ΠΕΡΗΦΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ (Φωτεινή Κακασιούρη)

PRIDE AND PREJUDICE (Περηφάνια και Προκατάληψη)

Στο συγκεκριμένο άρθρο επιλέγω να μιλήσω για μια από τις αγαπημένες μου ταινίες, εμπνευσμένη από ένα αγαπημένο, κλασικό βιβλίο της Jane Austen, το ‘Περηφάνια και Προκατάληψη’. Επέλεξα το συγκεκριμένο έργο, διότι είναι ένα έργο που μιλάει για μια περίοδο που τα κοινωνικά πρότυπα και στερεότυπα ήταν διαφορετικά και ο έρωτας, όσο και αν φαντάζει διαφορετικός από σήμερα, μας κάνει να βλέπουμε πώς – και τότε και τώρα – μας αλλάζει ολοκληρωτικά και κάποιες φορές μας κάνει να καταλάβουμε πόσο ανόητοι είμαστε…

Πλοκή ταινίας:

Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Joe Wright, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Jane Austen, που εκδόθηκε το 1813 (αν και η ιστορία της ταινίας μεταφέρεται κάποιες δεκαετίες νωρίτερα). Πρόκειται για μία από τις κατεξοχήν ρομαντικές ταινίες, που έχει ως κεντρικό θέμα το πόσο λάθος μπορεί να είναι οι πρώτες εντυπώσεις που μας δίνει κάποιος.

Ο κύριος και η κυρία Μπένετ ζουν σε ένα πλούσιο κτήμα σε μία επαρχία της Αγγλίας μαζί με τις πέντε κόρες τους: την καλόκαρδη Τζέιν (Rosamund Pike), την αντιδραστική και σπιρτόζα Ελίζαμπεθ (Keira Knightley), τη μουσικόφιλη Μέρι (Talulah Riley) και τις ανέμελες Κίτι (Carey Mulligan) και Λύντια (Jena Malone). Μιας και βρισκόμαστε στα τέλη του 18ου αιώνα και ο κύριος Μπένετ δεν έχει γιο, το κτήμα, σε περίπτωση θανάτου του, θα περάσει στα χέρια του ξαδέρφου των κοριτσιών, κ. Κόλλινς. Λόγω αυτής της κατάστασης, η κυρία Μπένετ έχει καθορίσει ως μοναδικό σκοπό της ζωής της να αποκαταστήσει τις 5 νεαρές κόρες της.

Όταν, λοιπόν, ο πλούσιος εργένης, Τσαρλς Μπίνγκλι, μετακομίζει στο κοντινό κτήμα “Netherfield”, η κυρία Μπένετ βάζει στόχο να τον παντρέψει με μία από τις κόρες της. Ο στόχος της αποδεικνύεται εφικτός, όταν στον χορό για τη γνωριμία του Μπίνγκλι με την τοπική κοινωνία, η Τζέιν τον γοητεύει αμέσως. Ενώ όμως αυτό το ζευγάρι ερωτεύεται με την πρώτη ματιά, το ανεξάρτητο πνεύμα της μικρότερης αδερφής Ελίζαμπεθ και ο αλαζονικός χαρακτήρας του φίλου του κυρίου Μπίγκλι, κυρίου Ντάρσυ, δημιουργούν μια αμοιβαία αντιπάθεια μεταξύ τους.

Στη συνέχεια, σύμφωνα πάντα με το σχέδιο της κυρίας Μπένετ, η Τζέιν “αρρωσταίνει” κατά μία επίσκεψη στο Netherfield και μένει εκεί μέχρι να αναρρώσει. Η Ελίζαμπεθ θέλοντας να είναι στο πλευρό της αδερφής της, υποχρεώνεται να μείνει εκεί και να υποστεί την ψωνισμένη αδερφή του Μπίνγκλι, Κάρολαιν, και τον μουντρούχο κύριο Ντάρσι…

Λίγο καιρό μετά, η αντιπάθεια της Ελίζαμπεθ προς το πρόσωπο του Ντάρσι αυξάνεται όταν γνωρίσει τον υπολοχαγό Γουίκαμ και μάθει για την αδικία που του είχε κάνει στο παρελθόν. Η αποστροφή της κορυφώνεται, όμως, μόλις μαθαίνει για τον ρόλο που έπαιξε ο Ντάρσι στη διάλυση της σχέσης της Τζέιν με τον Μπίνγκλι.

Ο κύριος Ντάρσι, όμως, όντας ερωτευμένος με την Ελίζαμπεθ κάνει τα πάντα για να εξιλεωθεί. Της κάνει ερωτική εξομολόγηση μέσα στη βροχή – μια από τις σκηνές που φανερώνονται τα πραγματικά συναισθήματα και των δύο, και αυτά που τους κρατούν πίσω από το να είναι μαζί εκείνη την περίοδο, και μια προσωπικά αγαπημένη μου – της γράφει γράμματα και προσπαθεί να την κρατήσει κοντά του. Όμως, και η ίδια η Ελίζαμπεθ δεν μπορεί να ξεχάσει τον κύριο Ντάρσυ. Είναι σαν η μοίρα να τους φέρνει κοντά. Φαίνεται ακόμα και στα βλέμματα τους, στη φωνή τους, στη γλώσσα του σώματος τους πόσο μαγεμένοι είναι ο ένας από τον άλλο. Καθώς, λοιπόν, η αγάπη τους πλέον δεν είναι κρυμμένη από πέπλο υπερηφάνειας και εγωισμού και ξεδιαλύνονται κάποια πράγματα μεταξύ τους, ο κύριος Ντάρσυ κάνει μια εξαιρετικά συγκινητική πρόταση γάμου στην Ελίζαμπεθ, την οποία η ίδια δέχεται, σώζει την οικογένεια της από κοινωνικό ξεπεσμό και όλα δένουν σε ένα όμορφο τέλος.

Η συγκεκριμένη ιστορία της Jane Austen αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του 19ου αιώνα δικαιωματικά και η ταινία μετατρέπει τη φανταστική αυτή ιστορία σε εικόνα στη μεγάλη οθόνη και μας μαγεύει. Και το βιβλίο και η ταινία είναι εξίσου καθηλωτικά και μας περνούν το μήνυμα ότι ο δρόμος της ευτυχίας είναι γεμάτος εμπόδια που πολλές φορές υψώνουμε οι ίδιοι και χρειάζεται να τα καταρρίψουμε για να επιτύχουμε…

Πληροφορίες για το μυθιστόρημα:

Το μυθιστόρημα αρχικά γράφτηκε μεταξύ Οκτώβρη του 1796 και Αυγούστου του 1797. Ο πατέρας της Όστεν έγραψε στο βιβλιοπώλη Τόμας Κάντελ τον Νοέμβριο του 1797 προτείνοντας το για δημοσίευση, όμως απορρίφθηκε χωρίς να διαβαστεί και επεστράφη μέσω ταχυδρομείου. Αυτή η πράξη αποδίδεται λόγω της γυναικείας φύσης της συγγραφέως, καθώς τότε ήταν εξαιρετικά δύσκολο μια γυναίκα να εκδώσει ένα βιβλίο, ιδιαίτερα τέτοιου περιεχομένου. Το αδημοσίευτο χειρόγραφο παρέμεινε με την Όστεν και ήταν το 1811 που το πρώτο της μυθιστόρημα «Λογική και Ευαισθησία» δημοσιεύτηκε.

Η δημοσίευση του πρώτου της μυθιστορήματος ενθάρρυνε την Όστεν να αναθεωρήσει το χειρόγραφο για τις Πρώτες Εντυπώσεις πιθανώς μεταξύ 1811 και 1812. Μετονόμασε την ιστορία «Περηφάνια και Προκατάληψη», μια εμφανώς κλισέ φράση της εποχής… Στα χρόνια μεταξύ της ολοκλήρωσης των Πρώτων Εντυπώσεων και της αναθεώρησής τους σε Περηφάνια και Προκατάληψη, δημοσιεύτηκαν δύο άλλα έργα με τον ίδιο τίτλο: ένα μυθιστόρημα της Μαργαρίτας Χόλφορντ και μια κωμωδία του Οράτιου Σμιθ.

Η Όστεν πούλησε τα πνευματικά δικαιώματα του μυθιστορήματος στον Τόμας Έγκερτον του Γουάιτχολ για 110 λίρες (η Όστεν είχε αρχικά ζητήσει 150 λίρες). Η απόφαση αυτή αποδείχθηκε ακριβή. Η Όστεν είχε εκδώσει το Λογική και Ευαισθησία βάσει προμήθειας προστατεύοντας τον εκδότη από απώλειες και λαμβάνοντας τα όποια κέρδη μείον το κόστος και την προμήθεια του εκδότη. Μη γνωρίζοντας ότι η Λογική και Ευαισθησία θα εξαντλούσε την έκδοσή της αποφέροντας της 140 λίρες, μετέφερε τα πνευματικά δικαιώματα στον Έγκερτον έναντι εφάπαξ πληρωμής, το οποίο σήμαινε ότι όλο το ρίσκο (και όλα τα κέρδη) θα ήταν δικά του. Έχει υπολογιστεί ότι ο Έγκερτον στη συνέχεια – και μόνο από τις δύο πρώτες εκδόσεις του βιβλίου – έβγαλε περίπου 450 λίρες!

Απόσπασμα από το έργο:

«Δεν θα ήθελα σε καμία περίπτωση να κρίνω κάποιον βιαστικά. Όμως αυτό που σκέφτομαι το λέω πάντοτε ανοιχτά». «Το ξέρω πως το κάνεις αυτό· κι αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που με κάνεις να απορώ. Με τη δική σου ορθή κρίση, και να είσαι τόσο άδολα τυφλή απέναντι στις ανοησίες και στην αφροσύνη των άλλων! Το να προσποιείται κανείς πως είναι αμερόληπτος είναι αρκετά σύνηθες – το συναντάμε κάθε τόσο. Αλλά το να είσαι αμερόληπτη κι ακόμη περισσότερο καλοπροαίρετη αυθόρμητα και χωρίς προσποίηση –το να βλέπεις το καλό σε κάθε χαρακτήρα και να το κάνεις ακόμη καλύτερο, και να μη λες ούτε κουβέντα για τα ελαττώματα– αυτό χαρακτηρίζει αποκλειστικά εσένα».

Ένα βίντεο που θεωρώ ότι δείχνει υπέροχα τη σχέση της Ελίζαμπεθ και του κυρίου Ντάρσυ και οι γνώστες της ταινίας – ακόμα και όσοι δεν την έχουν δει – θα λατρέψουν:

Υπερσύνδεσμος για πληροφόρηση σχετικά με τη διάσημη και αξιοθαύμαστη συγγραφέα Jane Austen: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%AD%CE%B9%CE%BD_%CE%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%BD