Μια επιστολή προς τους καθηγητές για τις μεταξύ μας σχέσεις

Αξιότιμοι κύριοι καθηγητές/-τριες,

Είναι γεγονός ότι οι μαθητές και οι καθηγητές δυσκολεύονται συχνά να βρουν έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών (5 Οκτωβρίου) ως εκπρόσωπος – μαθητής της Γ΄ Γυμνασίου πήρα την πρωτοβουλία να γράψω μια επιστολή στην οποία θα προτείνω τρόπους με τους οποίους θα μπορούσατε να βελτιώσετε την επικοινωνίας σας με τους μαθητές και τις μαθήτριές σας.

 Αναμφισβήτητα, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η επικοινωνία ανάμεσα στους μαθητές και τους καθηγητές. Δυστυχώς όμως στις μέρες μας παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της μη αποτελεσματικής ή και ανύπαρκτης πολλές φορές επικοινωνίας μεταξύ μαθητών και καθηγητών. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν τους καθηγητές τους ως πρότυπα ούτε τους εμπιστεύονται, ώστε να μοιραστούν μαζί τους τυχόν προβληματισμούς και σκέψεις τους λόγω του μεγάλου αριθμού μαθητών ανά τμήμα. Επιπλέον, αδυνατούν να καλλιεργήσουν μια προσωπική επαφή με τον καθένα, γιατί ο μεγάλος όγκος της διδακτέας ύλης τους πιέζει και δεν τους αφήνει περιθώριο να κάνουν διάλογο με τα παιδιά στην τάξη και να είναι πιο χαλαροί, διαμορφώνοντας έτσι μια ουσιαστική επαφή μαζί τους.

Εντούτοις, υπάρχουν τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να βελτιωθεί η επικοινωνία σας με τους μαθητές και τις μαθήτριές σας. Κάθε καθηγητής πρέπει να μην είναι απλός μεταδότης γνώσεων, αλλά να αποτελεί πρότυπο καθοδηγητή και στήριγμα κάθε νέου. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Καθένας από εσάς δεν πρέπει να είναι πολύ αυταρχικός ούτε όμως πολύ ελαστικός, αλλά να διατηρεί την αναγκαία ισορροπία, ώστε τα παιδιά να μην νιώθουν ότι καταπιέζονται, αλλά απεναντίας να νιώθουν ότι έχουν έναν συνοδοιπόρο στο «ταξίδι» της γνώσης. Έτσι ενισχύεται ο σεβασμός των μαθητών προς τον καθηγητή και η εικόνα του αποστασιοποιημένου διδάσκοντα γκρεμίζεται.

Ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας για την επιτυχή επικοινωνία μας είναι όταν ο καθηγητής ενδιαφέρεται για τα προβλήματα των μαθητών του, βρίσκει χρόνο να τα συζητήσει μέσα στην τάξη, να ακούσει τις ιδιαίτερες σκέψεις χωρίς να τις κρίνει και πολλές φορές να τολμά να δίνει λύσεις σε αυτά, τότε η σχέση του καθηγητή με τους μαθητές του γίνεται βαθύτερη και πιο ποιοτική.

Επιπλέον, μια λαθεμένη στάση που τηρείτε αρκετές φορές συνειδητά ή ασυνείδητα είναι οι διακρίσεις που κάνετε ανάμεσα σε μαθητές. Ξεχωρίζετε τους καλούς από τους μέτριους και τους μέτριους από τους χειρότερους – και το δείχνετε δυστυχώς αυτό. Μια τέτοια στάση εξοργίζει τους μαθητές και τους κάνει να αποστασιοποιούνται, επειδή νιώθουν ότι κανείς δεν αναγνωρίζει την όποια προσπάθεια μπορούν να καταβάλλουν είτε αυτή είναι μικρή είτε μεγαλύτερη.

Τέλος, έχετε ένα σημαντικό όπλο στα χέρια σας, και αυτό είναι ο απλός και κατανοητός λόγος. Κάθε φορά που προσπαθείτε να επιδείξετε τις γνώσεις σας με δύσκολες λέξεις και σύνθετο λόγο τα παιδιά αδυνατούν να παρακολουθήσουν. Χρησιμοποιώντας απλό λόγο, πολλά παραδείγματα, ακόμη και εκφράσεις που έχει υιοθετήσει η νεολαία της εποχής, ο καθηγητής μπορεί να κάνει πιο ενδιαφέρον και κατανοητό το μάθημα στους μαθητές του. Τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα όπως οι διαδραστικοί πίνακες και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές μπορούν να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια.

Εν κατακλείδι, όλοι εμείς οι μαθητές θέλουμε πιο ανθρώπινους καθηγητές, καθηγητές που δεν φορούν ένα «καθηγητικό» προσωπείο, καθηγητές που συμπορεύονται μαζί μας και συναισθάνονται τις ανησυχίες μας, καθηγητές διαλλακτικούς και όχι δογματικούς. Τότε μόνο η επικοινωνία ανάμεσα στους μαθητές και τους καθηγητές μπορεί να είναι εφικτή και ουσιώδης. Ελπίζω τα λόγια μου να σας προβλημάτισαν βαθύτατα και να δράσετε άμεσα, προκειμένου να καλλιεργήσετε μια αποτελεσματική επαφή με τους μαθητές σας, ώστε να είναι εποικοδομητικό και το διδακτικό σας έργο.

 Με εκτίμηση,

Μανώλης Πεδιαδιτάκης Γ3