Ο Τουρισμός στο… DNA του Κερκυραίου
Ο τουρισμός αποτελεί για την Κέρκυρα μια πρωταρχικής σημασίας δραστηριότητα, ένας από τους πιο σημαντικούς πυλώνες ανάπτυξης, δημιουργίας εισοδήματος και απασχόλησης. Μέσα από τη συνέντευξη που είχε την καλοσύνη να μας παραχωρήσει ο Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κέρκυρας και παλιός μαθητής του Λυκείου μας, ο κύριος Χαράλαμπος Βούλγαρης, σκιαγραφείται μια γενική εικόνα του κλάδου του Τουρισμού. «Ο τουρισμός ως δράση, όπως τόνισε, εισαγωγικά, προέρχεται από τον θεσμό της φιλοξενίας και είναι στοιχείο στο DNA κάθε Κερκυραίου.»
-Πείτε μας μερικά περιγραφικά δεδομένα αναφορικά με τα μεγέθη του τουρισμού στην Κέρκυρα.
Το νησί αριθμεί γύρω στα 400 ξενοδοχεία ενώ διαθέτει γύρω στις 100.000 κλίνες. Από αυτές οι μισές σχεδόν είναι ξενοδοχειακές και οι υπόλοιπες προσφέρονται από τα ενοικιαζόμενα καταλύματα. Αναφορικά με τις αφίξεις τουριστών στο νησί, η περσινή χρονιά κύλησε με σχεδόν 1.700.000 αφίξεις από το αεροδρόμιο και με γύρω 500.000 επισκέπτες από τις κρουαζιέρες που προσέγγισαν στο λιμάνι. Η μέση διαμονή διαμορφώνεται στις 6 ημέρες.
-Ποια υπήρξε η πορεία του Τουρισμού τα τελευταία χρόνια;
Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης ο Τουρισμός δε γνώρισε την ύφεση τόσο έντονα όπως συνέβη με την ελληνική οικονομία γενικά. Αυτό δημιούργησε «ανάχωμα» έτσι ώστε να αντέξουμε τα δύο δύσκολα χρόνια του κορωνοἳού (2020-2021). Το 2022 η «δίψα» του κόσμου για διακοπές υπερκέρασε τις δυσμενείς επιδράσεις της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας και το πρόσημο για τον Τουρισμό υπήρξε εντυπωσιακά θετικό. Για το 2023 υπάρχει φόβος, καθώς η ανάγκη για διακοπές έχει μερικώς αποσβεστεί και δεν έχουμε αφήσει πίσω την ενεργειακή κρίση. Τα μηνύματα ωστόσο είναι πολύ ενθαρρυντικά και μάλιστα προβλέπεται αύξηση των κρατήσεων συγκριτικά και με το 2022. Αυτό μπορεί να πιστωθεί και στη σωστή τουριστική πολιτική που ακολουθήσαμε την περίοδο του covid-19, όταν όχι μόνο ανοίξαμε, αλλά ανοίξαμε και σωστά τον Τουρισμό∙ κάτι που διεθνώς λειτούργησε διαφημιστικά με αποτέλεσμα η χώρα μας να μετατραπεί τουριστικά και πάλι σε ισχυρό brandname.
-Ποια είναι η γνώμη σας αναφορικά με το airbnb που λειτουργεί ως υποκατάστατο της ξενοδοχειακής διαμονής;
Σίγουρα το airbnb παρουσιάζει μια έντονη δυναμική και είναι μια παγκόσμια τάση. Δε θα πρέπει να παραγνωρίσουμε τα οφέλη του σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η εστίαση. Επιβάλλεται ωστόσο να οριστεί ένα πλαίσιο λειτουργίας που να αφορά μέτρα προστασίας, πρωτόκολλα υγιεινής και πυρασφάλειας. Ακόμα θα πρέπει να τεθούν κάποια όρια στη λειτουργία του ώστε να αντιμετωπιστεί και ο εις βάρος μας αθέμιτος ανταγωνισμός. Βλέπετε στο χώρο της βραχυχρόνιας μίσθωσης δραστηριοποιούνται πλέον επαγγελματικά και εταιρείες που δεν ελέγχονται φορολογικά όπως οι ξενοδοχειακές μονάδες. Ας μη ξεχνάμε και τις κοινωνικές προεκτάσεις του φαινομένου -αλλοίωση φυσιογνωμίας της παλιά πόλης, έκρηξη των τιμών των ακινήτων-, που και αυτές επιτάσσουν τη λήψη περιοριστικών μέτρων.
- Ποιο θεωρείτε το σημαντικότερο πρόβλημα του νησιού ως ταξιδιωτικό προορισμό;
Ξεκάθαρα οι υποδομές. Το νησί υπολείπεται σε επίπεδο υποδομών. Από τη διαχείριση των απορριμμάτων που μας απασχόλησε έντονα στο παρελθόν, το απαρχαιωμένο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, την άσχημη ποιότητα του οδικού δικτύου, την έλλειψη θέσεων στάθμευσης μέχρι και την κακή κατάσταση του Δημοτικού Θεάτρου και του Εθνικού Αθλητικού Κέντρου.
-Ποιο είναι το σημαντικότερο στοίχημα που έχουν θέσει οι φορείς γύρω από τον Τουρισμό;
Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Να πάψουμε να μιλάμε για τον αποκαλούμενο «πόλεμο των 100 ημερών» και να επιδιώκουμε να «ξεχειλώσουμε» την τουριστική περίοδο τόσο στην αρχή της όσο και στη λήξη της. Θα πρέπει να ξεφύγουμε από το παραδοσιακό μοτίβο «ήλιος και θάλασσα» και να εστιάσουμε και σε άλλους τομείς που δυνητικά θα προσέλκυαν κόσμο στο νησί. Αναφέρω επί παραδείγματι τα φεστιβάλ γαστρονομίας, χορωδιών ή φολκλορικών εκδηλώσεων, τις περιπατητικές διαδρομές, τους ποδηλατικούς αγώνες, τον θρησκευτικό τουρισμό, που θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν αφορμές να μπει η Κέρκυρα στο κάδρο των αποκαλούμενων προορισμών “citybreak”. Το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε τη ζήτηση. Προς την κατεύθυνση αυτή εργάζονται οι εμπλεκόμενοι με τον τουρισμό φορείς (Ένωση Ξενοδόχων-Ιδιοκτήτες καταλυμάτων –Τουριστικοί Πράκτορες –Εμπορικός Σύλλογος –Ένωση Ξεναγών). Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και διάχυσης της πληροφόρησης, έχουμε ήδη καταρτίσει ένα πολιτιστικό καλεντάρι όπου ο επισκέπτης μπορεί να πληροφορηθεί για όλα τα δρώμενα στο νησί μας.
-Η πρακτική του allinclusive που εφαρμόζουν κάποια ξενοδοχεία τίθεται συχνά στο στόχαστρο της κριτικής, επειδή περιορίζει τον διαμερισμό των τουριστικών εσόδων. Πώς σχολιάζετε αυτήν την κριτική;
Το allinclusive αποτελεί απάντηση σε μια τάση της εποχής. Ο επισκέπτης επιθυμεί να γνωρίζει εκ των προτέρων τι ακριβώς θα πληρώσει για να κάνει τον προγραμματισμό του. Επιπλέον δεν είναι αποδεδειγμένο ότι αυτοί που εξαγοράζουν τα allinclusive πακέτα, παραμένουν «έγκλειστοι» στο ξενοδοχείο τους. Άλλωστε, αν δεχτούμε πως όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο, μπορεί να θίγονται κάποιοι κλάδοι, ενισχύονται όμως κάποιοι άλλοι.
- Όσον αφορά τις σχέσεις των ξενοδοχειακών μονάδων με την τοπική κοινωνία, εφαρμόζεται κάποιο πρόγραμμα κοινωνικής ευθύνης;
Οι Κερκυραίοι ξενοδόχοι και οι ελληνικές αλυσίδες ξενοδοχείων αναπτύσσουν δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης δίχως να δίνεται δημοσιότητα. Για παράδειγμα γίνονται δωρεές σε πολιτιστικά σωματεία και φιλαρμονικές εταιρείες, διάθεση ξενοδοχειακού υλικού και προώθηση τοπικών προϊόντων.
- Πώς έχει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ξενοδοχείων;
Οι Κερκυραίοι ξενοδόχοι είναι δυστυχώς λίγοι. Παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια τάση αφελληνισμού των ξενοδοχειακών μονάδων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό είναι απαραίτητα κακό. Η είσοδος ξένων μονάδων, ειδικά πολυτελών ξενοδοχείων, έχει προσδώσει στον κλάδο μια ξεχωριστή δυναμική και έχει αναβαθμίσει την περιοχή. Ο εισαγόμενος ανταγωνισμός ανάγκασε πολλούς από τους ξενοδόχους να κινηθούν προς την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και αυτό αναμφισβήτητα προάγει το τουριστικό προϊόν.
- Πώς καλύπτεται η ζήτηση εργασίας από τα ξενοδοχεία;
Τώρα θίγετε ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ξενοδοχειακές μας μονάδες. Υπάρχει όντως μεγάλη έλλειψη σε προσωπικό. Προσπαθούμε να τη μειώσουμε υπογράφοντας κλαδική σύμβαση εργασίας με τους ξενοδοχοϋπαλλήλους, που προβλέπει σωρευτική αύξηση 10,5% στις αποδοχές τους σε βάθος διετίας. Οι μετακλήσεις από άλλες χώρες, και αυτές με τη σειρά τους, καλύπτουν ένα κενό στην αγορά εργασίας. Να σημειωθεί ωστόσο ότι η ζήτηση δεν αφορά οποιοδήποτε πόστο. Υπάρχει ισχυρή ανάγκη για βοηθητικό προσωπικό (καμαριέρες, τεχνίτες, μάγειρες κ.ά), αλλά όχι τόσο για θέσεις γραφείου (receptionist, guestrelation, κ.ά).
-Για κάποιον νέο που θα επιδίωκε να ασχοληθεί με τον Τουρισμό, ποιες επιλογές εκπαίδευσης του δίνονται στο νησί της Κέρκυρας;
Κατ’ αρχάς να σημειώσω ότι η απορροφητικότητα των τουριστικών σχολών αγγίζει σχεδόν το 100%. Στην Κέρκυρα μετά από πολυετείς μας προσπάθειες καταφέραμε να συσταθεί τμήμα Τουρισμού στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Σπουδαία δουλειά γίνεται και στο ΙΕΚ Κέρκυρας του Υπουργείου Τουρισμού και βέβαια να μην ξεχάσουμε και τη Σχολή Ξεναγών. Ως Ένωση Ξενοδόχων αποδίδουμε μεγάλη σημασία στο χώρο της τουριστικής εκπαίδευσης και μία ακόμα «κατάκτηση» υπήρξε η δημιουργία του εκπαιδευτικού προγράμματος «Φιλοξενία ΜΟΥ», που εντάχθηκε στο πλαίσιο του εργαστηρίου δεξιοτήτων και στον θεματικό πυλώνα «Δημιουργώ & Καινοτομώ», στα Δημοτικά σχολεία.
-Ευχαριστούμε πολύ.
Χονδρογιάννη Γεωργία, Πανδή Έλενα, Παἳπέτη Ολυμπία, Καββάδα Ελεωνόρα
