Την «Ελένη» του Ευριπίδη παρακολούθησε η Γ΄ Γυμνασίου του σχολείου μας στο κινηματοθέατρο Κολοσσαίον την Παρασκευή 05/02/2016 σε σκηνοθεσία της Έλλης Βοζικιάδουαπό το Θέατρο Θυμέλη. Η διδακτική αυτή επίσκεψη ήταν απόλυτα ενταγμένη στο πλαίσιο του μαθήματος Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Αρχαία από Μετάφραση), καθώς οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου διδάσκονται το κείμενο της «Ελένης» του Ευριπίδη.
Λίγα λόγια για το έργο :
Η «Ελένη» είναι τραγωδία του Ευριπίδη που διδάχτηκε το 412 π.Χ. στα Διονύσια και επέφερε πολλές καινοτομίες στον χώρο του δράματος. Ο Ευριπίδης χειρίστηκε με μεγάλη ελευθερία τους μύθους από τους οποίους πήρε τις υποθέσεις των έργων του και στο συγκεκριμένο έργο παρουσιάζει μια διαφορετική – από εκείνην του Ομήρου – εκδοχή του μύθου για την Ελένη.
Σύμφωνα με τον Ευριπίδη η Ελένη δεν ήταν μια μοιχαλίδα που απάτησε τον σύζυγό της, αλλά ένα πιόνι, μια μαριονέτα στα χέρια των θεών που βρέθηκε παρά τη θέλησή της στην Αίγυπτο και ποτέ δεν ακολούθησε τον εραστή της στην Τροία. Ο Μενέλαος μετά από την άλωση της Τροίας κατέπλευσε στην Αίγυπτο όπου συνάντησε την Ελένη και έμαθε με κατάπληξη ότι η Ελένη της Τροίας ήταν ένα φάντασμα, ένα είδωλο. Η πραγματική του σύζυγος ήταν κρυμμένη στην Αίγυπτο σε όλη τη διάρκεια του πολέμου και ο καταστροφικός πόλεμος της Τροίας έγινε για ένα είδωλο. Ο βασιλιάς της Αιγύπτου Θεοκλύμενος επίμονα ζητούσε να παντρευτεί την Ελένη, αλλά εκείνη μαζί με τον Μενέλαο κατάφεραν με δόλο και με εξασφαλισμένη τη σιωπή των γυναικών του χορού και της αδερφής του βασιλιά της Αιγύπτου Θεοκλύμενου, Θεονόης, να φύγουν κρυφά από τη Αίγυπτο.
Το έργο αυτό ανεβασμένο κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμουτο 412 π.Χ. χαρακτηρίζεται αντιπολεμικό δράμα, καθώς καταγγέλλει τον πόλεμο και τις συμφορές του και υπογραμμίζει εύγλωττα τη ματαιότητα των πολέμων, που πολλές φορές γίνονται για ένα είδωλο, για ένα πουκάμισο αδειανό…
Το είδωλο μιας γυναίκας προκάλεσε τον Τρωικό πόλεμο και όχι η ίδια η Ελένη, γιατί η Ήρα πεισματωμένη με τον Πάρη που διάλεξε την Αφροδίτη και όχι εκείνη για το βραβείο της ομορφιάς, του έδωσε αντί για την Ελένη, δώρο της Κύπρης προς τον Πάρη, τον «ίσκιο» της Ελένης, μια νεφέλη.Ο Ερμής βοηθούμενος από τον Δία μεταφέρει την πραγματική Ελένη στην Αίγυπτο κάτω από τη φροντίδα του ενάρετου Πρωτέα, βασιλιά της Αιγύπτου. Μετά τον θάνατό του όμως ο γιός του Θεοκλύμενος θέλει να την παντρευτεί και την πιέζει να δεχτεί αυτόν τον γάμο. Η Ελένη βρίσκει άσυλο στον τάφο του Πρωτέα. Με την είσοδο του Τεύκρου πληροφορείται η Ελένη την καταστροφή της Τροίας και τον χαμό του Μενέλαου, του άντρα της. Ελληνίδες σκλάβες, ο χορός της τραγωδίας, παρηγορούν την «θρηνούσα» Ελένη, τη συμβουλεύουν και την πείθουν να ρωτήσει τη μάντισσα Θεονόη, αδελφή του Θεοκλύμενου, για τη μοίρα του άντρα της. Μετά από πολλά χρόνια, ο Μενέλαος που ναυαγός φτάνει στην Αίγυπτο, συναντάται με την πραγματική γυναίκα του, ενώ η άλλη, η νεφέλη, εξαφανίζεται στον αιθέρα. Η Θεονόη βοηθά τους δύο συζύγους να δραπετεύσουν. Η Ελένη καταστρώνει το σχέδιο αποδράσεως και οι δυο τους κατορθώνουν να ξεγελάσουν τον Αιγύπτιο βασιλιά και να φύγουν για την Ελλάδα.