Η ελληνική παράδοση είναι ιδιαίτερα πλούσια σε γεύσεις, εκδηλώσεις και δρώμενα
κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Πληθώρα εκδηλώσεων σε όλη την
Ελλάδα διοργανώνονται κάθε χρόνο στη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Η
ελληνική παράδοση είναι πολύ πλούσια σε γεύσεις και δρώμενα για τα Χριστούγεννα
και την Πρωτοχρονιά. Παρακάτω, μπορείτε να διαβάσετε τα πιο σημαντικά.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Κόλιντα Μπάμπω: Είναι ιδιαίτερα προσφιλές έθιμο στις περιοχές της Πέλλας και
της Ημαθίας. Η ονομασία του σημαίνει «σφάζουν γιαγιά» και σύμφωνα με αυτό οι
κάτοικοι μιας περιοχής ανάβουν φωτιές και φωνάζουν «Κόλιντα Μπάμπω» για να
μάθουν οι άνθρωποι για τη σφαγή του Ηρώδη και να προστατευτούν. Πρόκειται
όμως, ουσιαστικά, για κάλαντα που ψάλλονται στις περισσότερες περιοχές της
Μακεδονίας, άλλοτε από παιδιά, άλλοτε από νέους, άλλοτε από ηλικιωμένους που
δέχονται για κέρασμα γλυκίσματα, μελομακάρονα, καρύδια και κρασί.
Μεταμφιέσεις: Λέγονται ραγκούτσια στη Χαλάστρα της Θεσσαλονίκης, ρουγκάτσια
στην Ημαθία, ρσγκουτσάρια στην Καστοριά, μπουμπουσάρια στη Σιάτιστα Κοζάνης,
μωμόγεροι στο Κιλκίς και την Κοζάνη, κουδουνοφόροι στο Σοχό, αράπηδες και
μπομπόγερα στη Δράμα.

Η παράδοση της Μακεδονίας για τα ραγκούτσια αναφέρει ότι επί τουρκοκρατίας οι
τουρκικές αρχές αδυνατούσαν να αστυνομεύσουν τις περιοχές από τις επιθέσεις
ληστών και για το λόγο αυτό ανέθεταν σε ομάδες Ελλήνων να προφυλάξουν τους
κατοίκους. Έτσι, νέοι από χωριά της περιοχής γύριζαν τις μέρες του 12ήμερου τα
χωριά, ντυμένοι με φουστανέλες, φέροντας σπαθιά και παίζοντας ζουρνάδες και
νταούλια. Ο ρόλος τους ήταν να προστατεύουν τα χωριά και για το έργο αυτό
εισέπρατταν ως αντίτιμο δώρα ή οτιδήποτε είχαν οι χωρικοί: κρασί, κρέας,
καλαμπόκι και σιτάρι.

Μωμόγεροι: Το έθιμο προέρχεται από Πόντιους πρόσφυγες και η ονομασία του
προέρχεται από τις λέξεις μίμος ή μώμος και γέρος. Οι πρωταγωνιστές του φορούν
προβιές ζώων και μάσκες ενώ ιδιαίτερο είναι το ενδιαφέρον ενός δρώμενου όταν
συναντώνται διαφορετικές ομάδες μωμόγερων που οφείλουν να αντιπαρατεθούν σε
μια μάχη όπου θα κερδίσει ο καλύτερος και ο χαμένος θα δηλώσει υποταγή.

ΘΡΑΚΗ

Τα έθιμα των Χριστουγέννων και τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια αποτέλεσαν
κομμάτι της συλλογικής μνήμης του Θρακικού ελληνισμού, διέφεραν πολλές φορές
από χωριό σε χωριό, σχηματίζοντας έναν πυρήνα μιας χειμαρρώδους λαϊκής
παράδοσης που εστιαζόταν κυρίως στα χωριά του βόρειου Έβρου και διατηρήθηκε
αναλλοίωτη μέχρι την δεκαετία του 1970.

Το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων, κυρίως τα μικρά παιδιά με τους
μπαμπάδες τους, ξεχύνονταν μέσα στα χωριά κρατώντας χοντρά και μακριά ξύλα τις
γνωστές μας «τζουμάκες» ή «ζοοττανίκες» Τα ξύλα αυτά δεν συμβόλιζαν μόνο τα
ραβδιά των ποιμένων της Βίβλου, ήταν και τα προστατευτικά τους από τις επιθέσεις
των σκυλιών. Με αυτές τις «ζουπανίκες» χτυπούσαν τις πόρτες των σπιτιών για να
τους ανοίξουν.

Στο Πύθιο, χωριό της επαρχίας Διδυμοτείχου, τα μικρά παιδιά έβγαιναν στους
δρόμους του χωριού, για να πουν τα «κόλιντα».
Λέγαν λοιπόν τα Πυθιωτάκια: «Κόλιντα μπάμπου, τ σικ, τ σικ, τ σικ».
Στη Νέα Βύσσα, της επαρχίας Ορεστιάδας, τα μικρά παιδιά, κρατώντας το καθένα
από μακριά βέργα, που στην άκρη κατέληγε σε θύσανο, την παραμονή των
Χριστουγέννων, λέγανε το: «Κο,κο,κο-Μπι,μπι,μπι-Τικ,τικ,τικ-Κόλινχρα-Να τη φαν
τα σκυλιά-Κι την αλιπούς-Πούφαγε μια πουλιά-Κι έναν κουτσοπέτεινου».
Στα χωριά των προσφύγων από την Ανατολική Θράκη τα αγόρια έλεγαν τα δικά τους
«κόλιντα», σαν αυτό που λένε ακόμα στο Φυλακτό, χωριό του δήμου Σουφλίου στο
νομού Έβρου: «Κόλιντα μπάμπου-Δος μας μια κλουρίχσα-Ας αν ι σταριαια-Ας είνι
καλαμποκ(σια-Κόλιντα μπάμπου».

«Μιτάμπω»: Ηταν το πρώτο φαγητό που θα έτρωγε η οικογένεια μετά από τη
νηστεία των 40 ημερών, μάλιστα το έβραζαν όλη τη νύχτα σε σιγανή φωτιά για να
είναι έτοιμο όταν θα γύριζε η οικογένεια από την εκκλησία.

«Πουρπούρης »: Πρόκειται για προσφυγικό έθιμο που το έφεραν το 1922 οι
«Σακπασιώτες» από τα εφτά απέναντι χωριά της Ανατολικής Θράκης, όταν
μετεγκαταστάβηκαν στις καινούργιες τους πατρίδες στη Δυτική Θράκη.

Ο«Πουρπούρης», φορούσε προβιά ή κάπα τσομπάνη μια μάσκα από νεροκολοκύθα και
κουδούνια στη μέση, πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, με τη συνοδεία νέων του χωριού και
έλεγε τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια.