ΠαπαγεωργίουΙωάννα
ΣπατούλαΔιονυσία
Β2
Στις 28/5/1957 ιδρύθηκε το ψυχιατρείο της Λέρου στα άδεια κτήρια του ιταλικού ναυαρχείου αφού οι ψυχιατρικές κλινικές της χώρας μας ήταν σχεδόν όλες γεμάτες. Ονομάστηκε «Αποικία ψυχοπαθών Λέρου» και δέχτηκε τους πρώτους ασθένειες της στις 2/1/1958, οι οποίοι είχαν μεταφερθεί από το Δαφνί. Τα κριτήρια για να επιλεχθούν οι ασθενείς ήταν μόνο να ανήκουν στη λίστα αναζητητών, δηλαδή να μην έχει έρθει κανένας συγγενής τους σε επαφή για τουλάχιστον δώδεκα μήνες.
Ο μέγιστος αριθμός ασθενών που φτάσανε ήταν σχεδόν 2000 το 1980. Το ίδιο έτος έγιναν οι πρώτες καταγγελίες για κατάχρηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έλλειψη βασικών υλικών αγαθών, όπως ρούχα και κρεβάτια, καθώς και ιδιωτικότητας και ανθρώπινης επικοινωνίας. Τα επόμεναχρόνια οι ασθενείς άρχισαν να μειώνονται όμως υπήρχαν αρκετοί ακόμα δεδομένου της κακής φήμης που είχε.
Το προσωπικό ανερχόταν έως και στα 1000 άτομα, από τα οποία κανένας δεν είχε πείρα ή ειδίκευση γύρω από το επάγγελμα αυτό και προσλάμβαναν ανέργους και ψαράδες της Λέρου που ούτε οι ίδιοι δεν ήξεραν τι τους περιμένει. Πολλές φορές κιόλας χαρακτηρίζονταν και οι ίδιοι ως θύματα. Οι κανονικοί ψυχίατροι ήταν μόνο δυο και έφεραν ευθύνη για όλα τα άτομα που είχαν εισαχθεί. Παρόλο που ζητούνταν ψυχίατροι για πρόσληψη στη Λέρο, όλοι αρνούνταν να πάνε ώστε να μη χαλάσει η εικόνα τους.
Το ψυχιατρείο αυτό, γνωστό και ως «Κολαστήριο», ήταν ένα μέρος όπου κάθε άνθρωπος έχανε ότι ίχνος αξιοπρέπειας είχε. Οι ασθενείς έτρωγαν με τα χέρια, αλυσοδεμένοι, γυμνοί και στριμωγμένοι σε έναν πενταβρώμικο χώρο χωρίς κανένας να ενδιαφέρεται για αυτούς. Επίσης χτύπαγαν τους ασθενείς που έκριναν επικίνδυνους πράγμα το οποίο έφερνε περισσότερη βία ή ψυχολογικά τραύματα στους ανθρώπους.
Ακόμα και οι συνθήκες μεταφοράς ήταν απαίσιες αφού οι ασθενείς ήταν εκατοντάδες μαζί, δεμένοι με μόνη απόδειξη της ταυτότητας τους ένα περιβραχιόνιο με το όνομα τους ή τον αριθμό ταυτοποίησης τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, πολλές φορές να χαλάνε ή ξεθωριάζουν τα γράμματα και οι αριθμοί, πράγμα το οποίο δύσκολη έως και ανέφικτη τη ταυτοποίηση των ασθενών. Όταν δεν μπορούσαν να τους ταχτοποιήσουνμάλιστα, αναφέρονταν σε αυτούς ως «Άγνωστος 1, Άγνωστος 2»
Όλα άλλαξαν το 1989 μετά τη παγκόσμια δημοσίευση του άρθρου «Europe’sguiltysecret» (το ένοχο μυστικό της Ευρώπης) όπου σε αυτό αναφέρονταν οι άθλιες συνθήκες του ψυχιατρείου και οι απάνθρωπες δράσεις τους. Μετά από αυτό η Ελλάδα δέχτηκε απειλές από την Ευρωπαϊκή Ένωσηγια διακοπήτης χρηματοδότησης για τη ψυχιατρική μεταρρύθμιση και έτσι αναγκάστηκε η κυβέρνηση να βελτιώσει τη κατάσταση. Οι ασθενείς πλέον είχαν σωστή αντιμετώπιση, αξιολογούνταν με βάση την πάθηση τους και τη πλήρη εικόνα τους και μάλιστα άρχισαν προγράμματα εργοθεραπείας. Το 1994 κατάφεραν να πάρουν εξιτήριο κάποιοι ασθενείς και να ζήσουν φυσιολογικά εκτός κλινικής.
Τα λάθη όμως τελικά επαναλαμβάνονται και παρόλο που πλέον δεν αποτελεί ψυχιατρείο, έχουν στριμώξει στο ίδιο κτήριο πάνω από 1200 πρόσφυγες υπό τραγικές συνθήκες υγιεινής και αποτελεί για ακόμη μια φορά «αποθήκη ανθρώπων»
Δεν θα έπρεπε οι συμπεριφορές αυτές και η αδυναμία του κράτους μας να αντιμετωπίσει τέτοια σοβαρά θέματα να συγχωρείται. Αν συνεχίσουμε να τα δεχόμαστε μπορεί κάποια στιγμή αν όχι εμείς, κάποιος άνθρωπος μας να βρεθεί σε αυτή τη θέση. Μπορεί κανένας να μην θρήνησε τις αδικαίωτες ψυχές που επί δεκαετίες δεν ζούσαν αλλά απλώς επιβίωναν όμως εμάς ελπίσουμε κάποιος να μας θρηνήσει και να μην «φύγουμε»με τέτοιο απάνθρωπο και άδικο τρόπο.
