Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από την Παρασκευοπούλου Ελένη
Τι συμβολίζει η Μεγάλη Εβδομάδα; Ας προσπαθήσουμε μέσα από έργα της Βυζαντινής Τέχνης να κατανοήσουμε τα μηνύματα και τον συμβολισμό της Μεγάλης Εβδομάδας ή διαφορετικά της «Εβδομάδας των Παθών»
Μεγάλη Δευτέρα
Από τη Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν τα άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τύπος του Κυρίου μας Ιησού είναι ο πάγκαλος Ιωσήφ που σήμερα επιτελούμε την ανάμνησή του (Γεν. 37 – 50). Ήταν ο μικρότερος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έριξαν σ” ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο.
«Εἰς τὸν Πάγκαλον Ἰωσὴφ
Σώφρων Ἰωσήφ, δίκαιος κράτωρ ὤφθη,
Καὶ σιτοδότης, ὧ καλῶν θημωνία!»
Επίσης, τη Μεγάλη Δευτέρα μνημονεύουμε και τη άκαρπο συκή, την οποία καταράσθηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως Ματθ. 21:19, Μαρκ. 11:13). Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Εβραίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.
Μεγάλη Τρίτη
Η Παραβολή των Δέκα Παρθένων
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, σύμφωνα με το τηρούμενο Μηναίο ή Μηνολόγιο, η Μεγάλη Τρίτη είναι αφιερωμένη αφενός στη μνεία του ιερού Ευαγγελίου που αναφέρεται στη δριμύτατη καταγγελία του Ιησού κατά των θρησκευτικών αρχηγών του Ισραήλ, των Γραμματέων και των Φαρισαίων, και αφετέρου στην παραβολή των δέκα παρθένων.
Μεγάλη Τετάρτη
Το πρωί τελείται o Εσπερινός της Μεγάλης Πέμπτης και Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Είναι η τελευταία Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία του έτους. Το απόγευμα γίνεται η Ακολουθία του Ευχελαίου και η τελετή του Νιπτήρος, που είναι και ο Όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης και αναφέρεται σε τέσσερα γεγονότα: Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Χριστό, τον Μυστικό Δείπνο, την Προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών και την προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή των Παθών του Χριστού.
Μεγάλη Πέμπτη
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η ημέρα είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση τεσσάρων γεγονότων λίγο πριν τη Σταύρωση:
1) Ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή το δείπνο του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους, 2)Ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των 12 Αποστόλων από τον Ιησού Χριστό, 3)Η Υπερφυής Προσευχή, δηλαδή η προσευχή του Ιησού προς τον Πατέρα του μετά τον Μυστικό Δείπνο και λίγο πριν τη σύλληψή του,
4)Η προδοσία του Ιούδα η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Ιησού
Μεγάλη Παρασκευή
Ο Επιτάφιος Θρήνος
Σύμφωνα με τις περιγραφές της Καινής Διαθήκης, ο Ιησούς Χριστός (ο οποίος πιστεύεται από τους Χριστιανούς ως ο Υιός του Θεού αλλά και ο Μεσσίας) συνελήφθη, καταδικάστηκε από τον Πόντιο Πιλάτο για να μαστιγωθεί και τελικά να σταυρωθεί. Συλλογικά αποκαλούμενα ως τα πάθη, ο πόνος και λυτρωτικός θάνατος του Ιησού είναι η κύρια διάσταση της χριστιανικής Θεολογίας που αφορά στο δόγμα της σωτηρίας και του εξιλασμού.
Μεγάλο Σάββατο
Η Ανάσταση
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου γιορτάζουμε «την θεόσωμον ταφήν» και «την εις άδου κάθοδον», δηλαδή την ταφή του Κυρίου και την κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς .
Κυριακή του Πάσχα
Το Πάσχα είναι μεγάλη γιορτή του Χριστιανισμού σε ανάμνηση της Ανάστασης του Ιησού Χριστού. Αρχικά αποτελούσε εβραϊκή γιορτή σε ανάμνηση της Εξόδου των Ισραηλιτών από την αιγυπτιακή δουλεία. Η ημερομηνία εορτασμού της Ανάστασης αποτέλεσε αντικείμενο διαμάχης μεταξύ πρωτοχριστιανικών εκκλησιών, ώσπου το 325 η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος καθόρισε τον κοινό παγχριστιανικό εορτασμό του Πάσχα την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία.
