Ο φεμινισμός στον κινηματογράφο

Το παράδειγμα της Έριν Μπρόκοβιτς

 

Στη βιομηχανία του κινηματογράφου τις περισσότερες φορές οι δημιουργοί, όπως σκηνοθέτες, κινηματογραφιστές κ.ο.κ είναι άνδρες. Δεν επικρατεί λοιπόν μόνο το ανδρικό φύλο αλλά και η αντίστοιχη οπτική. Από την άλλη πλευρά, η γυναικεία θέαση θα λέγαμε πως βρίσκεται σε στάδιο πειραματικό, καθώς άρχισε να γίνεται πραγματικότητα τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι γυναίκες πλέον έχουν ανοίξει ένα τεράστιο κεφάλαιο στον κινηματογράφο. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 είχαν αναμφίβολα διαμορφώσει μέρος της τέχνης του σινεμά, από τη σκηνοθεσία μέχρι και τη συγγραφή του σεναρίου. Όμως στον ανδροκρατούμενο -μέχρι και σήμερα- χώρο του κινηματογράφου δημιουργούνταν στερεότυπα, καθώς υπερίσχυε το ανδρικό βλέμμα κινηματογράφισης.

Οι κοινωνικοί αγώνες των γυναικών για τα δικαιώματά τους κορυφώθηκαν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, παράλληλα με τον κινηματογράφο. Κάθε ταινία αντικατοπτρίζει την κοινωνία που την παράγει. Κατά συνέπεια ο κινηματογράφος τότε άρχισε να δέχεται επίδραση σε μεγάλο βαθμό από τους αγώνες για τη γυναικεία χειραφέτηση, το φύλο και τη σεξουαλικότητα.

Η «απελευθερωτική» δεκαετία του ’60 και του ’70 εισήγαγε τη γυναίκα στη μεταβατική φάση στον κινηματογράφο αλλά και στη ζωή, όπου κύριο στοιχείο ήταν η αναγνώριση και η αποδοχή της. Ταυτόχρονα το κοινό είδε με άλλο μάτι τις ταινίες που ήταν φτιαγμένες από γυναίκες.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα φεμινιστικού πορτρέτου είναι το φιλμ «Έριν Μπρόκοβιτς». Εκεί η ηρωίδα, διαζευγμένη, άνεργη, μητέρα τριών παιδιών και… έχοντας τους πάντες εναντίον της, καταφέρνει με τον δυναμισμό της να δικαιωθεί σε έναν νομικό αγώνα.

  Σοφία Σπανού

OIP

Χαλβατζή Δέσποινα
Περί Χαλβατζή Δέσποινα 16 Άρθρα
Γεννήθηκα το 1976 στην Αθήνα. Η καταγωγή μου είναι από την Ίμβρο. Η οικογένειά μου αλλά και οι πολύτιμες φιλίες που έκανα από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα έχουν καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μου. Σπούδασα Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και για αρκετά χρόνια ασχολήθηκα με την επιμέλεια κειμένου σε πολιτιστικά ιδρύματα, εκδοτικούς οίκους και στην έντυπη και ηλεκτρονική ενημέρωση. Το 2008 διορίστηκα στη δημόσια εκπαίδευση. Από την Αθήνα στη Χίο, από τη Χίο στην Κορινθία και από εκεί πάλι πίσω στην Αθήνα. Υπηρετώ για δεύτερη χρονιά στο 1ο ΓΕΛ Βριλησσίων (το λύκειο από το οποίο αποφοίτησα) και φέτος, κατόπιν πρότασης της Δ/ντριας του σχολείου, κας Κυζερίδη Μελπομένης, τολμάμε -με τους μαθητές που απαρτίζουν τη συντακτική ομάδα της σχολικής εφημερίδας αλλά και με καλοδεχούμενη τη συνδρομή όλων των εκπαιδευτικών και των μαθητών του σχολείου- να κοινοποιήσουμε στιγμές της σχολικής ζωής, να εκφράσουμε σκέψεις, προβληματισμούς με αφορμή την επικαιρότητα, να παρουσιάσουμε τα ενδιαφέροντά μας γύρω από την τέχνη και άλλα που ευελπιστούμε να προκύψουν στο πλαίσιο αυτής της απόπειρας... Η κοσμοθεωρία μου συμπυκνώνεται στα λόγια του Τζον Κίτινγκ από την ταινία «Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών»: «Η ιατρική, η νομική, η διοίκηση επιχειρήσεων – ναι, αυτά είναι σεβαστά επαγγέλματα, απαραίτητα για να συνεχίζεται η ζωή… Η ποίηση, όμως, ο ρομαντισμός, η ομορφιά, ο έρωτας! –αυτά είναι που μας κρατάνε στη ζωή!».