Τα τελευταία χρόνια το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας  μας προωθεί ένα συγκεκριμένο τύπο μαθητή. Θα μπορούσαμε άνετα να ταυτίσουμε αυτό το «πρότυπο» μαθητή με τον ιδανικό Αναγεννησιακό τύπο ανθρώπου, τον homo universalis, αφού αναφερόμαστε σε ένα παιδί που έχει πολυποίκιλες ικανότητες. Σύμφωνα με τους λόγιους της Αναγέννησης, ο ιδανικός άνθρωπος  έπρεπε να είναι γνώστης της επιστήμης, της τέχνης, της γλυπτικής και ταυτοχρόνως να έχει κριτική σκέψη. Μιλάμε, δηλαδή, για έναν πολυδιάστατο άνθρωπο. Σήμερα, όμως, αυτή η ικανότητα να γνωρίζεις καλά διάφορα θέματα μας οδηγεί, εμάς τους μαθητές, στον ανταγωνισμό και τη βαθμοθηρία. Ο βομβαρδισμός μας από το εκπαιδευτικό σύστημα με διαφορετικές πληροφορίες δεν έχει στόχο τη δημιουργία ενός ικανού πολίτη, ο οποίος θα ξεχωρίσει με τις γνώσεις του, αλλά το σχηματισμό ανθρώπων με συγκεκριμένες απόψεις και ιδεολογίες, οι οποίες δεν θα παρεκκλίνουν από τα κοινωνικά πρότυπα.

            Ποιος είναι, όμως, ο πραγματικός ρόλος της εκπαίδευσης; Να δίνει ερεθίσματα στο μαθητή για περαιτέρω έρευνες, οι οποίες θα τον οδηγήσουν αργότερα στην διαμόρφωση μιας προσωπικής οπτικής των πραγμάτων και στην αποφυγή των στερεοτύπων; Ή να καλλιεργήσει έναν παθητικό πολίτη, τον οποίο θα χειρίζεται εύκολα η κάθε εξουσία; Στην πραγματικότητα, η εκπαίδευση πρέπει να έχει στόχο τη δημιουργία ελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών με πολιτική, οικονομική και κοινωνική συνείδηση, οι οποίοι θα συμβάλλουν στην πνευματική και πολιτισμική πρόοδο της χώρας μας. Ακόμη, ως μαθητές είναι αναγκαίο μέσα από το σχολείο να μάθουμε να συνυπάρχουμε  με τους άλλους και το μόνο στοιχείο ανταγωνισμού να αναπτύσσεται με τον ίδιο μας τον εαυτό, για να τον ξεπεράσουμε και να γίνουμε καλύτεροι. Έτσι, μαθαίνουμε να δεχόμαστε τις απόψεις των γύρω μας και προάγεται ο διάλογος και η συνεργασία.

            Ωστόσο, το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα έχει αλλοτριωθεί από το καπιταλιστικό σύστημα στο οποίο ζούμε και έχει περιορίσει τα όρια της ελευθερίας μας. Τείνουμε να διαμορφώσουμε στο σχολείο στερεότυπες  και μονοδιάστατες αντιλήψεις. Όσοι διαφοροποιούνται από τη τον μέσο όρο αποκλείονται. Ξένες γλώσσες, φροντιστήρια, βαθμοί μας καταπιέζουν.  Σε αυτό το σημείο εμπλέκεται και το θέμα της ψυχαγωγίας και της ξεκούρασης. Ο έφηβος προσπαθώντας να γίνει καλύτερος από τους άλλους δίνει πάρεργο ρόλο στη διασκέδαση και την ξεκούραση. Επομένως, δεν ζει όπως εκείνος θέλει, αλλά όπως τον κατευθύνει η κοινωνία. Όσον αφορά την ξεκούραση, δεν τίθεται ο κίνδυνος μόνο της πνευματικής ακαμψίας και αποβλάκωσης, αλλά και αυτός της υγείας, σε περίπτωση που ο ύπνος δεν είναι επαρκής λόγω αυξημένων υποχρεώσεων.

            Επομένως, ενώ η εκπαίδευση θα έπρεπε να ήταν όπλο του λαού, έχει πάρει το ρόλο του καταναγκαστικού έργου, διαμορφώνοντας έναν παθητικό πολίτη χωρίς αξίες και ιδανικά, ο οποίος ουσιαστικά είναι πιόνι του εκάστοτε συστήματος και της πολιτικής βούλησης.

           Οι μαθητές, επιβάλλεται σήμερα να είμαστε πιο κριτικοί σε ό,τι μας προβάλλουν και όχι στείρα επικριτικοί. Να διαμορφώνουμε τη δική μας άποψη για κάτι και να την υποστηρίζουμε με επιχειρήματα. Το χειρότερο πράγμα είναι να είμαστε αμέτοχοι στην κοινωνία και να αφήνουμε τα πράγματα να εξελίσσονται όπως οι άλλοι μας τα επιβάλλουν. Έτσι λοιπόν, μη φοβάστε να διαφοροποιηθείτε, γιατί ο κόσμος έχει ανάγκη για μια αλλαγή. Ένας από εμάς να το προσπαθήσει, θα επηρεάσει κάποιον άλλο και ίσως κάποια μέρα να μπούμε όλοι στη διαδικασία να ζούμε ουσιαστικά, δυναμικά και αποφασιστικά, να διαμορφώνουμε εμείς την Κοινωνία που θέλουμε και όχι να δεχόμαστε την κοινωνία των άλλων.

Έλενα Πετροπούλου