Ο Ίων Δραγούμης ήταν διπλωμάτης, πολιτικός και συγγραφέας.
Ξεχώριζε για τις διπλωματικές και πολιτικές του ικανότητες, αλλά και για την πνευματικότητα και τη φιλοπατρία του.
Αγωνίστηκε για την προάσπιση των εθνικών υποθέσεων και υπήρξε βασικός διοργανωτής των ελληνικών κοινοτήτων κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα.
Είχε μια εναλλακτική ματιά προσέγγισης της Μεγάλης Ιδέας.
Υπήρξε από τους πρωτεργάτες του γλωσσικού κινήματος του δημοτικισμού στην Ελλάδα.
Με τα συγγραφικά έργα του επηρέασε σημαντικά τις ιδέες των Ελλήνων.
Πίστευε στην κοινοτική ιδέα και όχι στην αυταπάτη της δημοκρατίας.
Συχνά υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Ίδας».
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του
- Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2 Σεπτεμβρίου 1878.
- Καταγόταν από το Βογατσικό της Καστοριάς.
- Ήταν γιος του πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη και εγγονός του επίτιμου πρόξενου της Ελλάδας στην Αγία Πετρούπολη Ιωάννη Κοντογιαννάκη.
- Σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
- Το 1878 κατατάχτηκε εθελοντής στον ελληνοτουρκικό πόλεμο και υπηρέτησε στο μηχανικό και μετά στο πεζικό.
Η διπλωματική του δράση
- Το 1899 εισέρχεται στο διπλωματικό σώμα.
- Το 1902 γίνεται υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο του Μοναστηρίου.
- Μαζί με τον πατέρα του και τον γαμπρό του Παύλο Μελά, αγωνίζεται για την οργάνωση των ορθόδοξων κοινοτήτων της Μακεδονίας κατά των κομιτατζήδων Βούλγαρων.
- Υπηρετεί ως πρόξενος στις Σέρρες, στον Πύργο Βουλγαρίας, στη Φιλιππούπολη, στην Αλεξανδρούπολη και στην Αλεξάνδρεια.
- Γίνεται έφεδρος δεκανέας στα γυμνάσια του ελληνικού στρατού.
- Το 1907 γίνεται γραμματέας στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης και ζει από κοντά την επανάσταση των Νεότουρκων.
- Υπηρετεί στις πρεσβείες της Ρώμης και του Λονδίνου.
- Αναμίχθηκε στο επαναστατικό κίνημα στο Γουδί.
- Ίδρυσε τον Εκπαιδευτικό όμιλο.
- Οργάνωσε συνέδριο στην Πάτμο για την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.
- Στους Βαλκανικούς Πολέμους υπηρέτησε στο επιτελείο του Αρχιστράτηγου Διαδόχου Κωνσταντίνου.
- Τον Οκτώβριο του 1912 διαπραγματεύτηκε με τους Τούρκους την παράδοση της Θεσσαλονίκης.
- Διορίσθηκε στις πρεσβείες της Πετρούπολης, της Βιέννης, του Βερολίνου και αργότερα έγινε πρεσβευτής στην Πετρούπολη.
Ο Ίων Δραγούμης (κάτω δεξιά) με την επίσημη στολή των Ελλήνων διπλωματών
Η πολιτική του δράση
- Τον Μάιο του 1915 παραιτείται από τη διπλωματική υπηρεσία, για να πολιτευθεί.
- Εκλέγεται ανεξάρτητος βουλευτής Φλώρινας.
- Αρχικά υποστήριξε τον Βενιζέλο, αλλά γρήγορα αντιτάθηκε στην πολιτική του. Ο Δραγούμης πίστευε ότι ήταν στρατιωτικά ανέφικτο να ενσωματωθεί η Ιωνία στην Ελλάδα, και υποστήριζε την άποψη ύπαρξης ενός κοινού ελληνοτουρκικού κράτους και όχι ενός καθαρά ελληνικού.
- Το 1916 εξέδωσε το περιοδικό «Πολιτική Επιθεώρησις», όπου έγραφε τις αντιβενιζελικές πεποιθήσεις του.
- Εξορίζεται από το βενιζελικό κίνημα στην Κορσική.
- Επιστρέφει μετά το τέλος του πολέμου στην Ελλάδα και ξαναεξορίζεται στη Σκόπελο.
- Στα τέλη του 1919 απελευθερώνεται και δρα υπέρ της «Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως» , που συσπειρώνει τους αντιβενιζελικούς.
Το συγγραφικό του έργο
Έγραψε πολλές πολιτικές μελέτες και άρθρα κοινωνικού προβληματισμού στο δικό του περιοδικό «Πολιτική Επιθεώρησις», αλλά και στο περιοδικό «Νουμάς». Έγραψε επίσης και λογοτεχνήματα.
Κάποια από τα έργα του είναι τα εξής:
« Το μονοπάτι», «Μαρτύρων και ηρώων αίμα», «Σταμάτημα», «Όσοι ζωντανοί»,
«Ελληνικός πολιτισμός», «Σαμοθράκη», «Ο ελληνισμός μου και οι Έλληνες».
Κάποιες από τις ρήσεις του
- «Θέλω να είμαι ωραίο δείγμα Έλληνος. Να σκοπός μιας ζωής!»
- «Να ξέρετε πως αν σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει… Αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε…»
- «Δεν ξέρω αν είμαστε καθαροί απόγονοι των αρχαίων. Είτε καθαροί, είτε κι ανακατωμένοι, μιλούμε όμως γλώσσα ελληνική».
Οι γυναίκες της ζωής του
-Η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα
-Η ηθοποιός Μαρίκα Κοτοπούλη
Το τέλος του και οι τιμές που του αποδόθηκαν:
- Δολοφονείται στην Αθήνα από βενιζελικούς αξιωματικούς στις 31 Ιουλίου 1920, μια μέρα μετά από την απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι.
- Στο σημείο της δολοφονίας (διασταύρωση των οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Παπαδιαμαντοπούλου), ανεγέρθηκε προς τιμήν του μνημείο, μία λευκή κολώνα που αναγράφει τη «Νεκρική Ωδή» του Κωστή Παλαμά.
-Τη δεκαετία 1980 στήθηκε ανδριάντας του(έργο του Γιάννη Παππά) στην πλατεία Μακεδονομάχων στη Θεσσαλονίκη.
-Δόθηκε το όνομά του σε μια από τις κεντρικότερες οδούς της Θεσσαλονίκης.
-Το χωριό Στράιστα της Πέλλας μετονομάστηκε σε «Ίδα».
Πηγές κειμένου:
Πηγές εικόνων:
Κωνσταντίνος Καραλιόλιος
ΣΤ΄ τάξη
