Με την τσάντα στους ώμους

Σωτηρία Μαργαρίτη Γ2 -Μάγδα Πλαστήρα Γ3 

Οι παραλλαγές που παρατηρούνται µεταξύ των µελών του ίδιου είδους, ονοµάζονται «ατοµικές διαφορές’’. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι αυτές αποτελούν φυσικό νόµο, σε ορισµένα άτοµα οι αποκλίσεις είναι τόσο σηµαντικές ώστε να παρεµποδίζεται η οµαλή εξέλιξη και προσαρµογή τους. Τα άτοµα µε τέτοιου είδους αποκλίσεις έχουν κατά καιρούς ονοµαστεί ανώµαλα, απροσάρµοστα, ψυχανώµαλα, δυσπροσάρµοστα, δύσκολα, προβληµατικά, άτοµα µε διαταραχές του χαρακτήρα και της συµπεριφοράς, αποκλίνοντα. Πρόκειται για ονοµασίες που µε την πάροδο του χρόνου εξαλείφονται και αντικαθίστανται από άλλους πιο δόκιµους όρους , που απορρέουν από την εκάστοτε κοινωνική ευαισθησία .’Ετσι , υπάρχουν άτοµα µε ελαττωµατικά αισθητήρια όργανα, (τυφλά, κωφά, βαρήκοα), άτοµα µε σωµατικές αναπηρίες, άτοµα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, άτοµα πάσχοντα από ψυχικά νοσήµατα, άτοµα µε ανεπαρκή νοητική ανάπτυξη κ.ο.κ. Η τελευταία ονοµασία που καθιερώθηκε για τα άτοµα αυτά, είναι ο όρος «άτοµα µε ειδικές ανάγκες». Η στάση της κοινωνίας απέναντι στα άτοµα µε ειδικές ανάγκες διαφέρει από εποχή σε εποχή και από κοινωνία σε κοινωνία. Ο Καιάδας της αρχαίας Σπάρτης αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγµα της σκληρότητας µε την οποία οι κοινωνίες αντιµετώπιζαν τα µειονεκτούντα παιδιά.

Τα τελευταία χρόνια, σημειώνεται µια προσπάθεια για εκπαίδευση και ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτών των ατόµων, µε σκοπό την κοινωνική τους αποκατάσταση. Έτσι, την µακρά περίοδο απαισιοδοξίας, στην οποία ως καλύτερος τρόπος αντιµετώπισης των ατόµων µε ειδικές ανάγκες θεωρούνταν η φιλοξενία τους σε ένα ίδρυμα, διαδέχτηκε µια περίοδος αισιοδοξίας, στην οποία µε κατάλληλη αγωγή και εκπαίδευση, γίνεται ολοένα και πιο εφικτή η οικονοµική και κοινωνική ανεξαρτητοποίηση τους. Έτσι, από την εξόντωση και τη θανάτωση σε παλιότερες εποχές, την αποµόνωση και την ιδρυµατική προστασία, φτάσαµε σήµερα στην εποχή, που διεθνώς επιδιώκεται η παροχή συστηματικής βοήθειας, έτσι ώστε τα άτοµα αυτά να ζήσουν, όσο τους επιτρέπουν οι περιορισµένες ικανότητές τους, µέσα στην ανθρώπινη κοινωνία µε τους συνανθρώπους τους. Η νέα αυτή τάση για κοινωνική αποδοχή και αξιοποίηση των αποκλινόντων ατόµων οφείλεται σε πλήθος παραγόντων. Η επικράτηση των δηµοκρατικών ιδεών είχε ως αποτέλεσµα την αναγνώριση ίσων δικαιωµάτων για όλους τους πολίτες, και ιδιαίτερα της εκπαίδευσης και της κοινωνικής περίθαλψης, ανεξάρτητα από τις ικανότητες και τις αναπηρίες τους.