ΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1869, στο πλαίσιο των προσπαθειών της οθωμανικής αυτοκρατορίας για την εισαγωγή καινοτόμων διοικητικών θεσμών της Ευρώπης στην παραπαίουσα οθωμανική διοίκηση. Δεν είναι γνωστές οι πρώτες υποτυπώδεις εγκαταστάσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης, αργότερα όμως, προς τα τέλη του 19ου αιώνα, στεγάστηκαν σε ένα κτίριο που βρισκόταν πίσω από το τέμενος Χαμζά Μπέη (Αλκαζάρ), λίγο πιο πάνω από την οδό Εγνατία, στη σημερινή Ίωνος Δραγούμη, στην απέναντι γωνία από το ξενοδοχείο Μεγάλη Ρωσία.

Το Δημαρχείο Θεσσαλονίκης το 1917, καταστράφηκε από πυρκαγιά όπως και το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου της πόλης. Το Δημαρχείο βρισκόταν στην οδό Μ. Αλεξάνδρου, στη σημερινή Ίωνος Δραγούμη, στη γωνία του 2ου τετραγώνου, επάνω από την οδό Εγνατία. Από το αρχείο της Μ. Ζαβιτσιάνου. Επρόκειτο για ένα απλό διώροφο κτίριο στο οποίο στεγάζονταν, στο ισόγειο (ημιυπόγειο), η υπηρεσία Μέτρων και Σταθμών, η υπηρεσία υγιεινής με ένα υποτυπώδες ιατρείο και φαρμακείο και η υπηρεσία αποθηκών για τον πετρελαιοφωτισμό και σημαιοστολισμό των οδών, στον 1ο όροφο βρίσκονταν τα γραφεία Δημάρχου, Γενικού Γραμματέα και Ταμία, ενώ η αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου ήταν στο 2ο όροφο. Το κτίριο ήταν στην τότε οδό Δημαρχίας (Belediye στα τουρκικά), η οποία, μετά την απελευθέρωση της πόλης, μετονομάστηκε σε Μεγάλου Αλεξάνδρου και αργότερα, μετά την ισχύ του νέου σχεδίου πόλεως, σε Ι. Δραγούμη.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο στόχος ανέγερσης ιδιόκτητου δημαρχείου για τη Θεσσαλονίκη πέρασε από πολλές διαφορετικές φάσεις. Η οριστική ματαίωση της ανέγερσής του στην πλατεία Δικαστηρίων έστρεψε το ενδιαφέρον των ανθρώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλού. Ήδη, από 1962 είχε εκπονηθεί νέα Χωροταξική Μελέτη για τη Θεσσαλονίκη, από την ομάδα του καθηγητή Γιάννη Τριανταφυλλίδη, η οποία εισηγούνταν τη δημιουργία ενός Διοικητικού και Πνευματικού Κέντρου για τη Θεσσαλονίκη, στην περιοχή που περικλείονταν από το Λευκό Πύργο, τα Κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας, το ΑΠΘ και το Γ΄ Σώμα Στρατού.

Μετά την Μεταπολίτευση, η ελληνική πολιτεία αποφάσισε να ρυθμίσει οριστικά το ζήτημα του νέου Δημαρχιακού Μεγάρου Θεσσαλονίκης. Το 1976 χωροθετήθηκε το στρατόπεδο Τσιρογιάννη για την ανέγερση του, ενώ λίγο αργότερα, το 1980, στον ίδιο χώρο, στο μισό οικόπεδο, χωροθετήθηκε και το κτίριο του σχεδιαζόμενου Βυζαντινού Μουσείου. Το 1984 παραχωρήθηκε ο χώρος στο Δήμο Θεσσαλονίκης και στο Υπουργείο Πολιτισμού για την ανέγερση του Μουσείου.

Από τις αρχές του 21ου αιώνα, ο ίδιος, ο Δήμος Θεσσαλονίκης ανέλαβε να βγάλει την υπόθεση από το αδιέξοδο. Πιέζοντας φορτικά την πολιτεία κατάφερε, όχι μόνο να αποφασιστεί οριστικά η ανέγερση στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Τσιρογιάννη, αλλά το 2000, να ενταχθεί το έργο στο πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Κατόπιν, προκηρύχτηκε ο διαγωνισμός για την ανέγερση του Μεγάρου και το 2005, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης υπέγραψε τελικά τη σύμβαση κατασκευής με την ανάδοχο εταιρεία.

Η κοινοπραξία για την ανέγερση του μεγάρου αποτελούνταν από τις εταιρείες, ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ, Δομοτεχνική ΑΕ, Θεμελιοδομή ΑΕ, Ε.Τ.Ε.Θ. και ΤΕΡΝΑ Α.Ε. Η κατασκευή ξεκίνησε το 2006 και ολοκληρώθηκε 3 χρόνια αργότερα. Το νέο Δημαρχείο της πόλης είναι κτισμένο σε οικόπεδο 14.588 τ.μ. και αποτελείται από ένα σύμπλεγμα 4 βιοκλιματικών κτιρίων, με συνολική επιφάνεια 14.587,27 τ.μ., ενώ παράλληλα διαθέτει και υπόγειους χώρους στάθμευσης 1.000 θέσεων, επί συνολικής επιφανείας 30.000 τ.μ.. Στον περιβάλλοντα χώρο του Δημαρχείου υπάρχουν 5.220 τ.μ. πράσινου και 550 τ.μ. υδάτινων επιφανειών. Το έργο κόστισε 55.000.000 Ευρώ.

Στις 12 Οκτωβρίου 2009, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια από τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Βασ. Παπαγεωργόπουλο και η πόλη της Θεσσαλονίκης, μετά από 140 χρόνια, απέκτησε επιτέλους, ένα νέο και αντάξιο της ιστορίας της Δημαρχείο.