
Τα μεσάνυχτα της 15ης Αυγούστου του 1960 έγινε η επίσημη ανακήρυξη της Κυπριακής δημοκρατίας. Η προκήρυξη της Βασίλισσας της Αγγλίας διαβάστηκε από τον κυβερνήτη της Κύπρου Σερ Χιου Φουτ που πιστοποιούσε ότι η Μεγάλη Βρετανία θα εγκατέλειπε την κυριαρχία της στο νησί, όπως όριζαν οι συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου. Έτσι στις 16ης Αυγούστου σε όλα τα δημόσια κτίρια κυμάτιζε η νέα σημαία, η οποία παραμένει ίδια μέχρι και τώρα. Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλέχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ ενώ ως αντιπρόεδρος ορίστηκε ο Φαζίλ Κιουτσούκ, πρόσωπα τα οποία κέρδισαν στις πρώτες επίσημες εκλογές στις 13 Δεκεμβρίου 1959.
Παρόλο που η μέρα ανεξαρτησίας ήταν η 16η του Αυγούστου οι καλοκαιρινές διακοπές ανέτρεψαν τα δεδομένα. Έτσι, επειδή ο εορτασμός της Κυπριακής ανεξαρτησίας ήταν μια μέρα μετά τον δεκαπενταύγουστο και δυσκόλευε τους πάντες, αποφασίστηκε στις 11 Ιουλίου 1963 να οριστεί η 1η Οκτωβρίου ως ημέρα Ανεξαρτησίας της Κύπρου.
Στο σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας γίνεται διάκριση των εξουσιών σε εκτελεστική, που ασκείται από τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και το υπουργικό συμβούλιο, σε δικαστική που ασκείτε από τα δικαστήρια της Δημοκρατίας και τέλος σε νομοθετική που ασκείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τις Κοινοτικές Συνελεύσεις. Οι συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου και το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας προβλέπουν ακόμα τη δημιουργία δύο αιρετών Κοινοτικών Συνελεύσεων, μιας ελληνικής και μιας τουρκικής, των οποίων ο ρόλος ήταν η λύση όλων των εκπαιδευτικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών θεμάτων των δύο κοινοτήτων.
Οι Συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου
Οι Συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου ανέδειξαν την Κύπρο ως ένα “εξαρτημένο-ανεξάρτητο” κράτος υπό την κηδεμονία της Μ. Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Στη σημερινή εποχή βέβαια εκείνες οι συμφωνίες δεν υπερασπίζονται από κανέναν, λόγω χρεοκοπίας στην πράξη και λόγω οδυνηρών αποτελεσμάτων, παρόλο που εκείνη την εποχή θριάμβευσαν. (Στις 11/2/1959 υπογράφτηκε η συμφωνίας της Ζυρίχης.)
Το περιεχόμενο των Συμφωνιών
Στα βασικότερα σημεία τους οι συμφωνίες προέβλεπαν:
- Τη δημιουργία ανεξάρτητου κυπριακού κράτους υπό την προστασία της Μ. Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, με την ελληνική και την τουρκική ως επίσημες γλώσσες,. Την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας θα εγγυόνταν αυτά τα τρία κράτη.
- Τον αποκλεισμό οποιασδήποτε ένωσης του κυπριακού κράτους με κάποιο άλλο. Με βάση τις αρχές των συμφωνιών, δε θα ήταν δυνατό να τροποποιηθεί κανένα βασικό σημείο του κυπριακού συντάγματος.
- Η προεδρική δημοκρατία ορίστηκε ως σύστημα διακυβέρνησης της Κύπρου με Πρόεδρο Ελληνοκύπριο και αντιπρόεδρο Τουρκοκύπριο. Οι δύο ρόλοι αυτοί ήταν υπεύθυνοι για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ενόπλων Δυνάμεων, ασφάλειας κλπ.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο θα απαρτιζόταν από επτά Ελληνοκύπριους και τρεις Τουρκοκύπριους.
- Θα ψηφιζόταν μία Βουλή όπου το 70% των εδρών θα το είχαν οι Ελληνοκύπριοι και το 30% οι Τουρκοκύπριοι και θα ψήφιζαν ξεχωριστά η καθεμία από τις δύο κοινότητες. Επίσης, για θέματα θρησκευτικά, εκπαιδευτικά και πνευματικά θα αποφάσιζαν δύο ακόμη Βουλές, μία ελληνοκυπριακή και μία τουρκοκυπριακή.
- Θα διχοτομούνταν οι πιο μεγάλοι δήμοι της Κύπρου.
- Η Κυπριακή Δημοκρατία θα διέθετε στρατό δύο χιλιάδων ανδρών, εκ των οποίων το 60% θα ήταν Ελληνοκύπριοι και το 40% Τουρκοκύπριοι. Τα Σώματα Ασφαλείας θα αποτελούνταν από ίσο ποσοστό ανδρών αλλά εδώ η αναλογία θα ήταν 70% προς 30% αντίστοιχα με δύο αρχηγούς, έναν από κάθε κοινότητα.
- Η Μ. Βρετανία θα εδραιωνόταν στις περιοχές Ακρωτήρι, Επισκοπή, Παραμάλι, Δεκέλεια, Πέργαμος, Άγιος Νικόλαος και Ξυλοφάγου. Θα είχε επίσης το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το λιμάνι της Αμμοχώστου και το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Επιπλέον, το νησί θα παρείχε και ελληνική και τουρκική στρατιωτική δύναμη για την εγγύηση τήρησης των συμφωνιών.
Συνεκδοχικά από τα παραπάνω, καταλαβαίνουμε ότι το κυπριακό κράτος της «εξαρτημένης – ανεξαρτησίας» που δημιουργήθηκε ήταν στηριγμένο στην αρχή της διχοτόμησης. Οι προεργασίες για τη συγκρότηση του κυπριακού κράτους μετά την υπογραφή των συμφωνιών, ολοκληρώθηκαν με την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα όμως, άρχισε μια διαδικασία για την ολοκλήρωση της διχοτόμησης, όπου τον Αύγουστο του ‘74 κατά την τουρκική εισβολή, το κυπριακό έδαφος διαχωρίστηκε στη νόμιμη Κυπριακή δημοκρατία, διεθνώς αναγνωρισμένη και στην κατεχόμενη από τα τουρκικά στρατεύματα βόρεια Κύπρο.
Από τους μαθητές:
- Σφηναρολακη Σοφία (Γ4)
- Ρέγκλης Άρης (Γ4)