Ο Γεώργιος Γεννάδιος, λόγιος και δάσκαλος του Γένους, υπήρξε σπουδαίο παράδειγμα εκπαιδευτικού παράγοντα του 19^ου αιώνα. Κατάφερε όχι μόνο να μεταβιβάσει γνώσεις στους μαθητές του, αλλά και να τους εξοικειώσει με το βαθύτερο νόημα της κλασικής παιδείας, οδηγώντας τους στη βίωση των ιδανικών της ελευθερίας και της εθνικής αποκατάστασης.

Ηπειρώτης, γεννημένος όμως το 1786 στη Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης. Διδάχθηκε τα κοινά γράμματα στον τόπο καταγωγής του, στα Δολιανά του Ζαγορίου, και επέστρεψε στα Ιωάννινα, όπου άρχισε τον δεύτερο κύκλο των σπουδών του. Τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ολοκλήρωσε στο Βουκουρέστι με δάσκαλο τον Λάμπρο Φωτιάδη. Το 1809 πήγε στη Δακία για να σπουδάσει ιατρική, γρήγορα όμως τον κέρδισε η φιλολογία. Το 1814-15 επέστρεψε στο Βουκουρέστι εργαζόμενος στην αρχή ως οικοδιδάσκαλος. Έπειτα δίδαξε στη περίφημη Σχολή Βουκουρεστίου. Εκεί την περίοδο εκείνη σχολαρχούσε ο Νεόφυτος Δούκας. Το 1817 προσκλήθηκε στην Οδησσό, όπου οργάνωσε την Ελληνική Εμπορική Σχολή και γνωρίστηκε με τον αυτοκράτορα της Ρωσίας, Αλέξανδρο Α΄ και με τον Ιωάννη Καποδίστρια. Στη σχολή αυτή διδάσκει για 3 χρόνια και εμψυχώνει τους Έλληνες με την ποικίλη δράση του. Τότε εκδίδει και την εξάτομη «Στοιχειώδη Εγκυκλοπαίδεια των παιδικών μαθημάτων», η οποία αποτελεί και την πρώτη σειρά παιδικών βιβλίων.

Το 1820 επιστρέφει στο Βουκουρέστι. Μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, αναλαμβάνει τον ιερό ρόλο να προετοιμάσει τους μαθητές του για τον αγώνα αποτίναξης του τουρκικού ζυγού. Μετά την αποτυχία στο Δραγατσάνι επιστρέφει στην Οδησσό κι από εκεί στη Λειψία και τη Γοττίγκη (Γερμανία) για να ολοκληρώσει τις φιλοσοφικές και θεολογικές του σπουδές. Το 1824 κατεβαίνει στο Ναύπλιο και το 1826 παίρνει μέρος στην άτυχη εκστρατεία της Καρύστου με αρχηγό τον Φαβιέρο.

Αλησμόνητη έμεινε η εμπνευσμένη ομιλία του στο Ναύπλιο μετά την πτώση του Μεσολογγίου, όπου με το προσωπικό του παράδειγμα συνετέλεσε, ώστε να συγκεντρωθούν χρήματα και να συγκροτηθεί μια στρατιωτική δύναμη που χρησιμοποίησε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης για να αναζωπυρώσει τον απελευθερωτικό αγώνα.

Το 1829 ο Καποδίστριας τού αναθέτει τη συγκρότηση της δημόσιας εκπαίδευσης και στο πρόσωπό του βρίσκει έναν πολύτιμο συνεργάτη. Σε αυτόν οφείλεται η οργάνωση του Κεντρικού Σχολείου της Αίγινας, του οποίου υπήρξε και διευθυντής. Από το 1835 μέχρι τον θάνατό του υπηρέτησε ως Γυμνασιάρχης στο Α΄ Γυμνάσιο Αθηνών, εποπτεύοντας, παράλληλα, και το αντίστοιχο ελληνικό σχολείο. Το 1836 συνηγόρησε στην ίδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, στην οποία χρημάτισε αντιπρόεδρος. Δίδαξε, επίσης, στο Αρσάκειο, στη Ριζάρειο Σχολή και στο Πανεπιστήμιο. Το 1838 αναγορεύτηκε επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Λειψίας, τίτλος που δόθηκε για πρώτη φορά σε Έλληνα.

Το 1854 πέθανε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας χολέρας.

Πηγές:

• Γεννάδιος, Γ. (1926) Βίος, έργα, επιστολαί, τ. Α΄-Β΄, Παρίσι.
• Γούδας, Α. (1870)  Βίοι παράλληλοι, τ. Β΄, Αθήνα.
• http://1lyk-peir-gennad.att.sch.gr

Άννα Μαρία Σωτηροπούλου Γυμνάσιο