Λίγοι ξέρουν ότι το γραφικό νησάκι του Παγασητικού, το Τρίκερι, υπήρξε στα χρόνια του εμφυλίου τόπος εξορίας για άντρες από το καλοκαίρι του 1946. Αργότερα, όταν αυτοί μεταφέρθηκαν στη Μακρόνησο, το Τρίκερι αποτέλεσε τη φυλακή των γυναικών από την Άνοιξη του 1949 κι ως το 1952.

Συνολικά, πέρασαν ως εξόριστες από το νησί πάνω από 5500 γυναίκες, που έζησαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο έργο του Βολιώτη δημοσιογράφου, Θανάση Βογιατζή. Κάποιες έπασχαν από σοβαρές χρόνιες νόσους της εποχής, μερικές βρίσκονταν σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή ζούσαν εκεί με τα παιδιά τους. Οι συλλήψεις τους ήταν ξαφνικές και συνήθως γίνονταν εν ώρα εργασίας. Ακολουθούσε η εξορία τους για λόγους «συμμόρφωσης» στο ισχύον πολιτικό σύστημα, με στόχο την αποκήρυξη της προηγούμενης επαναστατικής δράσης της δικής τους ή των οικογενειών τους. Στην αρχή έμεναν στο μοναστήρι του χωριού σε ξεχωριστά κελιά, αλλά, λόγω της αύξησης του αριθμού τους, οι περισσότερες κατέληξαν να ζουν σε αντίσκηνα γύρω από το μοναστήρι. Το νησί φυλασσόταν από στρατιώτες, ενώ η ζωή των γυναικών είχε οργανωθεί σύμφωνα με τα πρότυπα των στρατιωτικών μονάδων Οι συνθήκες διαβίωσης στο στρατόπεδο ήταν απάνθρωπες. Το συσσίτιο ήταν λιγοστό, όπως και το νερό. Οι σκηνές το χειμώνα πλημμύριζαν. Από άποψη υγιεινής δεν πληρούνταν ούτε κατά διάνοια οι απαραίτητοι όροι και, φυσικά, δεν γινόταν λόγος για ιατροφαρμακευτική φροντίδα ούτε καν των παιδιών και των ηλικιωμένων .Για να υλοποιήσουν τον στόχο τους οι κυβερνώντες, δηλαδή για να εξαναγκάσουν τις εξόριστες να υποβάλουν δηλώσεις μετάνοιας, χρησιμοποιούσαν απειλές, εξευτελισμό και βία. Οι γυναίκες που διψούσαν για γνώση και πολιτισμό, άντεξαν και με την δύναμη που τους είχε απομείνει, διοργάνωναν μικρές συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις . Το 2012 προβλήθηκε σε διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου το υψηλής ποιότητας ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με τίτλο «3 Κεριά » με τη φωνή της Ολυμπίας Δουκάκη, Ελληνοαμερικανίδας ηθοποιού, βραβευμένης με Όσκαρ, σε σκηνοθεσία της Σταυρούλας Τόσκα από την Ελλάδα και της Σοφία Αντονίνι από τις ΗΠΑ. Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στα θλιβερά γεγονότα του ελληνικού εμφύλιου, εστιάζοντας σε μαρτυρίες εξόριστων γυναικών ειδικά στο Τρίκερι. Το χαρακτηριστικό είναι ότι η κ. Τόσκα διατύπωσε την άποψη ότι πολλές φυλακισμένες ή εξόριστες γυναίκες δεν ήταν απαραίτητα κουμουνίστριες, αλλά είχαν συλληφθεί για την βοήθεια που παρείχαν στους συγγενείς τους ή για τη συμμετοχή τους σε πορείες διαμαρτυρίας. Ουσιαστικά, ο ισχυρισμός της κ. Τόσκα επιβεβαιώνεται κι από τη μαρτύρια μιας 13χρονης τότε κρατούμενης, η οποία μεταφέρει το εξής περιστατικό: Κατά την συνάντηση της με την 15 μελής επιτροπή που υπήρχε στο Τρίκερι, της ζητήθηκε να αποκηρύξει τον αδελφό της, γιατί ήταν αντάρτης, και το ΚΚΕ. Αυτή αρνήθηκε την αποκήρυξη του αδελφού της, αλλά απάντησε πως δεν γνώριζε τίποτα για το ΚΚΕ και ούτε ήταν κομμουνίστρια, όμως στο μέρος που βρισκόταν, σκόπευε να γίνει. Εκείνοι απάντησαν: «Έχεις δίκιο, παιδί μου, πληρώνεις τα μίση του χωριού σου…». Αυτή η φράση δηλώνει ότι στον εμφύλιο δεν ενεπλάκησαν μόνο όσοι είχαν συγκεκριμένη πολιτική και κομματική τοποθέτηση, αλλά και κάποιοι που δεν είχαν κομματική άποψη κι απλώς βρέθηκαν αναμεμειγμένοι λόγω συγκυριών.

Ευτυχώς, κάποιες φορές, οι εποχές αλλάζουν…Και να που σήμερα, με θαλασσινά χαρίσματα, μα και κάτι από την γοητεία του ορεινού του γείτονα, του Πηλίου, το ναυτικό Τρίκερι στέκει γαλήνιο στην πόρτα του Παγασητικού και σας περιμένει…

Μια βόλτα στο σημερινό πανέμορφο Τρίκερι θα σας μαγέψει και θα σας αφήσει άφωνους! Το Τρίκερι είναι ιδανικό μέρος για τους λάτρεις της θάλασσας. Μια βουτιά στη μαγευτική αυτή θάλασσα ευχαριστεί ακόμη και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες. Τα μέρη που αξίζει κανείς να επισκεφτεί είναι η μονή της Ευαγγελίστριας και τα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής, τα οποία βρίσκονται στο όρμο της Αγίας Σοφίας. Το νησί είναι πνιγμένο στις ελιές, ενώ ο αριθμός των κατοίκων ανέρχεται στους 85.Το Τρίκερι θα σας αποκαλύψει τα μυστικά του μόνο αν του αφιερώσετε χρόνο και αποφασίσετε να περιπλανηθείτε στα καλντερίμια του.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ:

• Γαλλέα Μαρίνα
• Μαντζαβίνου Αφροδίτη
• Πλακαρού Άννα-Γεωργία
• Σκιαθίτη Ελένη
• Τσιτλακίδου Μάγδα