Απογοητευτικό και απαισιόδοξο για το μέλλον της χώρας μας είναι το φαινόμενο της φυγής κυρίως νέων επιστημόνων στο εξωτερικό εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, γνωστό και ως brain drain. Σύμφωνα με την έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας από το 2010 ως το 2013 200.000 νέοι ηλικίας 25 έως 39 ετών, στην πλειονότητά τους επιστήμονες, αναζήτησαν καλύτερες εργασιακές προοπτικές στο εξωτερικό, με πιο δημοφιλείς εργασιακούς προορισμούς, με σειρά προτίμησης, να είναι: το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Δανία, η Νορβηγία, η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Γαλλία.
Αυτοί που φεύγουν είναι κυρίως μεταξύ 20-35 ετών, άτομα χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις, αν και τα τελευταία δύο χρόνια απευθύνονται στο Eures και μεγαλύτεροι, άνω των 45, που έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις. Στην περίπτωση των νέων, η αναζήτηση εργασίας αφορά μια μεγάλη γκάμα επαγγελμάτων, ενώ η αναζήτηση των άνω των 45 είναι πολύ πιο εξειδικευμένη, με τον άντρα να αναζητεί συνήθως πρώτος εργασία, έτσι ώστε να ακολουθήσει και η σύζυγός του αργότερα. Τα επαγγέλματα με μεγαλύτερη ζήτηση είναι αυτά του γιατρού, του μηχανικού (πλην των πολιτικών μηχανικών), του νοσηλευτή, του φαρμακοποιού και του βιολόγου, του ελαιοχρωματιστή και ψυκτικού.
Κατά την έναρξη της κρίσης υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον εύρεσης εργασίας στην Κύπρο, κυρίως από ανθρώπους που δεν μιλούσαν ξένες γλώσσες. Το μεγάλο αυτό ρεύμα σταμάτησε, όταν η οικονομική κρίση χτύπησε και την Κύπρο, και πολλοί ήταν αυτοί που άρχισαν να επιστρέφουν.
Η γλώσσα, πάντως, είναι ο πιο καθοριστικός παράγοντας στην εργασιακή κινητικότητα, για αυτό και τα τελευταία χρόνια είναι πολλοί οι Έλληνες που μαθαίνουν γλώσσες για να ενταχθούν σε νέες αγορές εργασίες, που δεν ήταν ελκυστικές στο παρελθόν, όπως είναι η Φινλανδία, η Σουηδία και η Νορβηγία.
Σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη» ο Θεσσαλονικιός 34χρονος Νίκος Μπαρτζουλιάνος μίλησε για τους λόγους που τον οδήγησαν στο εξωτερικό. Σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός στο ΑΠΘ και στη συνέχεια έκανε ΜΒΑ στο Χάρβαρντ, με πλήρη υποτροφία από το ίδιο το πανεπιστήμιο και το ίδρυμα Fullbright. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα δούλεψε στην εταιρεία συμβούλων McKinsey. «Για τα ελληνικά δεδομένα και εν μέσω κρίσης είχα καλή δουλειά. Αλλά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν προοπτικές. Και αν έχεις βρεθεί στο εξωτερικό και έχεις δει τις δυνατότητες εξέλιξης για κάποιον ικανό που θέλει να προχωρήσει, τότε δύσκολα μπορείς να μείνεις. Θα αναζητήσεις την τύχη σου έξω». Από την Ελλάδα βρέθηκε στην Ελβετία ως στέλεχος της Procter and Gamble και πριν από λίγο καιρό ήρθε η πρόταση από τη Samsung και βρέθηκε στη Σεούλ της Νότιας Κορέας. «Η Ελλάδα είναι πάντα στο μυαλό μου. Δεν αποκλείω να επιστρέψω, αν και πλέον ελάχιστες είναι οι ελκυστικές θέσεις αλλά και οι ευκαιρίες. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις οικονομικές απολαβές αλλά και σε θέματα όπως ο τρόπος δουλειάς, η αξιοκρατία, η κουλτούρα, οι αρχές και φυσικά το πώς σε βλέπει και αντιμετωπίζει το κράτος. Είτε ως επιχείρηση είτε ως φορολογούμενο» επισημαίνει και καταλήγει: «Δυστυχώς, πλέον και εμείς λέμε πως η Ελλάδα είναι καλή μόνο για διακοπές…».
Είναι πράγματι δυσάρεστο να βλέπει κανείς τη χώρα του να χάνει το εργατικό δυναμικό της, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η πλειοψηφία του είναι νέοι πτυχιούχοι. Ελπίζουμε όλοι η κατάσταση να βελτιωθεί, ώστε να μην αναγκάζονται οι νέοι να εγκαταλείπουν την πατρίδα και την οικογένειά τους και να αναζητούν μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό.
Γιάνναρου Ελευθερία, μαθήτρια της Α΄ Τάξης
