Τα 7 Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου

από τη Λαμπρινού Φανή

      Τα 7 θαύματα του κόσμου ή αλλιώς “τὰ ἑπτὰ θεάματα τῆς οἰκουμένης” όπως ονομάζονται τα  επιβλητικά μνημεία που  καταγράφηκαν ως μεγαλουργήματα ή «θαύματα» κατά την Αρχαιότητα. Εμπνευστής του καταλόγου αυτού θεωρείται από πολλούς ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος, ένας Έλληνας ποιητής και συγγραφέας του 2 μ.Χ αιώνα. Λέγεται πως αυτός αφού επισκέφτηκε τα μνημεία συνέταξε έναν κατάλογο που  αποτελείται από επτά σπουδαία έργα που βρίσκονται στην περιοχή γύρω από τη Μεσόγειο.

Τα μνημεία αυτά είναι τα ακόλουθα:

• Η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας
• Οι Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας
• Το Χρυσελεφάντινο άγαλμα του Ολυμπίου Διός
• Ο Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο
• Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού
• Ο Κολοσσός της Ρόδου
• Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας

 

    Αναλυτικότερα:

 I. Η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας

     Η Πυραμίδα του Χέοπα, ή Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, είναι η μεγαλύτερη και αρχαιότερη από τις τρεις πυραμίδες της Νεκρόπολης της Γκίζας στην Αίγυπτο. Βρίσκεται στην δυτική όχθη του ποταμού Νείλου, περίπου 18 χιλιόμετρα   από το κέντρο του Καΐρου και οι γεωγραφικές τις συντεταγμένες είναι περίπου 29.9792° N, 31.1342° E. Χτίστηκε περίπου το 2560 π.Χ. ως τάφος του φαραώ Χέοπα της 4ης Δυναστείας και είναι το μοναδικό από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου που σώζεται μέχρι σήμερα. Αρχικά είχε ύψος 146,5 μέτρα, γεγονός που την καθιστούσε το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο για περισσότερα από 3.800 χρόνια. Η πυραμίδα καλύπτονταν με πέτρες επικάλυψης, οι οποίες δημιουργούσαν μια λεία επιφάνεια. Σήμερα, βλέπουμε μόνο τη βασική δομή, καθώς οι πέτρες επικάλυψης έχουν αφαιρεθεί. Στο εσωτερικό της υπάρχουν τρεις κύριοι θάλαμοι, ενώ η πυραμίδα περιβάλλεται από δύο ναούς, μικρότερες πυραμίδες για τις γυναίκες του Χέοπα και τάφους για ευγενείς. Είναι μνημείο της UNESCO και αποτελεί σύμβολο της αρχαίας Αιγύπτου.

 

II. Οι Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας

 Οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας βρίσκονται στη Βαβυλώνα, στην περιοχή που είναι σήμερα το Ιράκ. Σύμφωνα με την παράδοση, οι κήποι κατασκευάστηκαν από τον βασιλιά Ναβοπολάσσαρ ή τον γιο του, Ναβουχοδονόσορα Β’, για τη σύζυγό του, Αμιτίς, η οποία είχε νοσταλγήσει τα βουνά και τη φύση της πατρίδας της. Οι κήποι αποτελούνταν από πολλές επίπεδες βεράντες γεμάτες φυτά και δέντρα, και πιθανόν ανυψώνονταν μέσω ενός συστήματος αντλιών νερού. Οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας είναι το μόνο από τα Επτά Θαύματα που δεν έχουν αφήσει ίχνη όμως λέγεται πως χτίστηκαν στο 8ο-6ο αιώνα π.Χ . Παρά τις εκτεταμένες ανασκαφές στη Βαβυλώνα, καμία κατασκευή δεν συμφωνεί με τις περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων . Αν και προτάθηκαν πιθανοί τόποι, καμία θέση δεν έχει καθολική αποδοχή. Παρ” όλα αυτά, η ύπαρξή τους δεν αποκλείεται από κανέναν και θεωρείται ένα εντυπωσιακό επίτευγμα της αρχαίας αρχιτεκτονικής και κηποτεχνίας.

 

III. Το Χρυσελεφάντινο άγαλμα του Ολυμπίου Διός

 Το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός βρισκόταν στην Ολυμπία, στην Αρχαία Ελλάδα. Δημιουργήθηκε γύρω στο 435 π.Χ. από τον διάσημο γλύπτη Φειδία και απεικόνιζε τον θεό Δία καθισμένο σε χρυσό θρόνο, με ύψος περίπου 12 μέτρα. Το άγαλμα ήταν κατασκευασμένο από ελεφαντόδοντο και χρυσό, δίνοντάς του μια εντυπωσιακή και μεγαλειώδη όψη. Οι λεπτομέρειες του έργου ήταν εντυπωσιακές, με τον Δία να κρατά το σκήπτρο του στο δεξί χέρι και τη Νίκη στο αριστερό. Η κατασκευή του λέγεται πως χρηματοδοτήθηκε από τον πολιτικό Σίμωνα και ήταν αφιερωμένο στον θεό Δία, ως ένδειξη της υπεροχής του. Δυστυχώς δεν είχε και την καλύτερη τύχη καθώς λεηλατήθηκε το 426 μ.Χ. και σεισμοί το 522 και 551 κατέστρεψαν περαιτέρω τα ερείπια. Κατά άλλη εκδοχή, οι Γότθοι λεηλάτησαν τον ναό, ο οποίος μετατράπηκε σε χριστιανικό μέχρι την κατάρρευσή του. Τα ερείπια καλύφθηκαν από τον ποταμό Αλφειό. Το 1875, γερμανικές ανασκαφές αποκάλυψαν τα ερείπια, και το 2004, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αναστηλώθηκε ένας κίων για να δείξει το μέγεθος του ναού. Παρ” όλα αυτά, παραμένει ένα από τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.

IV. Ο Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο

      

     Ο Ναός της Αρτέμιδος βρισκόταν στην Έφεσο, στη Μικρά Ασία σε μία πεδιάδα απέχοντας 1 μίλι (δέκα στάδια) από την πόλη. Αφιερωμένος στην θεά Αρτέμιδα, ο ναός κατασκευάστηκε γύρω στο 550 π.Χ. με τη βοήθεια του αρχιτέκτονα Χερσίφο και του γλύπτη Μέγαν. Ο ναός ανήκε σε μια σειρά μεγάλων και περίτεχνων ναών της αρχαιότητας, με διαστάσεις 115 μέτρα μήκος και 55 μέτρα πλάτος, και αποτελούσε το μεγαλύτερο θρησκευτικό κτίριο της εποχής του. Χαρακτηριζόταν από 127 κίονες, ύψους 18 μέτρων, και τα κιονόκρανα διακοσμούνταν με ανάγλυφα. Στο εσωτερικό του ναού υπήρχε ένα άγαλμα της Αρτέμιδος, φτιαγμένο από χρυσό και ελεφαντόδοντο. Καταστράφηκε για πρώτη φορά το 356 π.Χ. από πυρκαγιά, και σύμφωνα με την παράδοση, η πυρκαγιά συνέβη την ημέρα γέννησης του Αλεξάνδρου του Μέγα. Ο ναός ανακατασκευάστηκε, αλλά το 262 μ.Χ. καταστράφηκε ξανά από τους Γότθους. Σήμερα, λίγα ερείπια και κίονες από τον αρχαίο ναό έχουν απομείνει στην περιοχή, και αποτελούν σημαντικό τουριστικό και αρχαιολογικό πόλο έλξης.

 

 V. Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού

Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού βρισκόταν στην Αλικαρνασσό σημερινό Μποντρούμ, στην Τουρκία. Κατασκευάστηκε γύρω στο 350 π.Χ. από την γυναίκα του βασιλιά Μαυσώλου, Αρτεμισία, ως τάφος προς τιμήν του. Το μαυσωλείο είχε ύψος περίπου 45 μέτρα και συνδύαζε ελληνικά, αιγυπτιακά και ανατολικά αρχιτεκτονικά στοιχεία. Διακοσμούνταν με γλυπτά και ανάγλυφα έργα τέχνης από διάσημους γλύπτες της εποχής, όπως ο Πραξιτέλης και ο Σκόπας. Η αρχιτεκτονική του είχε έντονη φυσιογνωμία αφού  συνδύαζε το χιτώνα ενός ναού και την επιβλητικότητα ενός βασιλικού τάφου. Δυστυχώς και αυτό καταστράφηκε από σεισμό το 13ο αιώνα και αργότερα κατεδαφίστηκε το 1522.  Σήμερα σώζονται μόνο μερικά ερείπια και γλυπτά που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο.  Παρόλο που δεν είναι ακόμη γνωστό γιατί ο Μαύσωλος κατασκεύασε έναν τόσο περίτεχνο τάφο, ήταν σίγουρα ένα επιβλητικό αρχαιολογικό επίτευγμα.

VI. Ο Κολοσσός της Ρόδου

Ο Κολοσσός της Ρόδου ήταν ένα τεράστιο άγαλμα του θεού Ήλιου, Ρα, που κατασκευάστηκε γύρω στο 292-280 π.Χ. για να γιορτάσει τη νίκη των Ροδίων επί του στρατού του Δημήτριου Πολιορκητή, στην Ρόδο. Το άγαλμα είχε ύψος περίπου 33 μέτρα, μεγαλύτερο από τον Άγαλμα του Δία στην Ολυμπία,(45 μέτρα). Για τη δημιουργία του χρησιμοποιήθηκαν διάφορα υλικά, με τον βασικό κορμό να αποτελείται από μπρούτζινα κομμάτια που ενώνουν το άγαλμα και στήριζε σε μια βάση από πέτρες και μάρμαρο. Ο Κολοσσός τοποθετήθηκε στην είσοδο του λιμανιού της Ρόδου, συμβολίζοντας τη δύναμη και την ευημερία της πόλης. Καταστράφηκε από σεισμό το 226 π.Χ. και τα ερείπια του παρέμειναν στην περιοχή για πολλά χρόνια. Σήμερα, μόνο οι αναφορές και τα ιστορικά στοιχεία παραμένουν, καθώς δεν έχουν βρεθεί αποδείξεις για την ακριβή του θέση.

VII. Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας

 Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας κατασκευάστηκε από τον Σωσίστρατο της Κνίδου περίπου το 280 π.Χ. στην νησίδα Φάρος, που βρισκόταν στην είσοδο του λιμανιού της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο, για να καθοδηγεί τους ναυτικούς. Το ύψος του υπολογίζεται ότι ήταν γύρω στα 100-130 μέτρα, κάνοντάς το ένα από τα ψηλότερα κτίρια της αρχαιότητας. Ο Φάρος είχε τρεια επίπεδα και κορυφωνόταν με ένα άγαλμα του θεού Ποσειδώνα ή του Μέγα Αλέξανδρου. Ο φάρος λειτουργούσε ως σημείο αναφοράς και φως για τους ναυτικούς, ενώ η φλόγα του προερχόταν από φωτιά που καίγονταν σε μεγάλο πύργο. Το μνημείο αυτό ήταν το μεγαλύτερο μνημείο της περιοχής που διασώθηκε μέχρι την καταστροφή του από σεισμούς το 796, 1303 και 1323.Έπειτα το 1480, ο Σουλτάνος χρησιμοποίησε τα ερείπια για να χτίσει κάστρο, το οποίο κατεδαφίστηκε το 1882 από τους Άγγλους. Τώρα υποστηρίζεται πως τα ερείπια του είναι θαμμένα κάτω από το λιμάνι.