συστήματος, οι οποίες είναι ουσιαστικές για την επιβίωσή μας. Άλλωστε και τα ευχάριστα συναισθήματα απαιτούν διαχείριση. Μια άλλη λανθασμένη αντίληψη είναι ότι η διαχείριση συναισθημάτων σημαίνει να αγνοούμε και να καταπιέζουμε όποιο συναίσθημα κρίνουμε ότι δεν πρέπει να εκφράσουμε.Κάθε συναίσθημα είναι μια μορφή ενέργειας η οποία είναι απαραίτητη για να κινούμαστε και να αναπτυσσόμαστε. 

Η διαχείριση των συναισθημάτων έχει να κάνει με δυο πολύ σημαντικές διαδικασίες. Η μία είναι η διαδικασία με την οποία αντιλαμβάνομαστε την πραγματικότητα, δηλαδή πώς και πόσο αφήνουμε να μας επηρεάζουν τα εξωτερικά ερεθίσματα, ώστε να βιώνουμε ένα συναίσθημα με συγκεκριμένη ένταση. Η άλλη αφορά στους τρόπους που επιλέγουμε για να εκτονώνουμε την ενέργεια των συναισθημάτων μας, ώστε να αποφεύγουμε να συσσωρεύονται μέσα μας. Η αυτοπαρατήρηση, η αντιμετώπιση της αλήθειας, η ειλικρινής συζήτηση με άτομα που εμπιστευόμαστε, η υπομονή και η στάση αναμονής μέχρι να καταλάβουμε και να πάρουμε αποφάσεις, οι δραστηριότητες που μας χαλαρώνουν και μας ευχαριστούν, η επαφή μας με αγαπημένα πρόσωπα, είναι κάποια «όπλα» που διαθέτουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από ακρότητες που θα μετανιώσουμε αλλά και για να «επιτεθούμε» δημιουργικά απέναντι στη ζωή! Γιατί πρέπει να ζήσουμε αληθινά!

 

Πηγές: https://el.wikipedia.org/ , http://www.psixotherapeia.gr

hands with painted faces

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης