Όπως όλοι θα έχετε παρατηρήσει, τα τελευταία χρόνια ολοένα και πιο συχνά ακούμε για περιστατικά παραβατικότητας από νέους. Το γεγονός αυτό έχει προβληματίσει ιδιαίτερα την Πολιτεία και μετά από πολύωρες συσκέψεις η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για την καταπολέμηση της νεανικής παραβατικότητας επιβάλλεται να κινηθούμε σε τρεις γραμμές δράσεις: την πρόληψη, τα παιδαγωγικά μέτρα και την κοινωνική ενσωμάτωση των νεαρών παραβατών.
Ως ενεργός πολίτης που αποτελεί μέρος της νεολαίας, συμφωνώ απόλυτα με την άποψη της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας. Αναμφίβολα, αρωγός στην προσπάθεια αυτή κρίνεται η πρόληψη, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της πνευματικής και της ηθικής καλλιέργειας των εφήβων. Η μύησή τους στα ανθρωπιστικά ιδεώδη, όπως ο σεβασμός στο συνάνθρωπο, η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη κι η ισότητα, θα τους ηθικοποιήσει και θα έχει ως αποτέλεσμα να αντιληφθούν και οι ίδιοι τη σημασία της τήρησης των νόμων για το κοινωνικό σύνολο. Ακόμη, η κατάσταση αυτή θα αντιμετωπιστεί κοινωνικά με την επιβολή παιδαγωγικών ποινών. Με άλλα λόγια, είναι αναγκαίο να επιβάλλονται ποινές στους παραβάτες των νόμων, καθώς αυτό θα τους αποτρέψει από το να προβούν στο μέλλον σε κάποια άνομη πράξη. Ταυτόχρονα όμως, οι τιμωρίες αυτές δεν θα πρέπει να είναι καταδικαστικές για το μέλλον τους, αφού βρίσκονται σε ηλικία που δεν έχουν διαμορφώσει πλήρως την προσωπικότητά τους. Τέλος, απαραίτητη κρίνεται και η επανένταξη των ανηλίκων παραβατών στο κοινωνικό σύνολο, αφού ενδέχεται να σωφρονιστούν και να συνειδητοποιήσουν τα λάθη τους, ώστε στο μέλλον να μπορούν να είναι χρήσιμοι και ωφέλιμοι στην κοινωνία.
Προσωπικά έχω κληθεί και εγώ η ίδια να αντιμετωπίσω περιστατικά βίας από άτομα νεαρής ηλικίας. Το γεγονός αυτό με προβλημάτισε ιδιαίτερα και ύστερα από βαθιά σκέψη και ενημέρωση έχω καταλήξει στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζομαι τέτοιου είδους καταστάσεις. Ειδικότερα, είτε είμαι παρατηρητής περιστατικών βίας, είτε έχω τη θέση του θύματος, θεωρώ ότι το βασικότερο μέτρο για την αντιμετώπισή τους είναι να πάρω θέση η ίδια και να ενημερώσω τις αρμόδιες αρχές, καθώς αυτές γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν ανάλογα περιστατικά, αξιοποιώντας και τη συνεισφορά ειδικών ψυχικής υγείας. Πολλές φορές είναι απαραίτητη η συμβολή ψυχολογικής υποστήριξης, προκειμένου το θύμα να μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός τραυματικού περιστατικού.
Συνάγεται λοιπόν το συμπέρασμα ότι οι δείκτες παραβατικότητας των νέων έχουν αυξηθεί ραγδαία και για τον περιορισμό του φαινομένου επιβάλλεται να αναπτυχθούν αποτελεσματικές πολιτικές στους ανήλικους παραβάτες από τους αρμόδιους φορείς. Κρίνεται αναγκαίο να δράσουμε όλοι και να απαιτήσουμε την αναθεώρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για τις παραβάσεις των νέων υιοθετώντας τους τρεις άξονες της Ε.Ε. ώστε να ανταποκρίνεται καταλληλότερα στις εκάστοτε συνθήκες.
Η Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος, μιλάει στην ΕΡΤ για τη νεανική παραβατικότητα:
Από τους τρεις βασικούς άξονες αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας που προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα σταθώ ιδιαίτερα στον πρώτο, δηλαδή στην πρόληψη μέσω της παιδείας. Το βάρος πέφτει πρωτίστως στην οικογένεια και το σχολείο, αλλά κι η Πολιτεία θα δώσει τον τόνο δείχνοντας μηδενική ανοχή σε φαινόμενα βίας. Συμφωνώ πως ένας νέος παραβάτης, βέβαια, θα πρέπει να τυγχάνει ποινών και μεθόδων σωφρονισμού κι όχι εκδικητικότητας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να πετάμε τους νέους μας στο περιθώριο, χωρίς να εξαντλήσουμε τις πιθανότητες σωφρονισμού και κοινωνικής ενσωμάτωσης στη συνέχεια.