του Κωνσταντίνου Λιλιόπουλου
Η Αλεξάνδρεια είναι πόλη της Μακεδονίας. Είναι το τρίτο μεγαλύτερο οικιστικό συγκρότημα της Ημαθίας με πληθυσμό 14.821 κατοίκων και παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη, καθώς πλησιάζει σε πληθυσμό την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ημαθίας την Νάουσα. Χτισμένη στο κέντρο του μεγάλου κάμπου της κεντρικής Μακεδονίας είναι το κέντρο ενός δήμου που αποτελείται από εφτά μικρότερα χωριά. Η πόλη αναπτύσσεται ταχύτατα, έχοντας ρόλο πόλης-δορυφόρου αναφορικά με τη Θεσσαλονίκη. Η Αλεξάνδρεια είναι η έδρα του ομώνυμου Δήμου Αλεξάνδρειας.
Ωστοσο, Η Αλεξάνδρεια παλιότερα ονομαζόταν Γιδάς. Για την προέλευση του παλιού ονόματος έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις όπως η προέλευση από την τουρκική λέξη gida (τροφή), από τη βυζαντινή οικογένεια των Γίδων, καθώς και από το γνωστό οικόσιτο ζώο. Κατά την άποψη τοπικού ερευνητή, η παλαιά ονομασία είναι Γηδάς και όχι Γιδάς, ανάγεται στο Βυζάντιο και σημαίνει «Γη Οδός».
Οι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίος αγωνιστής της επανάστασης του 1821 ήταν ο Ζήσης Γηδιώτης. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, σπουδαίοι Αλεξανδρινοί Μακεδονομάχοι ήταν οι οπλαρχηγοί Τζόλας Περήφανος, Θεοχάρης Κούγκας (καπετάν Γηδιώτης) και Απόστολος Ματόπουλος, καθώς και ο δάσκαλος Θωμάς Κουκουλούδης.
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας ιδρύθηκε το 1986 με συλλογή 2.000 βιβλίων. Οι επισκέπτες της βιβλιοθήκης είναι κατά κύριο λόγο μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου καθώς και εκπαιδευτικοί.
Η συλλογή της καλύπτει όλα τα θέματα των ανθρώπινων γνώσεων και αποτελείται από 14.700 τόμους βιβλίων, περιοδικά και οπτικοακουστικό υλικό. Επιπρόσθετα, διατηρεί μία συλλογή από τοπικό και ημερήσιο τύπο για την επικαιρότητα των μελών της στην ενημέρωση. Εμπλουτίζει τη συλλογή της με προσκτήσεις νέου υλικού από αγορές και από δωρεές που δέχεται από κατοίκους της πόλης και της περιφέρειας. Το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού έργου (Κ.Ι.Κ.Π.Ε.), δώρισε στη βιβλιοθήκη 177 βιβλία λογοτεχνικού, ιστορικού και επιστημονικού περιεχομένου.
Έπειτα,πολλοί είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι της Αλεξάνδρειας. Όμως, ο γνωστότερος από αυτούς είναι αυτός του Ρουμλουκίου.
Γι’αυτο το λόγο το θέμα που έχω την τιμή να σας αναπτύξω στην δευτερη μας επικοινωνία, έχει σχέση με τα λαογραφικά,και συγκεκριμένα τα πολιτιστικά ενδιαφέροντα της περιοχής μας.
Το Ρουμλούκι. Ετσι ονομάζεται μία συστάδα χωριών στον κάμπο της Ημαθίας και η ονομασία αυτή δηλώνει ότι πρόκειται για τον τόπο των Ρωμιών – τον Ρωμιότοπο, όπως στην περίπτωση της Ρούμελης ή της Ανατολικής Ρωμυλίας. Μία ονομασία που έδωσαν οι Οθωμανοί κατακτητές κατά τον 14ο-15ο αιώνα, αναγνωρίζοντας το ανόθευτο του ελληνικού πληθυσμού που τον κατοικούσε.
Το Ρουμλούκι παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον από μουσικοχορευτική άποψη αφού εκεί συναντούμε ακόμη σήμερα παλαιότατους χορούς και τραγούδια.
Το κύριο γνώρισμα των 50 περίπου χωριών, ήταν η ίδια γλώσσα, η ίδια ενδυμασία και τα κοινά ήθη και έθιμα. Ο σημαντικότερος όμως συνδετικός τους κρίκος, που τα ξεχωρίζει μάλιστα μέχρι και σήμερα από τις γειτονικές ή τις άλλες περιοχές του Ελλαδικού χώρου, είναι η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά με τον ιδιόμορφο εντυπωσιακό κεφαλόδεσμό της (το «κατσούλι»), που παρουσιάζει καταπληκτική ομοιότητα με το αρχαίο Ομηρικό και Μακεδονικό κράνος.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το «κατσούλι» ανάγεται στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου, όταν κατά τη διάρκεια μιας μάχης οι άνδρες νικήθηκαν και οι γυναίκες πολέμησαν γενναία, με αποτέλεσμα να ηττηθεί ο εχθρός. Ο Μέγας Αλέξανδρος τότε, για να τις τιμήσει, διέταξε τους άνδρες να βγάλουν τις περικεφαλαίες και να τις φορέσουν οι γυναίκες.
Η πανέμορφη και «αρχοντική» αυτή στολή, θεωρείται από τις αρχαιότερες Ελληνικές ενδυμασίες και έχει καθιερωθεί να ονομάζεται ως «η στολή του Γιδά» (Αλεξάνδρεια Ημαθείας) και να εκπροσωπεί τον γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας. Οι γυναίκες του Ρουμλουκιού, για πάρα πολλά χρόνια σε καθημερινή βάση, φορούσαν με τελετουργικό τρόπο την σύνθετη και ιδιόμορφη αυτή στολή, προσαρμοσμένη ανάλογα στα στάδια της ζωής τους, έτσι ώστε να απεικονίζει και την κοινωνική τους καταξίωση.
Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki
