Το αέτωμα της Γοργούς
Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας, θα αναφερθώ σε εκείνο που κέρδισε κατευθείαν τόσο την προσοχή, όσο και τον θαυμασμό μου. Σε αυτόν τον μοναδικό χώρο, ο οποίος φιλοξενεί 1.600 εκθέματα, το Μουσείο λειτουργεί από το 1967 και αφηγείται στους επισκέπτες του την ιστορία του νησιού και των κατοίκων του, ξεκινώντας από τους προϊστορικούς χρόνους και φτάνοντας μέχρι την ύστερη αρχαιότητα.
Εκεί, δεσπόζει όλων των ευρημάτων το δυτικό αέτωμα από το δωρικό ναό της Αρτέμιδος (590-580 π.Χ.), το οποίο ανακαλύφθηκε το Μάρτη του 1911 από τον Έφορο αρχαιοτήτων της περιοχής μας, αρχαιολόγο Φρειδερίκο Βερσάκη, δίπλα στο μοναστήρι των Αγίων Θεοδώρων. Το πρώτο τμήμα του αετώματος είχε ανακαλυφθεί την προηγούμενη χρονιά κατά την εκτέλεση γεωργικών εργασιών από τους αδελφούς Λυκίσσα. Γιγάντιο έργο στις διαστάσεις (συνολικό πλάτος 17.02 και ύψος 3.18 μέτρα) και στην εκτέλεσή του, δείχνει σε ποιο σημείο είχαν φτάσει οι δυνατότητες της κορινθιακής τέχνης εκείνη την εποχή, που μόλις αρχίζει η μνημειώδης πλαστική. Το αέτωμα έχει κεντρικό θέμα τη Μέδουσα – Γοργώ, η οποία ταυτίζεται με την Αρτέμιδα με την ιδιότητα της «Πότνιας θηρών» και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της αρχαϊκής εποχής. Στο κέντρο της γλυπτικής σύνθεσης παριστάνονται η Μέδουσα Γοργώ με τα παιδιά της, Πήγασο και Χρυσάορα, ένα ζεύγος λεοντοπανθήρων, ενώ στα άκρα αποδίδονται σκηνές τρομακτικής μάχης. Οι δευτερεύουσες σκηνές απεικονίζουν επεισόδια από την Τιτανομαχία. Η έκθεση του αετώματος την οποία αντικρίζει ο επισκέπτης του μουσείου, και στην οποία συμπληρώθηκαν τα κενά της όλης αρχιτεκτονικής σύνθεσης, είναι η τέταρτη από την ανακάλυψή του και η πλέον επιτυχημένη, καθώς ο χώρος έχει κατασκευαστεί για αυτό ακριβώς το σκοπό. Πρόκειται για το πρωιμότερο σωζόμενο λίθινο αέτωμα της αρχαιοελληνικής αρχιτεκτονικής και η επικρατούσα άποψη είναι ότι κατασκευάστηκε από κερκυραίο τεχνίτη.
Αυτό το έργο τέχνης, κόσμημα για το μουσείο, περιμένει τον κάθε επισκέπτη να τον εμπνεύσει, να διεγείρει τη φαντασία του, να τον ταξιδέψει στη μακρινή εποχή του και τις αξίες της…
Γαρυφαλλιά Καββάδα