Ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης. Αναφέρεται στη περίπτωση όπου το διαδίκτυο αποκτά μεγαλύτερη σημασία και προτεραιότητα στη ζωή σου από τους φίλους, την οικογένεια και την εργασία σου, κυριαρχεί στη καθημερινότητα σου και είναι ένα στοιχείο της που δεν θέλουμε να αποχωριστείς. Αν και ο όρος «εθισμός» στο Διαδίκτυο παραμένει αμφιλεγόμενος από την επιστημονική κοινότητα, εν τούτοις έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις παιδιών και εφήβων που δαπανούν υπερβολικά πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή παίζοντας ηλεκτρονικά-διαδικτυακά παιχνίδια, μιλώντας διαδικτυακά σε δωμάτια συνομιλιών ή σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης , ενώ ξεχνούν ή παραμελούν άλλες σημαντικές δραστηριότητες. Το Διαδίκτυο έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες σου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου είναι ότι σου δίνει τη δυνατότητα να προβάλλεις μια επιθυμητή και όχι την πραγματική εικόνα του εαυτού σου, χωρίς να έχεις περιορισμούς και συνέπειες. Η εξάρτηση από το διαδίκτυο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας και κοινωνική φοβία.

Ο εθισμός στο διαδίκτυο ή στον υπολογιστή και τις online κινητές συσκευές, εκδηλώνεται με πολλαπλούς τρόπους, που καλύπτουν διάφορους βαθμούς και τομείς χρήσης του ίντερνετ. Όπως:

• Η εξάρτηση της πληροφορίας. Το ακατάπαυστο σερφάρισμα και η υπερβολική αναζήτηση πληροφοριών, που οδηγεί σε μειωμένη παραγωγικότητα στην εργασία, και σε λιγότερες αλληλεπιδράσεις με τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους.
• Η ψευδαίσθηση της επιτυχίας. Ο υπερβολικός χρόνος που αφιερώνεται σε δραστηριότητες στο διαδίκτυο, μαζί με την αίσθηση της επιτυχούς και κερδοφόρας έκβασης στα τυχερά παιχνίδια, τζόγο, εμπορία μετοχών, και gaming.
• Εξάρτηση του Cybersex. Το υπερβολικό σερφάρισμα σε πορνογραφικά sites, που επηρεάζει συχνά τις σχέσεις πραγματικής ζωής, επιτείνοντας την ψευδαίσθηση της σεξουαλικής ολοκλήρωσης.
• Η online κοινωνική εξάρτηση. Η παρατεταμένη χρήση ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης για τη δημιουργία σχέσεων, που αντικαθιστά τη φυσική επαφή με την οικογένεια ή τους φίλους.

Όπως και με κάθε άλλη εξάρτηση, ο εθισμός στο διαδίκτυο έχει προειδοποιητικά σημάδια. Τις περισσότερες φορές, τα συμπτώματα είναι δύσκολο να αναγνωριστούν από την αρχή.

Οι ερευνητές σε μια κλινική έρευνα παρακολούθησαν περίπου 144 συμμετέχοντες, ηλικίας μεταξύ 18 και 53 ετών, που ήταν υπερβολικά εξαρτημένοι από ψηφιακές συσκευές. Αυτό που παρατηρήθηκε σε αυτή την έρευνα, ήταν ότι τα ψυχολογικά αποτελέσματα στα άτομα αυτά συνοδευόντουσαν από πραγματικές αλλαγές στον οργανισμό τους, παρόμοιες με τα συμπτώματα στέρησης που παρατηρούνται στους τοξικομανείς. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αμέσως μετά τη διακοπή της χρήσης του διαδικτύου, υπήρξε αύξηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ρυθμός διπλασιάστηκε, συνοδευόμενος με αλλοιώσεις στο ορμονικό σύστημα, ικανό να μειώσει και τις ανοσολογικές αντιδράσεις. Αυτές οι οργανικές αλλαγές και οι συνακόλουθες αυξήσεις του άγχους, υποδεικνύουν μια παρόμοια κατάσταση, όπως είναι η στέρηση που παρατηρείται σε πολλά «ηρεμιστικά» φάρμακα, καθώς και στο οινόπνευμα, την κάνναβη, και την ηρωίνη.

Συναισθηματικά Συμπτώματα:

• Απόλυτη εμπιστοσύνη στο διαδίκτυο. Συνεχείς σκέψεις για προηγούμενη δραστηριότητα online, ή προσδοκία για την επόμενη online συνεδρία.
• Χρήση του διαδικτύου σε συνεχώς αυξανόμενο χρονικό διάστημα, προκειμένου να επιτευχθεί ικανοποίηση.
• Αίσθημα ανησυχίας, ψυχικής κατάπτωσης, κατάθλιψης, ή νευρικότητας, όταν μειώνεται η χρήση του ίντερνετ.
• Υπερβολική απογοήτευση ή αυξημένος εκνευρισμός όταν δεν υπάρχει ίντερνετ.
• Έντονα συναισθήματα ενοχής μετά από παρατεταμένη χρήση.
• Απώλεια ενδιαφέροντος για προηγούμενες δραστηριότητες.
• Παραμορφωμένη αντίληψη του χρόνου.
• Μεγάλη μείωση κοινωνικών υποχρεώσεων.
• Παρατεταμένη εμμονή σε τυχερά παιχνίδια και τζόγο, ενώ ήδη υπάρχει απώλεια χρημάτων από αυτές τις online δραστηριότητες.
• Επιθετικότητα σε οικεία πρόσωπα όταν διακόπτεται η πλοήγηση στο διαδίκτυο.

Φυσικά Συμπτώματα:

• Οσφυαλγία
• Πονοκέφαλοι
• Κακή σωματική υγεία και απότομη αύξηση ή απώλεια βάρους
• Διαταραχές στον ύπνο
• Πόνοι στα δάχτυλα, στον λαιμό, ή στην πλάτη
• Θολή ή τεταμένη όραση

Αντιμετώπιση:

• Εάν το πρόβλημα αναγνωριστεί σε αρχικό στάδιο, είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπισθεί.
• Να αναζητήσουμε βοήθεια, εάν χρειαστεί.
• Καλλιεργούμε σωστές στάσεις αξιοποίησης του διαδικτύου από μικρή ηλικία έτσι ώστε να απολαμβάνουμε τα θετικά της τεχνολογίας χωρίς αρνητικές συνέπειες.
• Να μην παραμελούμε τις δραστηριότητές μας, τον ύπνο μας, τους φίλους μας και την οικογένειά μας προς χάρη του Διαδικτύου.

Μπορείτε να δείτε το παρακάτω βίντεο στο οποίο γίνεται λόγος για την «ζωή» που χάνεις μέσα από το διαδίκτυο.

https://saferinternet4kids.gr/hot-topics-ef/ethismos-ef/    (25/2/2019)

https://www.pcsteps.gr/  (25/2/2019)