Σε αυτή την σειρά άρθρων που εντάσσουμε στο ηλεκτρονικό μας περιοδικό, θα ασχοληθούμε με διάφορα γνωστά μνημεία και αξιοθέατα της πόλης μας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν.

Το παλάτι της Κνωσού είναι, αν όχι το διασημότερο, ένα από τα πιο διάσημα αρχαία μνημεία στο Ηράκλειο. Βρίσκεται στην περιοχή Κνωσός, νότια του κέντρου της πόλης. Οι ανασκαφές για την ανεύρεση του παλατιού έγιναν από τον σερ Άρθουρ Έβανς την χρονική περίοδο 1900-1930 με μία διακοπή το 1913-1922.

Το πρώτο ανάκτορο χτίστηκε γύρω στο 1900 π.Χ., αν και τα πρώτα ίχνη κατοίκησης υπάρχουν από το 3000 π.Χ. Το 1700 π.Χ.  το πρώτο ανάκτορο καταρρέει από σεισμό, αλλά δημιουργείται ένα νέο και πιο ωραίο και οργανωμένο ανάκτορο του οποίου τα ερείπια σώζονται μέχρι σήμερα. Το 1350 π.Χ.  από πυρκαγιά καταστρέφεται και αυτό. Η περιοχή όμως κατοικήθηκε μέχρι και την ρωμαϊκή περίοδο.

Το ανάκτορο είναι χτισμένο γύρω από την κεντρική αυλή, η οποία χρησιμοποιούνταν για κοινωνικές και δημόσιες συγκεντρώσεις. Με την βοήθεια της αυλής το ανάκτορο χωρίζεται σε ανατολικό και δυτικό. Στο δυτικό τμήμα κατατάσσονται οι διοικητικοί και θρησκευτικοί χώροι, ενώ στο ανατολικό οι κατοικίες και οι μεγάλες αίθουσες υποδοχής. Σημαντικοί χώροι είναι η αίθουσα του θρόνου, το μέγαρο της βασίλισσας καθώς και η αίθουσα των διπλών πελέκεων.

Αυτό το τεράστιο ανάκτορο κοσμούν διάφορες διάσημες τοιχογραφίες όπως τα δελφίνια από το μέγαρο της βασίλισσας, τα ταυροκαθάψια και ο πρίγκιπας των κρίνων.

Η κρήνη Μοροζίνι βρίσκεται στο κέντρο της πλατείας Λιονταριών στο κέντρο του Ηρακλείου. Κατασκευάστηκε στον άλλοτε Χάνδακα το 1628 και εγκαινιάστηκε ανήμερα της γιορτής του αγίου Μάρκου. Οι λόγοι της κατασκευής του ήταν κυρίως πρακτικοί και όχι αισθητικοί, αφού μέχρι τότε το Ηράκλειο δεν διέθετε παροχή νερού. Εμπνευστής της ιδέας ήταν ο δόγης της Βενετίας Φραντσέσκο Μοροζίνι από όπου πήρε η κρήνη το όνομά της.

Το σχήμα της είναι οκτάλοβο για να μπορούν περισσότεροι άνθρωποι να παίρνουν νερό. Ο διάκοσμος της κρήνης περιλαμβάνει:

α) τα τοιχώματα που ήταν ανάγλυφα με σκηνές από τη θαλάσσια ζωή της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας και

β) τα λιοντάρια στο κεφάλι των οποίων είναι στερεωμένη μια λεκάνη, η οποία λειτουργούσε ως βάση για τη στήριξη ενός μεγάλου αγάλματος, του Ποσειδώνα (το οποίο γκρεμίστηκε είτε από σεισμό είτε από τους Τούρκους).  Δεν υπάρχουν κανονικές βρύσες και το νερό περνάει και ρέει μέσα από τα στόματα των λιονταριών.

Κατά την Τουρκοκρατία οι Οθωμανοί πρόσθεσαν  στο χείλος της οκτάλοβης λεκάνης, μαρμάρινες κολόνες που περιβάλλονταν στην κορυφή με μαρμάρινη ταινία πάνω στην οποία είναι γραμμένο με επίχρυσα γράμματα «Συντριβάνι Αμπντούλ Μετζίτ». Επίσης τρύπησαν τους λοβούς και τοποθέτησαν βρύσες καταστρέφοντας τα ανάγλυφα.

Το 1900 η κρήνη επανήλθε στη αρχική της μορφή.

Παναγιώτης  Κατσαρός  Γ1