Η αρχαία ελληνική μουσική είχε ασκήσει μεγάλη επιρροή στους αρχαίους πολιτισμούς. Μια επίδραση, ωστόσο, που είχε συνέχεια τόσο στην Ανατολή όσο και στην Ευρώπη μεταγενέστερα, με κυριότερη επίδραση στην εποχή της Αναγέννησης. Η λέξη «μουσική» παράγεται από τη «μούσα», που στην αρχαιότητα παρέπεμπε σε κάθε μορφή τέχνης. Λέξη που διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας και μάλιστα επεκτάθηκε ατόφια σε όλες τις δυτικές γλώσσες (music, musique, musik, musica κ.λπ.).
Οι Μούσες ήταν οι εννέα κόρες του Δία και της Μνημοσύνης, η Κλειώ (η μούσα της Ιστορίας), η Ευτέρπη (η μούσα των Αθλητών), η Θάλεια (η μούσα της Κωμωδίας), η Μελπομένη (η μούσα της Τραγωδίας), η Τερψιχόρη (η μούσα της Λυρικής Ποίησης και του Χορού), η Ερατώ (η μούσα της Ερωτικής Ποίησης και του Γάμου), η Πολύμνια (η μούσα των Ιερών Ύμνων και της Ιερής Ποίησης),η Ουρανία (η Μούσα της Αστρονομίας και της Αστρολογίας), και η Καλλιόπη (η Μούσα της Επικής Ποίησης).Διασκέδαζαν τους Ολύμπιους με τα τραγούδια τους και τη μουσική τους, ενώ ο Απόλλωνας τις καθοδηγούσε.
Η απαρχή της ελληνικής μουσικής χάνεται στο βάθος των εποχών, αλλά η μυθολογία έρχεται να διασώσει έως τις μέρες μας κάποια πρόσωπα με πρωταρχικό ρόλο στη μουσική, όπως ο Αμφίωνας που ήταν ένας από τους μεγαλύτερους κιθαρωδούς, γιος του Δία που διδάχτηκε τη μουσική από τον Ερμή ή τον Δία και θεωρείτο εμπνευστής της κιθαρωδίας, ο Ορφέας, μυθικός ποιητής και μουσικός, γιος της μούσας Καλλιόπης και ο Μαρσύας που ήταν βοσκός και μουσικός, δεινός αυλητής και εμπνευστής του αυλήματος.
Το αρχαιότερο μουσικό όργανο ανακαλύφθηκε στη Θεσσαλία, είναι μια κοκάλινη σφυρίχτρα με μια τρύπα και ανάγεται στο 5000 π.Χ. (Νεολιθική εποχή).Σε κυκλαδικά ειδώλια (3000 π.Χ.) υπάρχουν απεικονίσεις του Πάνα να χρησιμοποιεί άρπα, δίαυλο και σύριγγα. Στον Μινωικό και Μυκηναϊκό πολιτισμό (2000 π.Χ.) πρωτοεμφανίζεται η λύρα, τα κύμβαλα και το σείστρο.
Κατά την ιστορική περίοδο οι αρχαίοι Έλληνες είχαν διάφορα μουσικά όργανα. Τα κυριότερα από αυτά χωρίζονται σε κρουστά, έγχορδα και πνευστά. Τα κρουστά ήταν το τύμπανο, τα κρόταλα, τα κύμβαλα και το σείστρο. Τα έγχορδα περιλάμβαναν τη λύρα, την κιθάρα, τη βάρβιτο, τη φόρμιγγγα, το τρίγωνο τη σαμβύκη και την πανδουρίδα (τα τρία τελευταία είναι είδη άρπας). Τέλος, στα πνευστά ανήκουν ο αυλός, ο δίαυλος, η σάλπιγξ, η σύριγξ, το κογχύλι και η ύδραυλις.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η «Στήλη του Σείκιλου» είναι το πιο διαδεδομένο παγκοσμίως αρχαίο ελληνικό μουσικό κομμάτι, το οποίο μάλιστα διασώθηκε ολόκληρο, και με τους στίχους και με τη μουσική του. Στην κορυφή της αναφέρει: «Εγώ η πέτρα είμαι μια εικόνα. Με έβαλε εδώ ο Σείκιλος ως διαχρονικό σήμα αθάνατης μνήμης». Στο μέσον της στήλης υπάρχουν οι στίχοι με τα μουσικά σύμβολα: «Όσο ζεις λάμπε, καθόλου μη λυπάσαι. Για λίγο διαρκεί η ζωή, ο χρόνος καθορίζει το τέλος».
Εν κατακλείδι, οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη μουσική γνώση απαραίτητη. Ήταν κάτι πολύ σημαντικό για αυτούς. Είχαν αντιληφθεί ότι η διδασκαλία της μουσικής προσέφερε στα παιδιά τους ψυχαγωγία, σωστή διαγωγή και αισθητική καλλιέργεια, ενώ συνάμα επιδρούσε καταλυτικά στο ήθος και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Τόση ήταν, μάλιστα, η αξία της, ώστε αποτελούσε μέρος του ιερού τελετουργικού κατά τις επίσημες γιορτές με τη μορφή των μουσικών αγώνων.
Πήγες
https://www.greekschannel.com/gr/h-mousikh-sthn-arxaia-ellada/
https://www.kallitexnimata.org.gr/
https://el.wikipedia.org/wiki/
Μαρία Δαγκλή – Νίκη Χαραλάμπους ( μαθήτριες της Γ” Γυμνασίου )
