Φωτεινή Ποταμίτη
Τι είναι οι αξίες;
Οι αξίες είναι ηθικές ή δεοντολογικές αρχές τις οποίες θεωρούμε σημαντικές και μας βοηθούν να κρίνουμε ποια πράγματα είναι σωστά και αξιόλογα. Μερικές ανεκτίμητες αξίες είναι η αγάπη , ο σεβασμός για την ζωή και τον συνάνθρωπο, η εντιμότητα, η ελευθερία , η συγχωρητικότητα, η πραότητα, η εγκράτεια και άλλες πολλές. Συνεπώς οι αξίες μας επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας, τις προτεραιότητές μας και κυρίως την ηθική καθοδηγία που δίνουμε στα παιδιά μας.
Οι άνθρωποι με αξίες μπορούν να διακρίνουν καθαρά τι είναι ορθό και τι εσφαλμένο. Ο ηθικός τους κώδικας δεν εξαρτάται από την διάθεση της στιγμής. Αντίθετα βασίζεται σε ένα σταθερό σύνολο αρχών οι οποίες καθοδηγούν τη διαγωγή τους ακόμα και όταν δεν τους βλέπει κανείς.
Πώς μπορούμε όμως να διδάξουμε αξίες στα παιδιά μας;
Φροντίζουμε ώστε οι αξίες να είναι κώδικας επικοινωνίας πρώτα μέσα στην οικογένειά μας.
Όταν διδάσκουμε τα παιδιά μας «Δεν είναι σωστό να λέμε ψέματα», ήδη αυτό πρέπει να το βλέπουν να εφαρμόζεται από εμάς. Ή όταν τους λέμε «στο σπίτι μας, δεν φωνάζουμε, δεν προσβάλλουμε, δεν βρίζουμε, αλλά επικοινωνούμε ανοιχτά» πρέπει πρώτα να το παρατηρούν σε εμάς.
Έτσι τα παιδιά μας θα βλέπουν ότι οι αξίες δεν είναι απλώς κανόνες, τους οποίους πρέπει να ακολουθούν, αλλά το σήμα κατατεθέν της οικογένειας μας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα λεξιλόγιο ηθικής και να τονίζουμε αντιθέσεις αναφερόμενοι σε καθημερινά γεγονότα, όπως:
- Αυτό είναι έντιμο, ενώ εκείνο ανέντιμο.
- Αφοσίωση είναι αυτό ενώ εκείνο είναι προδοσία.
- Αυτή η συμπεριφορά είναι ευγενική, η αντίθετη είναι αγένεια.
Και έτσι το παιδί μαθαίνει να συνδέει αξίες με πράξεις. Ένας επίσης αποτελεσματικός τρόπος είναι να κάνουμε στα παιδιά μας ερωτήσεις.
- Γιατί πιστεύεις ότι η εντιμότητα είναι καλύτερη τακτική;
- Πως νομίζεις θα βλάψει το ψέμα τις φιλίες σου;
- Είναι κακό να κλέβουμε; Γιατί το πιστεύεις αυτό;
Κάνοντας τέτοιου είδους ερωτήσεις βοηθάμε τα παιδιά μας να καταλάβουν πως σχετίζεται η λογική με την συνείδηση που αρχίζει σιγά σιγά να διαμορφώνεται.
Εξίσου σημαντικό είναι να τονίσουμε τα οφέλη από την τήρηση αρχών στη ζωή μας. Παραδείγματος χάριν, μπορούμε να πούμε: «Αν είμαστε έντιμοι, οι άνθρωποι θα μας εμπιστεύονται» ή «Αν είμαστε ευγενικοί και καλοσυνάτοι, οι άλλοι θα θέλουν να κάνουν παρέα μαζί μας». Και δεν πρέπει να ξεχνάμε να επαινούμε κάθε καλή συμπεριφορά που επιδεικνύουν τα παιδιά μας. Να τα επαινούμε και να εξηγούμε το γιατί. Μπορούμε να πούμε: «Είμαι περήφανη που είσαι ειλικρινής», ακόμα και αν το παιδί μας ομολόγησε ότι έκανε κάτι κακό. Προτού υπάρξει διαπαιδαγώγηση ανάλογα με την ηλικία του, καλό είναι να προηγείται έπαινος. Με αυτό τον τρόπο βοηθάμε τα παιδιά μας να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, αλλά και να κρατάμε ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας, καθώς τα παιδιά θα διακρίνουν ότι μπορούν να μας μιλήσουν για τα πάντα.
Επίσης θα τους είναι ευδιάκριτο ότι έκαναν λάθος αλλά και τι σωστό και έτσι δεν θα αποθαρρύνονται. Με έναν τέτοιο κώδικα αξιών που εφαρμόζεται από τους γονείς, πρωτίστως θα βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν και ευαίσθητη συνείδηση. Στο ορθό και στο εσφαλμένο, αλλά και ηθικές αξίες ανεκτίμητες και σπάνιες στον κόσμο που ζούμε σήμερα.
Φώτο: offlinepost.gr, filologika-mathimata-online.blogspot.com
