Εκείνες τις μέρες θυμούμαι συναντήθηκα στο δρόμο με τον σοφό καθηγητή κ. Ν. Γ. Πολίτη. Κι ο σεβαστός μου φίλος είχε την καλοσύνη να μου πει πως διάβαζε το διήγημά μου και πως του φαινόταν περίεργο κι αποκαλυπτικό.
- Γιατί αποκαλυπτικό; απόρησα.
- Γιατί στη Ζάκυνθο δεν ξέραμε πως υπάρχει αυτή η αριστοκρατία μου εξήγησε.
- Υπήρχε δηλαδή…
-Έστω. Το διήγημά σας βέβαια διαδραματίζεται την πιο παλιά εποχή. Υπήρχε όμως πάντα αυτή η κοινωνική διαίρεσις όπως την παρουσιάζετε;
- Υπήρχε. Κι εγώ ακόμα επρόφτασα τα τελευταία της ίχνη. Ο «Αντάρτης» μπορώ να σας πω, πως είναι μια ιστορία που διαδραματίστηκε μπροστά στα μάτια μου!
Γρ. Ξενόπουλος
———————————————-
Αγγελίνα Κολυβά, Γεωργία Βούρτση
Σε μια εκδρομή του σχολείου μας, στη βιβλιοθήκη του Γρηγορίου Ξενόπουλου, είχαμε την ευκαιρία να δανειστούμε ένα από τα μυθιστορήματα του, συγκεκριμένα “ Ο Ποπολάρος”. Στο έργο του αυτό, ο Ξενόπουλος εξιστορεί μία ιστορία αγάπης με εμπόδια ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, τον Ζέππο Πεμπονάρη και την Έλδα Ντιμάρα.
Η Έλδα ήταν αρχοντοπούλα με την οικογένεια της να είναι από τις μεγαλύτερες στην τότε Ζάκυνθο, ενώ σε αντίθεση ο Ζέππος ήταν ένας ποπολάρος, ένας άνδρας κατώτερης κοινωνικής τάξης μα όχι φτωχής. Η ιστορία τους ξεκίνησε όταν ο Ζέππος άρχισε να επισκέπτεται τους θείους του που έμεναν στην Μπόχαλη όπως και η Έλδα με την οικογένεια της εκείνο το καλοκαίρι. Η Έλδα άρχισε να τον πλησιάζει ερωτικά θέλοντας να τον έχει ως το παιχνίδι για εκείνο – και μόνο – το καλοκαίρι. Εκείνος όμως την ερωτεύτηκε. Οι μέρες περνούσαν μέχρι που έπρεπε η Έλδα να επιστρέψει στο σπίτι, στο Καταστάρι. Του υποσχέθηκε ότι θα γυρίσει, ότι θα τον αγαπάει για πάντα. Οι μήνες πέρασαν και εκείνη ακόμα να φανεί. Όταν γύρισε στην Μπόχαλη η οικογένεια Ντιμάρα, η Έλδα έκανε ότι δεν τον ήξερε. Ο Ζέππος προσπαθούσε να της μιλήσει και όταν κατάφερε να φτάσει στα χέρια της ένα γράμμα του, η απάντηση της ήταν να μην την ξαναενοχλήσει ποτέ. Εκείνος νευρίασε μαζί της, ήθελε να πάρει εκδίκηση ακόμα και αν όλοι οι αγαπημένοι του τού έλεγαν να ηρεμήσει. Άρχισε να την ενοχλεί όποτε την έβλεπε, πετώντας διάφορες προσβολές μέχρι που έφυγε στην Αθήνα να συνεχίσει τις σπουδές του. Μέχρι να γυρίσει όμως, έμαθε ότι εκείνη αρραβωνιάζεται. Γύρισε πίσω προσπαθώντας να διαλύσει τον γάμο αυτό χωρίς να καταφέρει κάτι μέχρι που στο τέλος αυτοκτόνησε.
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος ως βασική θεματική στα μυθιστορήματα του είχε την κοινωνική ανισότητα και τις ταξικές διαφορές ανάμεσα στην αστική και στη λαϊκή τάξη. Παραδείγματος χάριν είναι το μυθιστόρημα αυτό. Οι πιθανότητες για να καταλήξει αυτή η σχέση σε γάμο ήταν λιγοστές από την στιγμή που η κοινωνία δεν δεχόταν σχέσεις σαν αυτές γενικότερα στα παλιά χρόνια. Παλαιότερα, ο γάμος γινόταν μέσα από προξενιά, είτε για οικονομικό όφελος, είτε για να είναι απλώς οι κόρες τους με έναν άνθρωπο της δικής του τάξης για να μην υποβαθμιστούν στα μάτια της κοινωνίας. Ωστόσο, δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες τότε ήταν χαρούμενες με την απόφαση αυτή μιας και παντρευόντουσαν με κάποιον που δεν γνώριζαν.
Το βιβλίο αυτό μας άφησε μια γλυκόπικρη εντύπωση, διότι μας έκανε να καταλάβουμε πως ο έρωτας υπάρχει ακόμα και σε διαφορετικές προσωπικότητες, αρκεί να είσαι διατεθειμένος να προσπαθήσεις για ένα ευτυχισμένο μέλλον ξεπερνώντας και τα πιο δύσκολα εμπόδια.
———————————————–
Νικολέτα Ματαράγκα
Περίληψη του Έργου
Το μυθιστόρημα «Ο Ποπολάρος» διαδραματίζεται στη Ζάκυνθο στα τέλη του 19ου αιώνα και επικεντρώνεται στην κοινωνική ανισότητα και την αγάπη που συγκρούεται με τα κοινωνικά πρότυπα της εποχής. Ο Κεντρικός ήρωας είναι ένας νέος από τη λαϊκή τάξη (ποπολάρος), ο οποίος ερωτεύεται μια κοπέλα από αριστοκρατική οικογένεια.
Η αγάπη τους είναι δυνατή, αλλά γεμάτη εμπόδια, καθώς η διαφορά κοινωνικής τάξης γίνεται αιτία αντιδράσεων από την πλευρά της οικογένειας της κοπέλας και της ζακυνθινής κοινωνίας. Παρά τον αγώνα του ποπολάρου για κοινωνική και προσωπική δικαίωση, οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα της εποχής οδηγούν την ιστορία σε τραγική κατάληξη. Το έργο αναδεικνύει τη σύγκρουση ανάμεσα στο λαϊκό και το αριστοκρατικό στοιχείο, καθώς και την αδικία που βιώνουν οι άνθρωποι των κατώτερων τάξεων.
Η άποψη μου για το μυθιστόρημα ‘’Ο Ποπολάρος’’
Το μυθιστόρημα ‘’Ο Ποπολάρος’’ του Γρηγόριου Ξενόπουλου μου άρεσε πολύ, γιατί είχε έντονα συναισθήματα και έδειχνε πώς ένας άνθρωπος προσπαθεί να πετύχει στη ζωή του, παρόλο που δεν έχει πλούτη ή υψηλή κοινωνική θέση. Ο βασικός ήρωας, ένας νέος από τα λαϊκά στρώματα που αγαπάει μια κοπέλα από αριστοκρατική και πλούσια οικογένεια. Αυτό από μόνο του δημιουργεί εμπόδια και πολλές δυσκολίες, γιατί τότε οι άνθρωποι έδιναν μεγάλη σημασία στην κοινωνική τάξη.
Μου έκανε εντύπωση το πόσο δυνατός χαρακτήρας είναι ο ποπολάρος. Δεν τα παρατάει εύκολα και παλεύει για την αγάπη του, αλλά και για τη θέση του στην κοινωνία. Μέσα από το βιβλίο φαίνεται πόσο άδικη μπορεί να είναι η κοινωνία και πόσο δύσκολο είναι να ξεφύγει κάποιος από τη συμπεριφορά των πλουσίων, που πολλές φορές φέρονται με υπεροψία και προκατάληψη.
Η γλώσσα του Ξενόπουλου είναι κατανοητή και όμορφη, και σε βάζει μέσα στην εποχή και στις καταστάσεις που περιγράφει. Δεν βαρέθηκα καθόλου όσο το διάβαζα, γιατί είχε συνεχώς γεγονότα, εντάσεις και συγκινήσεις. Επίσης, μου άρεσε το γεγονός ότι ο συγγραφέας ήθελε να περάσει μηνύματα για την ισότητα, τη δικαιοσύνη και τη δύναμη της αγάπης. Γενικά, ‘’Ο Ποπολάρος’’ είναι ένα μυθιστόρημα που άγγιξε. Με έκανε να σκεφτώ πόσο σημαντικό είναι να πιστεύουμε στον εαυτό μας και να αγωνιζόμαστε για ότι αξίζει, ακόμα κι αν όλα μοιάζουν δύσκολα.
———————————————–
Δήμητρα Παπαδάτου
Ο Ποπολάρος είναι ένα θεατρικό έργο του Γρηγόριου Ξενόπουλου που βασίζεται στη δική του νουβέλα «Ο Αντάρτης». Το έργο ανέβηκε πρώτη φορά στο Εθνικό θέατρο στις 14 Μαΐου του 1933. Το θεατρικό ακολουθεί το γνωστό σχήμα των τριών πράξεων. Μέσα στις τρεις πράξεις παρουσιάζεται ο Ζέππος, ένας φτωχός, αλλά μορφωμένος και ηθικός νέος λαϊκής καταγωγής, που ερωτεύεται την Έλδα, μια αρχοντοπούλα από αριστοκρατική οικογένεια της Ζακύνθου. Παρά το αγνό και ειλικρινές τους αίσθημα, η σχέση τους συναντά ισχυρές αντιδράσεις από την κοινωνία και κυρίως από την οικογένεια της Έλδας, που θεωρεί τον Ζέππο κοινωνικά κατώτερο. Ο αδελφός της προσπαθεί να ταπεινώσει τον Ζέππο, αλλά εκείνος παραμένει αξιοπρεπής και υπερήφανος. Καθώς οι κοινωνικές προκαταλήψεις εντείνονται, η πίεση προς την Έλδα μεγαλώνει. Παρά την αγάπη τους όμως τελικά υποχωρεί στις απαιτήσεις της τάξης της και απομακρύνεται από τον Ζέππο, σηματοδοτώντας τη νίκη της κοινωνικής αδικίας απέναντι στην αληθινή αγάπη.
Ο Ποπολάρος είναι ένα έργο που αναδεικνύει με ευαισθησία τη σύγκρουση ανάμεσα στην αληθινή αγάπη και στις κοινωνικές προκαταλήψεις. Μέσα από τον αγώνα του Ζέππου να υπερασπιστεί την τιμή και την αξιοπρέπειά του απέναντι στην άδικη κοινωνία της εποχής του, το έργο στέλνει διαχρονικά μηνύματα για την αξία της προσωπικής αξίας έναντι της ταξικής καταγωγής. Ο Ξενόπουλος με το λογοτεχνικό του ταλέντο, υποστηρίζει την ανάγκη για ένα κόσμο πιο δίκαιο, όπου οι άνθρωποι θα κρίνονται για την ηθική και τις πράξεις τους και όχι για την κοινωνική τους θέση.
