ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ: Η ΠΛΗΓΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ (Αρίστη Αποστολοπούλου)

Ναρκωτικά: Η πληγή  της ανθρωπότητας

Ναρκωτικά… Μια υπόθεση που έχει απασχολήσει διαχρονικά μικρούς και μεγάλους. Η παγκόσμια διάδοσή τους και η συνεχής αναφορά στις ειδήσεις, από αρκετά μικρή ηλικία μου κέντριζε τόσο πολύ το ενδιαφέρον που δεν σταματούσα τις ερωτήσεις στους γονείς μου, μέχρι που νόμιζαν ότι θα ανοίξω το δικό μου καρτέλ… Φυσικά, η προσέγγιση του θέματος που επέλεξα να κάνω μεγαλώνοντας είναι καθαρά επιστημονική και στο πλαίσιο της ιατρικής έρευνας.

Τίποτα δεν δημιουργήθηκε προσδοκώντας το κακό της ανθρωπότητας. Οτιδήποτε έφτιαξε ο άνθρωπος ήταν και είναι για την ασφαλή και ποιοτική του επιβίωση στον πλανήτη Γη. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ναρκωτικά. Ο όρος αυτός θεωρείται ότι προήλθε από τον Γαληνό, έτσι ώστε να προσδιορίσει τις ουσίες, οι οποίες όταν καταναλώνονται από τον άνθρωπο, προκαλούν παράλυση και απώλεια αισθήσεων μουδιάζοντας το σώμα. Ο όρος «νάρκωση» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον αρχαίο Έλληνα ιατρό από την Κω και «Πατέρα της Ιατρικής» τον Ιπποκράτη, για τη διαδικασία ή την κατάσταση της έλλειψης αισθήσεων.

 

 

Κανονικά η λέξη ναρκωτικό αναφέρεται μόνο στο όπιο. Το όπιο (Lachryma papaveris) είναι ο αποξηραμένος γαλακτώδης χυμός που προέρχεται από ένα είδος παπαρούνας, η οποία ονομάζεται μήκων η υπνοφόρος (Papaver somniferum). Το όπιο περιέχει 25% αλκαλοειδή, που έχουν περιεκτικότητα 10-12% σε μορφίνη. Η επεξεργασία της μορφίνης οδηγεί στην παραγωγή της ηρωίνης* που διακινείται παράνομα στο εμπόριο.

Τα οπιούχα όπως η μορφίνη, η κωδεΐνη και η θηβαΐνη, με την κατανάλωσή τους σε συγκεκριμένες και ελεγχόμενες δόσεις ασκούν καταπραϋντική δράση στο ανθρώπινο σώμα. Στοχεύουν στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Επιτυγχάνεται η άμεση ανακούφιση και η καταστολή του πόνου. Προκαλούν εξασθένηση του άγχους, υπνηλία, ενώ δημιουργούν στον οργανισμό μια κατάσταση ευφορίας ή ενισχυμένης διάθεσης. Επίσης, επιβραδύνουν την αναπνοή και τον καρδιακό παλμό, καταστέλλουν το αντανακλαστικό του βήχα και βοηθούν στην χαλάρωση των λείων μυών της γαστρεντερικής οδού. Σκευάσματα του οπίου σε σκόνη, αφέψημα ή εκχύλισμα χρησιμοποιούνται για την κατασκευή παυσίπονων φαρμάκων.

Παλαιότερα, η χρήση του οπίου ήταν αρκετά εκτενής σε πολλούς λαούς, όπως οι Σουμέριοι, οι Ασσύριοι, οι Αιγύπτιοι, οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι και οι Άραβες. Ήταν το πιο διαδεδομένο παυσίπονο και δινόταν σε ασθενείς που χρειάζονταν μικρές εγχειρήσεις.

Όμως, καθώς περνάν τα χρόνια, ο άνθρωπος αλλάζει μαζί τους. Αρχίζει να γίνεται αχόρταγος, να κοιτάει μόνο το δικό του συμφέρον αδιαφορώντας για την πρόοδο της κοινωνίας και τη σημαντικότητα των ανακαλύψεων. Κοιτάει πώς να βγάλει το «εύκολο χρήμα» μέσω της καταπάτησης του νόμου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Έτσι, το όπιο σταμάτησε να έχει μόνο την ιατρική του χρησιμότητα. Έγινε προϊόν «ψυχαγωγίας» και οι χρήστες του αυτοκαταστρέφονται φτάνοντας στα άκρα – μέχρι και στο θάνατο…

 

Τώρα πια όλες οι χημικές ενώσεις ή και τα άλλα φυτά που έχουν τις ίδιες ιδιότητες με το όπιο παράγονται παράνομα σε μεγάλες ποσότητες, οι οποίες διοχετεύονται λαθραία και σε πολύ υψηλές τιμές από τα καρτέλ στους πολίτες όλων των χωρών, για προσωπική χρήση και ψυχαγωγία. Μεθαμφεταμίνη, LSD, κοκαΐνη, και όλα εν γένει τα παραγόμενα χημικά σκευάσματα, προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία από τη συνεχή χρήση ή την υπερβολική δόση, που οφείλονται σε ένα κύριο χαρακτηριστικό στοιχείο των ουσιών αυτών, δηλαδή τον εθισμό και την πλήρη εξάρτηση του χρήστη.

Δυστυχώς όμως, έχουν κατασκευαστεί και υπάρχουν διάφορα και ποικίλα ναρκωτικά και ουσίες που οδηγούν κατευθείαν σε θάνατο ή σε ανεπανόρθωτες ζωτικές βλάβες του ανθρώπινου οργανισμού. Ορισμένες από τις πιο διαδεδομένες ναρκωτικές ουσίες είναι οι παρακάτω:

1. Νικοτίνη (καπνός)

Η νικοτίνη είναι μια εξαιρετικά θανατηφόρα ουσία σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Νόσων (CDC) ** και το πιο επικίνδυνο φάρμακο. Κοστίζει στις ΗΠΑ δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και πάνω από 480.000 θανάτους τα τελευταία χρόνια! Παρά τα ευρήματα αυτά, το κάπνισμα παραμένει η κύρια αποτρέψιμη αιτία θανάτου.

2. Φαιντανύλη

Το CDC ανέφερε τα ολέθρια στατιστικά του εξαιρετικά εθιστικού οπιοειδούς, fentanyl, το οποίο είναι συνθετικό και συνταγογραφούμενο οπιούχο. Αυτό το φάρμακο είναι ένα ισχυρό αναλγητικό, με 50 έως 100 φορές την ισχύ της μορφίνης και 50 φορές τη δραστικότητα της ηρωίνης!

3. Ηρωίνη

Η ηρωίνη αποτελεί υποσύνολο των σκληρών ναρκωτικών. Το CDC σημειώνει ότι η ηρωίνη σκότωσε 4.454 άτομα το 2011 στην Αμερική, ενώ οι θάνατοι αυξήθηκαν σε 15.961 έως το 2016. Δυστυχώς, η ηρωίνη συνεχίζει να είναι ο κορυφαίος «δολοφόνος» ατόμων που αγωνίζονται με διαταραχές κατάχρησης ουσιών, καθώς ορισμένοι τη συνδυάζουν με ουσίες όπως κοκαΐνη (speedball), μεθαμφεταμίνη και φαιντανύλη.

4. Κοκαΐνη

Η κοκαΐνη είναι ένα διεγερτικό που έχει αποκτήσει δημοτικότητα στις ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1970. Η «λευκή σκόνη» είναι ακόμη και σήμερα δημοφιλής και ο αριθμός των νεκρών ετησίως παρουσιάζει αύξηση, σκοτώνοντας 5.070 άτομα το 2011, 5.319 άτομα το 2013, 7.324 άτομα το 2015 και 11.316 άτομα το 2016. Η κατάχρηση κοκαΐνης μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή, σπασμούς, εγκεφαλικό επεισόδιο και θάνατο. Άτομα που έχουν χρησιμοποιήσει κοκαΐνη, έχουν βιώσει αισθήματα παράνοιας, ενθουσιασμού, υπερβολικής απώλειας βάρους, άγχους και κατάθλιψης…

5. Μεθαδόνη

Η μεθαδόνη είναι ένα συνθετικό ναρκωτικό του Προγράμματος II. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για τη θεραπεία του πόνου λόγω έλλειψης μορφίνης. Σύμφωνα με το CDC, η μεθαδόνη προκάλεσε 4.545 θανάτους το 2011, μειώθηκαν σε 3.700 το 2013, σε 3.376 το 2015 και τελικά σε 3.493 το 2016. Η ικανότητά της να προκαλεί εξάρτηση και εθισμό δημιουργεί ανησυχία. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της κατάχρησης μεθαδόνης περιλαμβάνουν εφίδρωση, κνησμό ή υπνηλία. Η συνεχής χορήγηση μεθαδόνης σε ορισμένους ανηλίκους μπορεί  να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση και απώλεια συνείδησης.

 

6. Οξυκωδόνη

Η οξυκωδόνη συνέβαλε σε 5.587 θανάτους και είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτων που σχετίζονται με τα ναρκωτικά το 2011 κατά το CDC. Μέχρι το 2016 ο αριθμός των θανάτων από την οξυκωδόνη αυξήθηκε σε 6.199, κατατάσσοντας την ουσία αυτή στην πρώτη πεντάδα θανατηφόρων ουσιών, μετά από την ηρωίνη, την κοκαΐνη, τη μεθαμφεταμίνητη και τη φαιντανύλη. Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ευφορία, δυσκοιλιότητα, ναυτία, έμετο, απώλεια όρεξης, υπνηλία, ζάλη, κνησμό, ξηροστομία και εφίδρωση. Όταν λαμβάνεται από το στόμα, έχει περίπου 1,5 φορές την επίδραση της ισοδύναμης ποσότητας μορφίνης!

 

7.   Μορφίνη

Η μορφίνη είναι ένα συνθετικό ναρκωτικό που προέρχεται από το όπιο. Το 2011 καταγράφηκαν 3.290 θάνατοι που σχετίζονται με τη μορφίνη, ενώ το 2016 σημειώθηκαν 5.014. Θεωρείται ένα από τα συχνότερα και πιο εθιστικά ναρκωτικά των αιώνων. Οι δυνητικά σοβαρές παρενέργειες της μορφίνης περιλαμβάνουν μειωμένη αναπνευστική προσπάθεια, έμετο, ναυτία και χαμηλή αρτηριακή πίεση. Εάν η δόση μειωθεί μετά από μακροχρόνια χρήση, μπορεί να εμφανιστούν στον λήπτη τα γνωστά συμπτώματα στέρησης των οπιούχων φαρμάκων.

8. Μεθαμφεταμίνη (Meth)

Η μεθαμφεταμίνη είναι ένα ψυχωτικό διεγερτικό ναρκωτικό.  Η μεθαμφεταμίνη έχει υψηλό δυναμικό για κατάχρηση, ενεργοποιώντας το ψυχολογικό σύστημα ανταμοιβής κι αυξάνοντας τα επίπεδα της ντοπαμίνης, της νορεπινεφρίνης και της σεροτονίνης στον εγκέφαλο (ουσίες που υπάρχουν και εκκρίνονται στον οργανισμό προκαλώντας χαρά και ευχαρίστηση). Η συνεχής χρήση δημιουργεί ανεπανόρθωτες βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου, υψηλή πίεση που οδηγεί σε καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικό και θάνατο.

Με λίγα λόγια, καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι τα ναρκωτικά που υπάρχουν σήμερα θεωρούνται πλήρως επικίνδυνα, με αρκετά υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Τα περισσότερα από αυτά διανέμονται παράνομα, αφού είναι επιβλαβή για την υγεία και έχουν απαγορευτεί δια νόμου από τον ΟΗΕ. Ο πιο σωστός χαρακτηρισμός που θα μπορούσαμε να θέσουμε για αυτές τις ουσίες είναι «δηλητήριο». Εξάλλου, και η λέξη ναρκωτικό στα λατινικά μεταφράζεται «venenum» που σημαίνει δηλητήριο. Κανένας άνθρωπος, λοιπόν, δεν πρέπει να πειραματίζεται με αυτά τα δηλητήρια, όσο «ελκυστικά» κι αν φαίνονται ορισμένες δύσκολες ή και ευχάριστες στιγμές της ζωής του. Η καλύτερη «ουσία» παραμένει η ίδια η ζωή, που είναι γεμάτη υγεία και ενέργεια!

*Η γερμανική φαρμακευτική εταιρεία Bayer έδωσε στο φάρμακο το όνομα «Heroin» το 1895. Ονομάστηκε έτσι από τη γερμανική λέξη heroisch (ηρωικός) λόγω της επίδρασής του στον χρήστη. Παρασκευάστηκε με σκοπό να υποκαταστήσει τη μορφίνη ως κατασταλτικό του βήχα, πιστεύοντας ότι δεν ήταν εθιστικό. Η μορφίνη ήταν τότε ένα δημοφιλές φάρμακο που χρησιμοποιούνταν ψυχαγωγικά, οπότε η Bayer προσπάθησε να βρει ένα παρόμοιο, μη εθιστικό, φάρμακο. Παρά τη διαφήμιση της Bayer ότι η ηρωίνη δεν είναι εθιστική, γρήγορα πολλοί από τους χρήστες της εθίστηκαν. (Πηγή: Βικιπαίδεια)

**Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention) είναι το κορυφαίο εθνικό ινστιτούτο δημόσιας υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα CDC αποτελούν ομοσπονδιακή υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών υπό το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών και έχουν την έδρα τους στην Ατλάντα της Τζόρτζια. (Πηγή: Βικιπαίδεια)

Ενημερωτικές ιστοσελίδες:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B1%CF%81%CE%BA%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C

https://www.news4health.gr/ev-zin/3318/ta-10-pio-epikindyna-narkotika

https://www.cdc.gov/

Τα είχε πει ο Παύλος μας… καλή του ώρα -Η-

«Ένα fixάκι φίλε δεν είναι παρά μιά στιγμή / κι όμως μπορεί να γίνει μια ολόκληρη ζωή…»