1η Δημοσίευση: Απρίλιος 2023
Συντάκτης Άρθρου: π. Νεκτάριος.
______________________________________________
Κάθε χρόνο στις 29 Μαΐου, επιστρέφουμε σε εκείνους τους χρόνους του μαρτυρίου και της θυσίας και του αγιασμού, όταν οι ολίγοι εναπομείναντες την υπερασπίσθησαν την Πόλιν και έπεσαν μαχόμενοι υπέρ πίστεως και πατρίδος. Επιστρέφουμε σε εκείνους τους χρόνους του κατατρεγμού και της αδικίας και της εγκατάλειψης και υποκλινόμαστε και ασπαζόμαστε ταπεινώς τους μαρτυρικούς υπερασπιστές της Πόλεως αλλά και τους Νεομάρτυρες του Χριστού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας που ακολούθησε, προσβλέποντες στην αγάπη και το έλεος του Κυρίου. Γιατί και σήμερα οι καιροί είναι εξόχως χαλεποί, όπως και τότε.
Εκείνες τις μέρες της Αλώσεως, κτυπήθηκε η Βασιλεύουσα και έπεσε. Χωρίς οι ένδοξοι υπερασπιστές της να την παραδώσουν. Έχει σημασία αυτό. Δεν την παρέδωσαν. Παρότι εκλήθησαν. Παρότι τους εφοβέρισε μετά ο σουλτάνος. Δεν την παρέδωσαν. Έπεσαν μαχόμενοι. Και η χάρη εκείνη της Βασιλεύουσας, που επι 1100 τόσα χρόνια εξημέρωνε λαούς και ήταν το μάτι της Ανατολής, κι ήταν η Πόλις των πόλεων, κατά τους ιστορικούς της Αλώσεως, κι ήταν ο ήλιος του κόσμου, το καταφύγιο των ανθρώπων, η χαρά και η ευτυχία της Οικουμένης, όλο αυτό το μεγαλείο, ανέβηκε στον ουρανό.
Στο Χρονικό του Νέστορα Ισκεντέρη, Ρώσου μοναχού, αναφέρεται ότι είδαν το φως, το υπέρκαλο εκείνο φως, το άγιο εκείνο φως, το Πνεύμα το Άγιο, να ανεβαίνει, να βγαίνει απ’ την Αγία Σοφία και να ανεβαίνει στον ουρανό. Δεν μπορούσε να είναι εκεί το Πνεύμα του Θεού. Το Πνεύμα αυτό το μεγαλοπρεπές, να είναι μες την Αγία Σοφία και να καταπατούν οι ορδές των βαρβάρων και να κάνουν τόσα και τόσα.
Γι’ αυτό και τώρα πια η Αγία Σοφία είναι ορφανή. Όπως και η Πόλη. Είναι άχαρη. Και σε πιάνει πόνος και θλίψη και στενοχώρια. Κι αν κάποτε ο Θεός την δώσει στους Ορθοδόξους Έλληνες, γιατί αυτοί την έφτιαξαν και σε αυτούς ανήκει, πάλι θα γίνουν τα εγκαίνια και θα καλέσουν το Πνεύμα του Κυρίου σ’ αυτή την άλλοτε ένδοξη Πόλη. Κι άμα έλθει το Πνεύμα του Κυρίου, γλυκαίνει πια η Πόλις. Γλυκαίνει η Εκκλησία. Γλυκαίνουν και οι άνθρωποι.
ΠΗΓΗ: Αρχιμανδρίτου Ανανία Κουστένη, « Λόγοι για την Άλωση της Πόλης », τόμος Α’, σ.7-8