ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: 2. ΖΩΡΖ ΣΑΡΗ (Αγγελική Βίτσα)

ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ 

2. Ζωρζ Σαρή

Η Ζώρζ Σαρή γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου 1925 στην Αθήνα. Το πραγματικό της όνομα ήταν Γεωργία Σαρηβαξεβάνη. Υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες εκπροσώπους της παιδικής και νεανικής Λογοτεχνίας και ηθοποιός. H μητέρα της ήταν Γαλλίδα από τη Σενεγάλη και ο πατέρας της καταγόταν από το Αϊβαλί. Τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στην Ελλάδα, όπου και τελείωσε το Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Πριν προλάβει να τελειώσει το σχολείο, αρχίζει ο πόλεμος του 1940.

Η Ζώρζ αγαπούσε πολύ το Θέατρο κι ασχολήθηκε από μικρή ηλικία έχοντας δάσκαλο τον Βασίλη Ρώτα. Κατά την περίοδο της Κατοχής, παρακολουθούσε μαθήματα Θεάτρου με τον Δημήτρη Ροντήρη. Τότε, η Ζωρζ Σαρή απέκτησε πολλές γνώσεις και εμπειρίες. Οι εμπειρίες της αυτές αποτέλεσαν το βασικό θέμα πολλών βιβλίων της, ενώ τη βοήθησαν και στην πορεία της ως ηθοποιού. Η Ζωρζ Σαρή συμμετείχε στην Αντίσταση και στην ΕΠΟΝ. Η ίδια αναφέρεται σε αυτά τα χρόνια λέγοντας: «Τα χρόνια της Κατοχής ήταν χρόνια χαράς και ελευθερίας. Από δυστυχισμένοι γίναμε ευτυχισμένοι. Κι αυτό γιατί διαλέξαμε το δρόμο της ζωής και ας υπήρχε θάνατος μέσα. Θρηνούσαμε και χαιρόμασταν όλοι μαζί. Δεν φοβόμασταν, όμως. Υπήρχε ένας στόχος, η απελευθέρωση».

Η Ζωρζ Σαρή βίωσε και την εξορία.  Ενάμιση μήνα μετά την αποχώρηση των Γερμανών από τη χώρα, ξέσπασαν τα Δεκεμβριανά. Στις 12 Δεκεμβρίου, μάλιστα, η ίδια τραυματίστηκε από οβίδα στο χέρι και στο πόδι. Το 1947 εξορίστηκε και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα, καταφεύγοντας στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια της διαμονής της στο Παρίσι εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, ενώ ταυτόχρονα φοιτούσε στο Θέατρο, στη σχολή υποκριτικής του Σαρλ Ντιλέν. Όσο βρισκόταν εκεί, γνώρισε σπουδαίους ανθρώπους, όπως τη Μελίνα Μερκούρη, τον Κώστα Αξελό, τον Άδωνι Κύρου, τον Μαρσέλ Μαρσώ και πολλούς άλλους. Επίσης, συνάντησε και τον Αιγυπτιώτη χειρουργό, Μαρσέλ Καρακώστα, με τον οποίο παντρεύτηκε κι απέκτησε δύο παιδιά.

Επιστρέφει στην Ελλάδα με την οικογένειά της το 1962. Εκείνη την περίοδο ξεκίνησε να κάνει κάποιες εμφανίσεις στο Θέατρο και στον Κινηματογράφο συνεργαζόμενη με σημαντικούς ηθοποιούς και σκηνοθέτες. Η καριέρα της αυτή κράτησε μέχρι και την εποχή της Δικτατορίας. Τότε η Ζωρζ Σαρή και μερικοί φίλοι της αποφάσισαν να κάνουν «παθητική αντίσταση» και να μη ξαναπαίξουν θέατρο: «Δεν φανταζόμασταν ότι θα κρατούσε τόσα χρόνια η Δικτατορία… Λέγαμε επτά μήνες, όχι επτά χρόνια!». Το καλοκαίρι του 1967 ξεκίνησε τη συγγραφή του μυθιστορήματος «Ο Θησαυρός της Βαγίας». Το βιβλίο εκδόθηκε το 1969 και γνώρισε τεράστια επιτυχία! Λίγα χρόνια αργότερα παίχτηκε και στην τηλεόραση.

Μετά το πρώτο της βιβλίο, αποφάσισε να αφοσιωθεί στη συγγραφή. «Στο γράψιμο βρήκα ό,τι δεν μπορούσα να βρω στο θέατρο, ίσως γιατί δεν ήμουν πρωταγωνίστρια και ίσως γιατί δεν ήμουν σε θέση να διαλέξω τους ρόλους που ο θιασάρχης ή ο σκηνοθέτης διάλεγαν για μένα. Τώρα φέρω ακέραιη την ευθύνη των βιβλίων μου. Κάνω αυτό που θέλω, αυτό που μπορώ». Η ίδια πήγαινε σε σχολεία, έκανε ομιλίες κι έγραφε άρθρα, προσπαθώντας να μεταδώσει την αγάπη για το βιβλίο στα παιδιά. Σε πολλά βιβλία της αναφέρεται στη φιλία της με την επίσης συγγραφέα, Άλκη Ζέη. Μάλιστα, το βιβλίο με τίτλο «Ε.Π.»  που γράφτηκε κι από τις δύο, είναι ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο που μιλάει μεταξύ άλλων και για τη δυνατή φιλία των δύο κοριτσιών.

Η Ζωρζ Σαρή έχει γράψει συνολικά είκοσι μυθιστορήματα, μία νουβέλα, τέσσερα παιδικά θεατρικά έργα και εννιά βιβλία για μικρά παιδιά! Το 1994, το μυθιστόρημά της με τίτλο «Νινέτ» κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου, ενώ βραβεύτηκε επίσης και από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (το βραβείο αυτό μοιράστηκε με την Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου). Λίγα χρόνια μετά, το 1999, ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου τής απένειμε ακόμη ένα βραβείο για το βιβλίο «Ο χορός της ζωής». Το 1988, «Τα Χέγια» προτάθηκαν για το βραβείο Άντερσεν. Τα βιβλία της έχουν βιωματικό χαρακτήρα, καθώς αναφέρεται στα παιδικά της χρόνια, στην οικογένειά της και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στην Κατοχή.

Εργογραφία:

• Ο θησαυρός της Βαγίας (1969 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Το ψέμα (1970 Εκδόσεις Περγαμηνή, 1971 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Όταν ο ήλιος… (1971 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Το γαϊτανάκι (1973 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Κόκκινη κλωστή δεμένη (1974 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Τα γενέθλια (1977 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Τα στενά παπούτσια (1979 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Η σοφή μας η δασκάλα (1982 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Οι νικητές (1983 – 1991 Εκδόσεις Κέδρος, 1992 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Η κυρά Κλοκλό (1986, Εκδόσεις Πατάκη
• Τα Χέγια (1987, Εκδόσεις Πατάκη)
• Το τρακ (θεατρικό) (1988, Εκδόσεις Πατάκη)
• Η αντιπαροχή (νουβέλα) (1989, Εκδόσεις Πατάκη)
• Το παραράδιασμα (1989, Εκδόσεις Πατάκη)
• Κρίμα κι άδικο (1990, Εκδόσεις Πατάκη)
• Νινέτ (1993, Εκδόσεις Πατάκη)
• Ο Αρλεκίνος κι η πολυλογού (1993, Εκδόσεις Δελφίνι, 2001 – σήμερα Εκδόσεις Πατάκη)
• Ζουμ (1994, Εκδόσεις Πατάκη)
• Ε.Π. (με την Άλκη Ζέη) (1995, Εκδόσεις Πατάκη)
• Μια αγάπη για δύο (με την Αργυρώ Κοκορέλλη) (1996, Εκδόσεις Πατάκη)
• Ο χορός της ζωής (1998, Εκδόσεις Πατάκη)
• Σοφία (1998, Εκδόσεις Πατάκη)
• Κλειστά χαρτιά (με τη Μελίνα Καρακώστα) (2001, Εκδόσεις Πατάκη)
• Ο κύριός μου (2002, Εκδόσεις Πατάκη)
• Ο πόλεμος, η Μαρία και το αδέσποτο (2003, Εκδόσεις Πατάκη)
• Τότε (2004, Εκδόσεις Πατάκη)
• Γράμμα απ΄την Οδησσό (2005, Εκδόσεις Πατάκη)
• Το προτελευταίο σκαλοπάτι (2009, Εκδόσεις Πατάκη)

Τέλος, ως ηθοποιός είχε βραβευτεί το 1960 με το βραβείο Β΄ Γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων από το 1972 μέχρι και τον θάνατό της. Απεβίωσε στις 9 Ιουνίου 2012, σε ηλικία 87 ετών, και στις 12 του ίδιου μήνα κηδεύτηκε στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών.

Παραθέτω ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα της Ζωρζ Σαρή Νινέτ, που ταιριάζει και με το όνομα του περιοδικού μας…

«Χιλιάδες ερωδιοί πετούσαν πάνω από την αμμουδιά, άφοβοι, πλησίαζαν την ήρεμη επιφάνεια της θάλασσας, πετάριζαν, υψώνονταν, χαμήλωναν, διασταυρώνονταν, χώριζαν, ρόδινες μπαλαρίνες πάνω στη σκηνή ενός θεϊκού θεάτρου. Όλα τα χρώματα ήταν ζεστά, άγνωστα χρώματα για τους ζωγράφους της Μονμάρτρης, χρώματα που δεν είχαν όνομα. Χρώματα που δένονταν με τους ήχους, με τη σιωπή, με τις μυρουδιές, με τους χτύπους της καρδιάς… και ξαφνικά ο ήλιος σαν άγουρο πορτοκάλι βουτούσε μέσα στη θάλασσα και μαζί του χάνονταν τα τόσα χρώματα…» 

Νινέτ, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 1993

Πηγή βιογραφικών πληροφοριών:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CF%89%CF%81%CE%B6_%CE%A3%CE%B1%CF%81%CE%AE