Νέα από τα θρανία

Τα τελευταία χρόνια η ανεργία αυξήθηκε παγκοσμίως σε τρομακτικά επίπεδα, ακόμη και στις πιο αναπτυγμένες χώρες δεν είναι σταθερή. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται ξεκάθαρα αυτό.

Και εδώ συμβαίνει το εξής παράδοξο· ενώ η ανεργία κυμαίνεται σε αυτά τα υψηλά επίπεδα, οι έρευνες δείχνουν ότι οι εταιρείες δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό σε ποσοστό  21%. Και εδώ τίθεται ένα εύλογο ερώτημα: γιατί υπάρχει ανεργία αφού η ζήτηση για εργασία είναι αυξημένη; Ας εξετάσουμε μαζί τα γεγονότα εκείνα, που εκτίναξαν στα ύψη την ανεργία στη σύγχρονη ιστορία.

Εν αρχή οι απολύσεις των τριών τελευταίων ετών οφείλονται κατά κύριο λόγο στην πανδημία, όπου πολλοί εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους και ιδίως αυτοί της εστίασης, χάρη στα ατελείωτα lockdown που οδήγησαν στην αποδυνάμωση της παγκόσμιας οικονομίας. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στην χώρα μας, αφού η εστίαση είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εργοδότης μετά το δημόσιο. Ωστόσο δεν θα επικεντρωθούμε σε αυτό το παροδικό, ελπίζω, φαινόμενο αλλά στους κύριους λόγους που αύξησαν την ανεργία.

Οι βιομηχανικές επαναστάσεις είναι ίσως τα πιο σημαντικά γεγονότα που επηρέασαν την εργασία παγκόσμια. Η πρώτη αναφέρεται στην ανακάλυψη της ατμομηχανής που μετέτρεψε την Βρετανία σε μια υπερδύναμη της Νεότερης Ιστορίας. Η δεύτερη αφορά τους κινητήρες εσωτερικής καύσεως και τον εξηλεκτρισμό που οδήγησαν εκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία. Μόνο η εισαγωγή των τρακτέρ στην αγορά ευθύνεται για την καταστροφή του 50% των θέσεων εργασίας εκείνης της εποχής. Ενώ η τρίτη περιλαμβάνει τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το διαδίκτυο που ανακατάταξαν τον τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων.

Κι ας έρθουμε στο σήμερα. Σίγουρα έχετε διαβάσει ή ακούσει για τη λεγόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση. Τι είναι όμως; Στην πραγματικότητα με τον όρο 4η βιομηχανική επανάσταση εννοούμε την ένταξη της τεχνητής νοημοσύνης στην παραγωγική διαδικασία που θα αντικαταστήσει εκατομμύρια ή ακόμα και δισεκατομμύρια θέσεις εργασίας σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα πριν από λίγες ημέρες μάθαμε για την κατασκευή ενός πλήρους αυτοματοποιημένου εργοστασίου αυτοκινήτων ή με άλλα λόγια ένα εργοστάσιο χωρίς εργάτες.

Ποιοι όμως κινδυνεύουν περισσότερο; Για να απαντήσουμε στο ερώτημα ας δούμε ένα διάγραμμα που θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε.

Στο διάγραμμα συγκρίνουμε τα ανθρώπινα μυαλά με τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης. Το συμπέρασμα είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει τέλεια συγκεκριμένα πράγματα ενώ ο άνθρωπος έχει ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος ικανοτήτων που μπορεί να ασκήσει σε έναν μέτριο βαθμό. Έτσι μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι όσο πιο επαναλαμβανόμενη είναι μία δουλειά τόσο πιο εύκολα χάνεται. Παραδείγματος χάρη ένας οδηγός λεωφορείου σε λίγα χρόνια δεν θα έχει δουλειά γιατί ήδη υπάρχει τεχνητή νοημοσύνη για αυτόματη οδήγηση. Για αυτό οι άνθρωποι πρέπει να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να αναζητήσουν άλλες καλύτερες δουλειές ώστε να μην βρεθούν μία μέρα στο δρόμο.

Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης εγκυμονεί όμως και μεγάλους κίνδυνους. Εκατομμύρια άνθρωποι θα αιωρούνται στον αέρα χωρίς εργασία αφού οι μηχανές θα τους έχουν αντικαταστήσει. Θα πρέπει, λοιπόν, να βρεθεί  μια χρυσή τομή η οποία να μπορεί μεν να αυξήσει την παραγωγικότητα στο άπειρο, αλλά να μην πετάξει και στον κάλαθο των αχρήστων τον παράγοντα άνθρωπο.

Συνοψίζοντας, θα πω πως η εξέλιξη δεν θα πρέπει να μας φοβίζει γιατί στην πραγματικότητα μας αναπτύσσει. Απλώς η χρήση της θα πρέπει να γίνεται προς όφελος του  ανθρώπου και να μην οδηγεί στην καταστροφή του. Οφείλουμε, λοιπόν, να προσαρμοζόμαστε και να προχωράμε μαζί με αυτή. Ειδάλλως ακόμα θα οργώναμε τα χωράφια με τα ζώα…

Ν.Μ.

Πηγές:

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/5204/Istoria_G-Gymnasiou_html-empl/index3_12.html

https://www.capital.gr/arthra/3600990/ti-fernei-4i-biomixaniki-epanastasi