Επιμέλεια: Καρλής Βασίλης Α2
Η συνεχής χρήση του Διαδικτύου είναι γεγονός: σήμερα για ό,τι θελήσουμε επισκεπτόμαστε έναν ηλεκτρονικό ιστότοπο… Έτσι, η τεχνολογία έχει εισχωρήσει και στις συναλλαγές, με μια πληθώρα ηλεκτρονικών καταστημάτων να δημιουργούνται καθημερινά και να αντικαθιστούν την αγορά · ηλεκτρονικά καταστήματα ρούχων, ηλεκτρονικά supermarket, web banking… Παράλληλα, έχουμε -δυστυχώς- καταλήξει να εμπιστευόμαστε τον καθένα στο διαδίκτυο, το κάθε email, το κάθε μήνυμα που λαμβάνουμε. Όλα αυτά συντελούν σε ένα δυσάρεστο συνονθύλευμα απειλών, απατών και υποκλοπών. Η εποχή της ηλεκτρονικής κλοπής ήρθε … «με φόρα».
Σύμφωνα με έρευνα της Kaspersky, τo 44,4% των Ελλήνων χρηστών του Διαδικτύου αντιμετώπισε κάποιας μορφής απειλή κατά την περίοδο Ιανουάριος – Μάρτιος 2022. Αυτό τοποθετεί την Ελλάδα, κατά την ίδια έρευνα, στη 2η θέση παγκοσμίως πίσω από την Ουκρανία. Προβληματισμός γεννιέται τόσο για τον τρόπο που οι Έλληνες χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο όσο και για τις νέες, εξελιγμένες απειλές που ελλοχεύουν από τους επιτήδειους. «Οι κακόβουλοι διαρκώς εφευρίσκουν νέους τρόπους εξαπάτησης των χρηστών και οι χρήστες από την πλευρά τους δεν έχουν ικανοποιητική εκπαίδευση να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν τις διαδικτυακές απάτες», σημειώνει μιλώντας στο kathimerini.gr η Υπεύθυνη Επικοινωνίας του Ελληνικού κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, Κατερίνα Ψαρουδάκη.
Υπάρχει το ενδεχόμενο ο χρήστης να κληθεί με κάποιο τρόπο να παραχωρήσει μόνος του προσωπικά δεδομένα (μέσω κάποιο email phising, κάποιο μήνυμα) με απώτερο στόχο την υποκλοπή προσωπικών δεδομένων και, κυρίως, οικονομικές πληροφορίες, όπως κωδικούς σε ηλεκτρονική τράπεζα. Το μήνυμα κειμένου συνήθως ζητά από το θύμα να κάνει κλικ σε έναν ηλεκτρονικό σύνδεσμο (link) ή να καλέσει έναν αριθμό τηλεφώνου, προκειμένου να επαληθεύσει, ενημερώσει ή επανανεργοποιήσει τον λογαριασμό του. Στη συνέχεια, οι δράστες έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τους κωδικούς της διαδικτυακής τράπεζας και είτε να εκδώσουν εξουσιοδοτήσεις για δικούς τους λογαριασμούς είτε να μεταφέρουν χρήματα σε αυτούς.
Ο όρος «smishing» (ένας συνδυασμός των λέξεων «SMS» και «Phishing») αναφέρεται στην προσπάθεια των δραστών να αποκτήσουν προσωπικές και οικονομικές πληροφορίες ή κωδικούς ασφαλείας μέσω μηνυμάτων SMS. Παράλληλα, οι δράστες συχνά εκμεταλλεύονται την άγνοια των χρηστών και την μη επαρκή πληροφόρησή τους για τα καινοτόμα τραπεζικά και μη συστήματα.
Επιπλέον, συχνό είναι το φαινόμενο της υποκλοπής κωδικών όχι σε διαδικτυακές τράπεζες αλλά σε διαδικτυακά «πολυκαταστήματα». Πάλι μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου καταφέρνουν να πάρουν τους κωδικούς ή χωρίς να γίνονται αντιληπτοί μέσω hacking προσπαθούν να «σπάσουν» τις δικλείδες ασφαλείας του εκάστοτε ιστότοπου. Ποιος είναι ο στόχος τους αυτή τη φορά; Η αγορά προϊόντων με τα χρήματα του θύματος και … η υποκλοπή της κάρτας του! Και αυτό γίνεται επειδή 9 στις 10 φορές αποθηκεύουμε τους κωδικούς της κάρτας μας σε αυτά τα καταστήματα, για «γρηγορότερες συναλλαγές». Τέλος, σύγχρονη «μόδα» είναι οι ψευδείς αναγγελίες πώλησης διαφόρων αγαθών σε δημοφιλείς διαδικτυακούς ιστοτόπους αγγελιών αγοραπωλησίας. Οι δράστες της απάτης των ψευδών αναγγελιών πώλησης αγαθών μερικές φορές καταθέτουν το τίμημα πριν την παράδοση του πωλούμενου, το οποίο βέβαια ποτέ δεν παραδίδουν, ενώ άλλοτε αποστέλλουν πλαστογραφημένα αντίγραφα εμβάσματος και SWIFT, που φέρουν στοιχεία υπαρκτών εταιρειών με συναφή δραστηριότητα, ισχυριζόμενοι ότι έχουν μεταφέρει χρηματικά ποσά στους τραπεζικούς λογαριασμούς των υποψήφιων αγοραστών. Στη συνέχεια, εκμεταλλευόμενοι την καθυστέρηση της πίστωσης του ποσού ζητούν την επιστροφή των χρημάτων σε συγκεκριμένους τραπεζικούς λογαριασμούς. Τελικά, καταφέρνουν να ιδιοποιηθούν παράνομα τα χρήματα.
Εν κατακλείδι, ο σύγχρονος κόσμος του Διαδικτύου έχει μετατρέψει την καθημερινότητά μας σε μία συνεχή αποφυγή παγίδων και πιθανών υποκλοπών των προσωπικών μας δεδομένων. Οι «μοντέρνοι κλέφτες» ασχολούνται μονάχα με ένα πράγμα: την απόκτηση πολύτιμων κωδικών πρόσβασης που ξεκλειδώνουν στοιχεία της οικονομικής μας δραστηριότητας. Και τι πρέπει να κάνουμε εμείς; Να μην αγοράσουμε ξανά από ηλεκτρονικό κατάστημα ή να εγκαταλείψουμε την ηλεκτρονική τραπεζική; Όσα θετικά θα μπορούσε να φέρει αυτό, είναι αδύνατο. Όμως, πρέπει να προσέχουμε συνεχώς, ιδιαίτερα το ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο, από όπου εν αγνοία μας ξεκινούν οι περισσότερες απειλές…
