Στις 14 Μαρτίου επισκεφθήκαμε την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΠΕΔΙΕΚ) Ηπείρου. Εκεί είχαμε τη χαρά να γνωρίσουμε την κ. Μπέση, Περιφερειακή Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου, ώστε να διενεργήσουμε μία συνέντευξη μαζί της.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η εκπαίδευση στην Ήπειρο;
Αρχικά επιδιώκουμε να στελεχώνουμε με εκπαιδευτικούς τα σχολεία, ώστε να γίνεται σωστά η εκπαίδευση, δηλαδή να παρέχουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε στους μαθητές μας. Σε συνδυασμό με αυτό πρέπει να παρακολουθούμε τα αναλυτικά προγράμματα, που μας δίνονται, και να ενημερώνουμε τους καθηγητές σας, ώστε να λαμβάνετε τη σωστή εκπαίδευση και κυρίως να έχουμε από την αρχή στελεχωμένα τα σχολεία με εκπαιδευτικούς. Βέβαια, μας απασχολούν και ζητήματα που αφορούν τη συμπεριφορά των μαθητών όπως η επιθετικότητα.
Ποιες πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει για τη μείωση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων σε απομακρυσμένες περιοχές της Ηπείρου;
Αυτό έρχεται σε συνέχεια με αυτό που προαναφέρθηκε, δηλαδή προσπαθούμε να στελεχώνουμε τα σχολεία επαρκώς, ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα χωριά, κάτι το οποίο είναι δύσκολο λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας της Ηπείρου. Έτσι, προσπαθούμε να μην στερηθούν τίποτα οι μαθητές μας, από το Δημοτικό μέχρι το Λύκειο.
Πώς ενισχύετε τη διασύνδεση των σχολείων με την τοπική κοινωνία και παράδοση της Ηπείρου;
Πάντα επιθυμούμε να υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ σχολείων και κοινωνίας. Συνεργάζομαι με διάφορους φορείς, π.χ. το Πανεπιστήμιο, με τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, όχι μόνο για την επίλυση ζητημάτων αλλά και για την υλοποίηση άλλων θεμάτων. Επίσης, όπως ξέρετε και εσείς, είναι καλό η εκπαίδευση να συνδέεται με την ιστορία του τόπου μας και γενικότερα με τον πολιτισμό μας. Ακόμα χρειάζεται να υπάρχει συμμετοχή σε προγράμματα από τα οποία προκύπτει συνεργασία με άλλους φορείς εκτός σχολείου (π.χ. το Πανεπιστήμιο, Πολιτιστικούς Φορείς κ.ά.). Σημαντικό είναι να υπάρχει, λοιπόν, επικοινωνία με τους γονείς, ώστε να διαδοθεί η φιλοσοφία της εκπαίδευσης που θέλουμε να λαμβάνετε.
Φέτος για πρώτη φορά στο σχολείο μας δημιουργήθηκε θεατρικός όμιλος. Πιστεύετε πως η τέχνη και ο πολιτισμός λαμβάνουν τη θέση που τους αξίζει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα;
Πιστεύω πως δεν έχουν πάρει τη θέση που τους αρμόζει, όμως όλο και περισσότεροι εικαστικοί, θεατρολόγοι και καθηγητές μουσικής διορίζονται, οπότε υπάρχει μία ώθηση ως προς τον τομέα αυτό. Βέβαια, υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης, καθώς το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι περισσότερο προσανατολισμένο στο κομμάτι της γνώσης.
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα γυμνάσια της Ηπείρου σήμερα;
Νομίζω τα ζητήματα συμπεριφοράς, καθώς πολλές φορές ενημερώνομαι για «βεβηλώσεις» χώρων στα σχολεία, όπως γνωρίζετε και εσείς, για καταστροφές που συμβαίνουν στο εσωτερικό του αλλά και στην αυλή, και γενικά οι άσχημες συμπεριφορές μεταξύ των μαθητών και όχι μόνο. Πιστεύω πως όλοι είμαστε υπεύθυνοι για τη διαιώνιση αυτής της νοοτροπίας, αλλά μπορούμε να την αλλάξουμε βήμα-βήμα.
Το 4ο γυμνάσιο Ιωαννίνων συμμετέχει σε πολλές δράσεις, όπως η σχολική εφημερίδα, ο θεατρικός όμιλος, που αναφέρθηκε πιο πάνω, το e-twinning, κλπ. Πόσο σημαντικό θεωρείτε ότι είναι να εμπλέκονται οι μαθητές σε εξωδιδακτικές δραστηριότητες;
Το θεωρώ πολύ σημαντικό, καθώς είναι καλό πέρα από τα σχολικά βιβλία και τη γνώση που μας παρέχεται να είμαστε ενεργοί πολίτες, να συμμετέχουμε σε όσα περισσότερα δρώμενα μπορούμε, καθώς δεν είναι καλό να είμαστε αποκομμένοι από την κοινωνία και πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με τα τοπικά ζητήματα, καθώς και με ό,τι απασχολεί τη μαθητική κοινότητα αλλά και την πόλη μας. Το e-twinning, όπως αναφέρατε και εσείς, προσφέρει τη δυνατότητα να γνωρίσετε σχολεία του εξωτερικού, καθώς και να προβληματιστείτε με το τι απασχολεί τους μαθητές εκεί, αλλά και τις επιδιώξεις που έχουν.
Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε πρώτα με την εκπαίδευση και στη συνέχεια να αναλάβετε τη θέση της Περιφερειακής Διευθύντριας;
Από μαθήτρια μου άρεσε ιδιαίτερα η εκπαίδευση και η διδασκαλία. Έχω δύο ειδικότητες, νηπιαγωγός και φιλόλογος. Από τη μία με γοήτευσε η δουλειά της νηπιαγωγού λόγω της ηλικίας των παιδιών, που σου δίνει την ευχέρεια να εργαστείς πιο «ελεύθερα». Από την άλλη, το επάγγελμα της φιλολόγου προσφέρει πιο ουσιαστικό έργο. Στον χώρο της εκπαίδευσης έχω αλλάξει πολλές θέσεις, ενώ έχω εργαστεί και ως Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας. Αργότερα έγινα Σχολική Σύμβουλος, κάτι το οποίο μου έδειξε πόσα προσφέρει αυτή η θέση και έτσι συνειδητοποίησα πως ήμουν έτοιμη και για τη διοίκηση, που συνδυάζει και τον παιδαγωγικό τομέα αλλά και τον διοικητικό.
Ποιες είναι οι αρμοδιότητες σας στη θέση που υπηρετείτε;
Οι αρμοδιότητες της θέσης αυτής είναι πολλές και ποικίλες, καθώς είμαι η μεσάζουσα ανάμεσα στο Υπουργείο και την Ήπειρο. Έχω, λοιπόν, την ευθύνη όλων των Νηπιαγωγείων, των Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων των τεσσάρων νομών της Ηπείρου και πρέπει να αφουγκράζομαι όποια προβλήματα προκύπτουν και να τα μεταφέρω στο Υπουργείο ή να μεταβιβάζω τις καλές ενέργειες, θέτοντάς τες σαν «καλές πρακτικές». Ακόμα, πρέπει να συντονίζω και να εξασφαλίζω την εφαρμογή των κεντρικών εκπαιδευτικών πολιτικών που αποστέλλονται από το ΙΕΠ μέσω του Υπουργείου στις σχολικές μονάδες.
Γενικά η διαδικασία αυτή είναι «χαοτική» λόγω του πλήθους των αρμοδιοτήτων;
Χρειάζεται οπωσδήποτε συντονισμός και καλή οργάνωση, όπως και διάθεση, καθώς για μια τέτοια θέση είναι απαραίτητη η θέληση, το όραμα και το κίνητρο, το οποίο σε ωθεί να προσφέρεις το μέγιστο.
Ποια ήταν η ποιο συγκινητική ή αξέχαστη στιγμή που έχετε ζήσει κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής σας πορείας;
Νομίζω η μέρα του διορισμού μου, καθώς είχα πετύχει τον στόχο μου.
Ποιο βιβλίο ή δάσκαλος επηρέασε τη δική σας διαδρομή;
Τη διαδρομή μου επηρέασε μία φιλόλογος που είχα στο λύκειο, καθώς δεν δίδασκε «στείρα» το μάθημα, αλλά είχε δημιουργηθεί μία προσωπική σχέση μεταξύ της τάξης και των μαθητών, καθώς επίσης και οι συζητήσεις που είχα μαζί της.
Πώς φαντάζεστε την εκπαίδευση στην Ήπειρο σε πέντε χρόνια από τώρα;
Ελπίζω να εξελιχθεί πιο θετικά, το σχολείο να γίνει πιο ενεργό και πιο αυτόνομο και να μειωθεί η απομνημόνευση, καθώς έτσι αποκτάται «στείρα» γνώση, και να υλοποιούνται προγράμματα που πραγματικά θα ενδιαφέρουν τα παιδιά, σε συνδυασμό με τη συνεργασία μεταξύ σχολείων. Ακόμα, ελπίζω να μειωθούν και τα προβλήματα συμπεριφοράς που ανακύπτουν καθημερινά και νομίζω ότι όλοι πρέπει να συμβάλλουμε σε αυτό, όχι μέσω μιας εντολής αλλά μέσω της δράσης όλης της μαθητικής κοινότητας και των εκπαιδευτικών.
Πώς διαχειρίζεστε την ευθύνη της θέσης σας και τις προκλήσεις που προκύπτουν;
Χρειάζεται προγραμματισμός και ατελείωτες ώρες δουλειάς, σε συνδυασμό με την κατανομή αρμοδιοτήτων στους συνεργάτες μου εδώ στην Περιφέρεια, δηλαδή τους Διευθυντές Εκπαίδευσης, οι οποίοι είναι δύο σε κάθε νομό (ένας για την Πρωτοβάθμια και ένας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση), και την Περιφερειακή Επόπτρια, που έχει το γραφείο της εδώ, στην Περιφερειακή Διεύθυνση.
Αν ήσασταν σήμερα μαθήτρια σε ένα γυμνάσιο της Ηπείρου, τι θα θέλατε να αλλάξετε στην εκπαίδευση;
Θα ήθελα να συμμετέχω πιο ενεργά στη διαδικασία της διδασκαλίας, όχι με την έννοια της εξέτασης, αλλά να επιλέγω τα όσα με ενδιαφέρουν και να μπορώ με ποικίλα μέσα να αποκτώ τη γνώση. Έτσι κι αλλιώς, είτε μέσω της τεχνολογίας είτε μέσω των δράσεων που το Υπουργείο επιδιώκει να εντάσσει στις σχολικές μονάδες, η αλλαγή αυτή αρχίζει να συμβαίνει, αρκεί να υπάρξει από όλες τις εκπαιδευτικές κοινότητες κατανόησή της για να την αποδεχτούν και να επιτευχθεί. Ακόμα, ετοιμάζεται το πολλαπλό βιβλίο, μία πολύ σημαντική αλλαγή που θα μας αναγκάσει να μην δουλεύουμε όπως κάναμε μέχρι τώρα. Οπότε θα ήθελα η γνώση να είναι πολύ πιο ουσιαστική.
Θα θέλατε να μας αναλύσετε το πολλαπλό βιβλίο; Τι θα περιλαμβάνει;
Αρχικά το ΙΕΠ μελετά κάποια βιβλία, εγκρίνει ποια είναι κατάλληλα για κάθε τάξη και τα προτείνει στο σχολείο. Έπειτα, το σχολείο και ο εκπαιδευτικός της κάθε τάξης θα επιλέξει ποιο βιβλίο θα εκτυπώνεται για την τάξη του. Άρα, το μάθημα θα διενεργείται με το βασικό βιβλίο, όμως θα χρησιμοποιείται ύλη και από άλλα βιβλία. Αυτό θα ευνοήσει ιδιαίτερα τα παιδιά της Γ΄ Λυκείου, καθώς στις εξετάσεις χρειάζεται κριτική σκέψη χωρίς αποστήθιση, λόγω του ότι δεν θα γίνεται με τον ίδιο τρόπο το μάθημα σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας. Με αυτόν τον τρόπο η γνώση θα είναι πιο ουσιαστική.
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς της περιοχής μας μέσα από τη σχολική μας εφημερίδα;
Να αγαπάμε όλοι αυτό που κάνουμε, οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν ότι το σχολείο είναι αυτό που θα τους παρέχει εφόδια για όλη την υπόλοιπη ζωή τους, και δεν αναφέρομαι μόνο στη γνώση αλλά και στις δεξιότητες. Στη διάρκεια των σχολικών χρόνων να ανακαλύψουμε τα ενδιαφέροντά μας και τις κλίσεις μας και να ακολουθήσουμε αυτό που πραγματικά μας ενδιαφέρει, γιατί είναι πολύ σημαντικό στη ζωή μας να κάνουμε αυτό που μας αρέσει και αυτό που αγαπάμε. Γι’ αυτό το σχολείο δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε ως αγγαρεία, αλλά να το αγαπήσουμε, καθώς και οι εκπαιδευτικοί επέλεξαν το επάγγελμα αυτό, επειδή αγαπούν τα παιδιά, κάτι το οποίο είναι απαραίτητο για το έργο αυτό.
Με το πέρας της συνέντευξης, ακολούθησε μία συζήτηση σχετικά με τον ρατσισμό απέναντι στο γυναικείο φύλο στον εργασιακό χώρο. Η κ. Μπέση μας ανέφερε πως λόγω του πτυχίου της νηπιαγωγού την αντιμετώπιζαν ως υποδεέστερη, αγνοώντας την ειδικότητα της φιλολόγου. Ακόμα, μας ανέφερε πως λόγω των στερεοτύπων που επικρατούν σήμερα είναι παράξενο να δεις κάποιον άντρα νηπιαγωγό, όπως και μια γυναίκα σε διοικητική θέση. Με αφορμή αυτή την αλήθεια, ας κάνουμε το βήμα για να καταρρίψουμε όλα αυτά τα πρότυπα και τα στερεότυπα που καθορίζουν το ποιος θα κάνει τι στη ζωή του.
Μαρία – Σοφία Καρανίκα
Στη συνέντευξη συμμετείχαν οι μαθήτριες: Ινές Αναγνώστου, Μαρία Λαμπρούση και Μαρία – Σοφία Καρανίκα
