Σου φαίνεται τρελός και περίεργος ο τίτλος του άρθρου;  Όντως είναι, αλλά για χιλιάδες χρόνια το να πίνεις αλκοόλ ήταν ο πιο υγιεινός τρόπος να περνάς τη μέρα σου!

Το αλκοόλ δεν ήταν το καθημερινό «ναρκωτικό αναψυχής», όπως το ξέρουμε σήμερα. Οι πρόγονοί μας το απολάμβαναν από το 5000 π.Χ. Αυτό το γνωρίζουμε από την ανάλυση σε αγγεία 7.000 χρόνων, όπου έχουν εντοπιστεί υπολείμματα μπύρας. Επίσης, αυτό αποδεικνύεται από τις αγοροπωλησίες αλκοόλ στη Σουμερία το 2050 π.Χ. Η πρώτη λέει: «Ο Αούρα Μα αναγνωρίζει ότι έλαβε 4 λίτρα μπίρας από τον ζυθοποιό Αλούλου, από την καλύτερή του μπίρα». Όταν έψαχνα για τον Φραγκλίνο, διάβασα το παρακάτω στην αυτοβιογραφία του: «Όπως όλοι οι εργάτες, έτσι κι ο βοηθός μου, έπινε μισό λίτρο μπίρα μαζί με το πρωινό του, άλλο ένα με το δεκατιανό του κι άλλο ένα κατά τις 6 το απόγευμα κι άλλο ένα στο τέλος της βάρδιάς του». Μπορεί περίπου 4 λίτρα την ημέρα να σας φαίνονται υπερβολικά, αλλά, αν σκεφτείτε ότι εκείνη την εποχή κάθε φορά που κάποιος έπινε νερό ήταν σαν να παίζει ρώσικη ρουλέτα με τη ζωή του, διότι σε μια πόλη χωρίς αποχετεύσεις, τα λύματα ανακατεύονταν με το πόσιμο νερό, η μπίρα δεν ήταν και τόσο κακή ιδέα! Και γιατί όλο αυτό; Η παραγωγή της μπίρας ή του κρασιού ή οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού περνάει από τη διαδικασία ζύμωσης, με αποτέλεσμα τα μικρόβια να είναι πολύ λιγότερα και τα βακτήρια σχεδόν ανύπαρκτα! Επομένως, θεωρώ απόλυτα λογικό το ότι κατανάλωναν αλκοολούχα ποτά αντί για νερό! Γι’ αυτό η μπίρα ήταν τόσο διαδεδομένη στην Αρχαία Βαβυλώνα, όπως και το κρασί στην Αρχαία Ρώμη και στην Αθήνα.

Έτσι, συμπεραίνουμε ότι όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί της αρχαιότητας είχαν το δικό τους ποτό. Γιατί μόνο έτσι μπορούσες να έχεις πολύ κόσμο συγκεντρωμένο σε μεγάλους οικισμούς χωρίς να πεθαίνουν από μολύνσεις. Με λίγα λόγια, χωρίς αλκοόλ δεν θα είχαμε πόλεις. Να τονίσω ότι τίποτα απ’ αυτά δεν γίνονταν συνειδητά. Όμως πώς είμαι τόσο σίγουρος; Θα σας παραθέσω ένα απόσπασμα από ένα βιβλίο ιατρικής της εποχής εκείνης, το οποίο γράφτηκε από κάποιους διανοούμενους, οι οποίοι αναρωτιούνται: «Πώς μεταδίδεται μια ασθένεια; Άλλοι το αποδίδουν σε αστρονομικά φαινόμενα, όπως σε εκλείψεις, πλανήτες και ασυνήθιστες κινήσεις της γης και του ήλιου. Ηφαίστεια και σεισμοί έχουν προταθεί ως αιτίες, καθώς και οι κινήσεις του ηλεκτρικού υγρού, όπως ο κεραυνός και η αστραπή, λέγεται ότι προκαλούν επιδημικές συνθήκες». Αυτό είναι μια πολύ μικρή γεύση από εκείνη την εποχή. Μου φαίνεται απόλυτα λογικό, εφόσον μέχρι τα τέλη του 19^ου αιώνα δεν ξέραμε τι είναι παθογόνος μικροοργανισμός. Αυτά τα πίστευαν οι μορφωμένοι της εποχής, οι υπόλοιποι απλώς πίστευαν ότι ήταν κατάρες από μάγισσες ή από τον θεό.

Ωστόσο, το 1830 το Λονδίνο χτυπήθηκε από «κατάρα» με τη μορφή χολέρας. Είναι δύσκολο να περιγράψεις στον σύγχρονο άνθρωπο τι είναι η χολέρα, διότι θα χρειαστεί να του περιγράψεις φρικιαστικές εικόνες. Την περίοδο 1830-1860 η χολέρα σκότωσε 140 χιλιάδες άτομα, μονάχα στην πόλη του Λονδίνου. Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή έρχεται ο John Snow – όχι, δεν είναι ο χαρακτήρας από το Games of Throne, αλλά παθολόγος και ιατρός της εποχής. Ο John έχει μια ριζοσπαστική ιδέα. Η ιδέα του είναι ότι η χολέρα δεν μεταφέρεται με τον αέρα, όπως πίστευαν οι επιστήμονες, αλλά με το νερό, και πιστεύει ότι τα αλκοολούχα ποτά είναι πολύ πιο καθαρά από το νερό και το 1854 το αποδεικνύει χωρίς μικροσκόπιο.

Στον παρακάτω χάρτη κάθε μαύρο σπίτι είναι και ένα κρούσμα της χολέρας. Εκεί που έχει χτυπήσει η χολέρα είναι γύρω από δεξαμενές νερού. Αντίθετα, στο ζυθοποιείο δεν υπήρχε ούτε ένα κρούσμα, επειδή οι εργάτες έπιναν όλη μέρα μπίρα.               

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι ο John έκανε διπλό καλό στην ανθρωπότητα. Από τη μια μάς έδειξε πόσο σημαντική είναι η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και από την άλλη πόσο σημαντική είναι η απεικόνιση σε χάρτη –εξάλλου,  είναι δύσκολο να σκεφτείς ότι κι αυτό έπρεπε κάποιος να το εφεύρει!

Βασίλης Λουλάκης Β2