ΦΤΙΑΞΕ ΤΟ ΠΑΖΛ – Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
Ο Μυστικός Δείπνος του Λεονάρντο Ντα Βίντσι είναι ένα από τα πολυτιμότερα έργα στην ιστορία της τέχνης και ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα έργα ζωγραφικής. Καλύπτει έναν ολόκληρο τοίχο στο μοναστήρι της Σάντα Μαρία Ντέλα Γκράτσιε στο Μιλάνο και η κατασκευή του άρχισε το 1495. Θέμα του είναι ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα του χριστιανισμού.
Μια μέρα πριν από τη σταύρωσή του, ο Ιησούς δείπνησε μυστικά με τους μαθητές τους στην Ιερουσαλήμ. Εκεί ο Ιησούς τους αποκάλυψε ότι κάποιος θα τον προδώσει, ο Ιούδας, και πως ο Απόστολος Πέτρος θα τον απαρνηθεί τρεις φορές .
Η απεικόνιση του Μυστικού Δείπνου έχει γίνει από πολλούς καλλιτέχνες κατά περιόδους, αλλά το έργο του Ντα Βίντσι είναι το πιο γνωστό και αμφιλεγόμενο. Ιστορικοί, θρησκευτικοί συγκρούονται μεταξύ τους σε μια προσπάθεια να εξηγήσουν και να βρουν το μυστήριο που κρύβεται πίσω από αυτή την τοιχογραφία .
Με αφορμή τον ερχομού του Πάσχα, στο μάθημα των Θρησκευτικών προσπαθήσαμε και εμείς από τη δική μας πλευρά να μελετήσουμε τον Μυστικό Δείπνο του Λεονάρτο Ντα Βίτσι. Παρατηρήσαμε προσεκτικά τα πρόσωπα και τα σώματα και των 12 Αποστόλων. Διαπιστώσαμε ότι έχουμε 12 διαφορετικές εκφράσεις θυμού, έκπληξης και αιφνιδιασμού. Από αριστερά προς τα δεξιά ο Βαρθολομαίος, ο Ιάκωβος και ο Ανδρέας είναι και οι τρεις φανερά έκπληκτοι. Η επόμενη τριάδα είναι ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ο Πέτρος και ο Ιωάννης. Ο Ιούδας μοιάζει αιφνιδιασμένος από την ξαφνική αποκάλυψη του σχεδίου του.
Παρατηρήσαμε ότι το κεφάλι του είναι χαμηλότερα από τα κεφάλια των υπόλοιπων μαθητών. Επίσης, κανένας αγκώνας δεν ακουμπά στο τραπέζι παρά μόνο του Ιούδα , ο οποίος είναι ταραγμένος και ρίχνει την αλατιέρα πάνω στο τραπέζι. Δίπλα από τον Ιούδα βρίσκεται ο Πέτρος. Ο Πέτρος είναι γεμάτος θυμό και οργή και κρατάει στο χέρι του ένα μαχαίρι , το οποίο συνδέεται με τα γεγονότα που θα συμβούν στο κήπο της Γεσθημανής (“μάχαιραν έδωκες, μάχαιρα θα λάβεις”) κατά τη σύλληψη του Ιησού από τους στρατιώτες. Ο Ιωάννης, νεότερος όλων και αγαπημένος μαθητής του Ιησού, μοιάζει σα λιπόθυμος στο άκουσμα της είδησης, ενώ ακούει από τον Πέτρο κάτι να ψιθυρίζει. Ο Θωμάς αναστατωμένος και αιφνιδιασμένος, αλλά και με την αμφιβολία πάντα ζωντανή σε όσα ακούει από τους άλλους δύο, ο Ιάκωβος έκπληκτος και με ανοιχτά τα χέρια, σημάδι ότι δεν έχει τίποτα να κρύψει, ότι δεν είναι αυτός ο ένοχος, αυτός που θα προδώσει τον Ιησού και ο Φίλιππος μοιάζει σα να αναζητεί κάποια εξήγηση γι’ αυτό που μόλις άκουσε. Τέλος ο Ματθαίος, ο Ιούδας ο Θαδδαίος και ο Σίμων ο Ζηλωτής αποτελούν την τελευταία τριάδα με τους δύο πρώτους να έχουν στραφεί προς τον τελευταίο αναζητώντας ίσως κάποιες απαντήσεις σε όλα αυτά.
Όλοι οι μαθητές εμφανίζονται ταραγμένοι, ενώ ο Χριστός γνωρίζει τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν, αλλά είναι γαλήνιος. Μόνο ο Ιούδας δεν συμμετέχει στην κίνηση όπως τα σώματα των άλλων μαθητών. Παρουσιάζεται μελαμψός και κακομούτσουνος, μετά τον Ιωάννη και τον Πέτρο, κρατώντας στο χέρι το πουγκί με τα τριάκοντα αργύρια της προδοσίας. Είναι τοποθετημένος σε κεντρικό σημείο του τραπεζιού αλλά σε επίπεδο χαμηλότερο από όλους τους άλλους μαθητές. Μπορεί να μην είναι ορατή η ταραχή του, ωστόσο υφίσταται γιατί ρίχνει την αλατιέρα με το χέρι του. Επίσης, αξιοπρόσεκτη είναι η παρατήρηση ότι το δεξί χέρι του Χριστού μοιάζει να κατευθύνεται προς το αριστερό του Ιούδα. Ο Χριστός δίνει την εντύπωση ότι επιχειρεί να πιάσει το ψωμί με το χέρι του, ενώ την ίδια ώρα ο Ιούδας ανοίγει το δικό του χέρι να το πάρει. Ίσως να επιθυμεί ο καλλιτέχνης να απεικονίσει μια μυστική συνεννόηση μεταξύ Δασκάλου και μαθητή. Επιπλέον, παρατηρώντας τα χέρια του Χριστού διαπιστώνουμε ότι το δεξί προς το μέρος του Ιούδα είναι άγριο, ανοικτό, ενώ το αριστερό είναι ήρεμο με κατεύθυνση προς τον ουρανό, έτοιμο να δεχτεί τη σταύρωση .
Στο Μυστικός Δείπνο απεικονίζονται οι δύο όψεις της αγάπης, η χαρά και η λύπη, το φως και το σκοτάδι. Η αγάπη του Χριστού προς τους μαθητές του και τον άνθρωπο φέρνει τη λύτρωση από τα πάθη. Η αγάπη όμως του Ιούδα προς τα τριάκοντα αργύρια είναι καταστροφική και τον οδηγεί από το φως στο σκοτάδι.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ !!!
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ /ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ ΣΤ΄2