Η Παγκόσμια Ημέρα Κοινωνικής Δικαιοσύνης καθιερώθηκε με απόφαση του ΟΗΕ το 2007 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Φεβρουαρίου. Κοινωνική Δικαιοσύνη είναι η ίση μεταχείριση όλων των ανθρώπων χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, εθνικότητας, φυλής, θρησκείας, νοοτροπίας, πολιτισμού ή κάποιας αναπηρίας και η πρόσβαση όλων των πολιτών σε δικαιώματα όπως αυτό της δικαιοσύνης, της υγείας, της στέγασης, της εκπαίδευσης και της εργασίας. Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί προϋπόθεση για την κοινωνική αρμονία και την ισότητα των πολιτών ενός κράτους.
Το 1948, ο ΟΗΕ, προέβη στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, με στόχο να συντελέσει στην κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες ζωής για τους λαούς, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Στη Διακήρυξη αυτή, μεταξύ άλλων,γίνεται αναφορά στα δικαιώματα που αφορούν στην ελευθερία, στην ισονομία, στην προσωπική ασφάλεια, στην ελευθερία γνώμης, έκφρασης, σκέψης, συνείδησης και θρησκευτικής πεποίθησης, στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, στη συμμετοχή στην πολιτική ζωή.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 22, αναφέρεται ότι: «Κάθε άτομο, ως μέλος του κοινωνικού συνόλου, έχει δικαίωμα κοινωνικής προστασίας. Η κοινωνία, με την εθνική πρωτοβουλία και τη διεθνή συνεργασία, ανάλογα πάντα με την οργάνωση και τις οικονομικές δυνατότητες κάθε κράτους, έχει χρέος να του εξασφαλίσει την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων που είναι απαραίτητα για την αξιοπρέπεια και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του». Επίσης, στο άρθρο 25 αναφέρεται ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένειά του υγεία και ευημερία, και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. “Έχει ακόμα δικαίωμα σε ασφάλιση για την ανεργία, την αρρώστια, την αναπηρία, τη χηρεία, τη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται τα μέσα της συντήρησής του, εξαιτίας περιστάσεων ανεξαρτήτων της θέλησης του».
Αρκετές δεκαετίες μετά τη διακήρυξη των οικουμενικών δικαιωμάτων του ανθρώπου και παρά την οικονομική ανάπτυξη και την τεχνολογική πρόοδο, η κοινωνική δικαιοσύνη στον πλανήτη μας δεν έχει επιτευχθεί. Από τη μια πλευρά, στις υποανάπτυκτες χώρες οι άνθρωποι στερούνται βασικά δικαιώματα, όπως αυτό της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης, της ελευθερίας, της εργασίας σε ανθρώπινες συνθήκες, καθώς είναι θύματα εκμετάλλευσης και συναντάται ακόμα και παιδική εργασία. Αλλά και στις αναπτυγμένες χώρες, που θεωρητικά υποστηρίζουν τα δικαιώματα των πολιτών και οι οποίες έχουν οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο στις επιστήμες και στον πολιτισμό, υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με την ανεργία, τη φτώχεια,τον κοινωνικό αποκλεισμό, την άνιση μεταχείριση καθώς και με φαινόμενα φανατισμού και ρατσισμού. Για παράδειγμα άτομα με ειδικές ανάγκες μπορεί να μην έχουν πρόσβαση σε διάφορες υπηρεσίες και δραστηριότητες, παιδιά που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές μπορεί να μην έχουν τις ίδιες ευκαιρίες για εκπαίδευση, αρκετά κράτη την περίοδο της πανδημίας δεν πήραν εγκαίρως μέτρα για την προστασία της δημοσίας υγείας και η ανεργία αυξάνεται. Τέλος, ο θάνατος του αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς, στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2020, αποτελεί απόδειξη φαινομένων ρατσισμού.
Επομένως, ο αγώνας για την επίτευξη της κοινωνικής δικαιοσύνης πρέπει να συνεχιστεί, με πίστη και σεβασμό στον άνθρωπο,ώστε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον για όλη την ανθρωπότητα.
Ντέμης Παπαθεοδώρου (Β3)