Από την Ανθή Μπαδινάκη και τη Νικολέτα Ταουσάνη, μαθήτριες της Β΄τάξης
Τόπος μαρτυρίου,τόπος προσκυνήματος,
μνημείο ηρωισμού και αντίστασης!!
Στον τοίχο του κοιμητηρίου ο επισκέπτης διαβάζει:
«Τ’ αντρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δε λογιέται».
Αντρειωμένοι αυτοί που κείτονται στον χώρο αυτό‧ αθάνατοι στη μνήμη όλων.
Αρχικά, παρατηρώντας κανείς τον τόπο αυτό αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για ένα μικρό κοιμητήριο που κατασκευάστηκε από τους Άγγλους κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα των Κύπριων Αγωνιστών του 1955-1959 στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας. Βρίσκεται δίπλα στα κελιά των μελλοθάνατων με ψηλούςτοίχους τριγύρω. Ο τότε κυβερνήτης Τζων Χάρντιγκ αποφάσισε πως εκεί θα έθαβαν τόσο τους απαγχονισθέντες όσο και τις ηγετικές μορφές της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών), για να μην προκληθεί το λαϊκό αίσθημα και υπάρξουν μαζικές διαδηλώσεις.
Πλέον στα Φυλακισμένα Μνήματα βρίσκονται θαμμένοι δεκατρείς ηρωομάρτυρες, στην πλειοψηφία τους 19 έως 24 ετών. Από αυτούς οι εννιά εκτελέστηκαν στηναγχόνη των Κεντρικών Φυλακών και τέσσερις ήταν αγωνιστές της ΕΟΚΑ που θυσιάστηκαν για την πατρίδα.: Γρηγόρης Αυξεντίου, Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Στέλιος Μαυρομάτης, Ανδρέας Ζάκος, Μιχαλάκης Καραολής, Ανδρέας Δημητρίου μερικά από τα ονόματα αυτών. Οι οκτώ βρίσκονται σε τέσσερις τάφους λόγω εξοικονόμησης χώρου σύμφωνα με τους Άγγλους. Στον δρόμο τους για την αγχόνη οι ηρωομάρτυρες έδειξαν σθένος και ψυχραιμία ψάλλοντας θρησκευτικά άσματα και τον Εθνικό Ύμνο και ακούγοντας τα συνθήματα των υπόλοιπων κρατούμενων. Στην κηδεία μοναδική παρουσία και μάλιστα έξω από το κοιμητήριο ήταν αυτή του ιερέα χωρίς κανέναν συγγενή. Αυτοί βρήκαν τα παιδιά τους μετά το τέλος του Αγώνα.
Αποτίουμε, λοιπόν, φόρο τιμής τηρώντας ενός λεπτού σιγή στη μνήμη αυτών των ηρώων που θυσίασαν τη ζωή τους για την απελευθέρωση της Κύπρου από τους Άγγλους. Η συνταρακτική αφήγηση του υπεύθυνου για την ξενάγησή μας εξακολουθεί να ηχεί στα αυτιά μας. Αποχωρούμε ήσυχα….