Η θεατρική ομάδα του ΣΤ1 μετά την αυτοσχέδια παράστασή τους συνομιλούν με τα πρωτάκια!
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΓΡΑΦΗΣ / ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ [ΣΤ1]
Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών, επιχειρήσαμε να αποδώσουμε θεατρικά και να βιντεοσκοπήσουμε σε διάφορες ευρωπαϊκές και μη γλώσσες την εμβληματική ατάκα του Σαιξπηρικού Άμλετ «Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα». Σε δεύτερη φάση, αποπειραθήκαμε να ξαναγράψουμε το διάσημο μονόλογο του Άμλετ! Ζητήθηκε δηλαδή από τα παιδιά να καταγράψουν τα δικά τους ερωτήματα – διλήμματα, το δικό τους προβληματισμό σε σχέση με τη ζωή γενικότερα, αλλά και τη δική τους θέση μέσα στον κόσμο που τα περιβάλλει. Παραθέτουμε το μικρό εισαγωγικό κείμενο που τους δόθηκε ως ερέθισμα, καθώς και ? κάποιους από ? τους μονολόγους που προέκυψαν από αυτό το εργαστήρι γραφής.
«Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα.»
Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Άμλετ, 1603
Φαντάζομαι ότι είμαι ένας μικρός σύγχρονος Άμλετ. Δεν είμαι πρίγκιπας, δε ζω στη Δανία, δε μου πήρε το βασίλειό μου κανείς, δεν έχω καν βασίλειο. Ζω σε μια μικρή γωνιά της γης, της Ευρώπης, στην Ελλάδα του 2015. Είμαι πολίτης του κόσμου που αναρωτιέται.
Ποια είναι τα δικά μου ερωτήματα, τα δικά μου διλήμματα σε σχέση με τη ζωή, τον εαυτό μου και τον κόσμο γύρω μου, όλα όσα με απασχολούν; Με αφορμή αυτά επιχειρώ να ξαναγράψω το θεατρικό αυτό μονόλογο αυθόρμητα, με το δικό μου τρόπο, καταθέτοντας τον προσωπικό μου προβληματισμό σε σχέση με τη ζωή, τον εαυτό μου και τον κόσμο γύρω μου.
M.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Τις τελευταίες μέρες δεν ξέρω νιώθω μια στενοχώρια. Σκέφτομαι πως δεν θέλω να πάω στο γυμνάσιο. Αγαπώ την τάξη μου. Σαν χθες θυμόμουν που πήγαινα στην πρώτη δημοτικού. Καλά πως πέρασαν τόσα χρόνια κι έφτασα στην ΈΚΤΗ. Αγαπώ την τάξη μου και περνάω καλά με όλους. Τους αγαπώ και δεν θέλω να τους αποχωριστώ. Του χρόνου θα χωριστούμε ΌΛΟΙ. Ο καθένας σε διαφορετικό γυμνάσιο. Μ΄ αρέσει που φτιάχνουμε θεατρικά και τα παρουσιάζουμε σε άλλες τάξεις. Περνάω τόσο καλά εδώ. Είμαι χαρούμενη με τους φίλους μου. Μ΄ αρέσει έτσι όπως κάνουμε το μάθημα με την κυρία Κική. Μ’ αρέσει ό,τι κάνουμε στο σχολείο. Του χρόνου στο γυμνάσιο θα είναι όλα άγνωστα, κανείς δεν θα ξέρει κανέναν και όλα θα είναι καινούργια για όλους. Άραγε είμαι η μόνη που το νιώθω αυτό; Δεν ξέρω, εύχομαι να το νιώθουν και άλλοι. Αλλά και να μην το νιώθουν εμένα δεν με πειράζει.
Η.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Να γράψω αυτό το κείμενο ή όχι, να περάσω τον γρήγορο δρόμο της τεμπελιάς ή να γράψω, να προσπαθώ να μου έρθει μια ιδέα την τελευταία στιγμή και να μην έχω καθόλου χρόνο, να μείνω με ένα μισοτελειωμένο κείμενο ή να τα παρατήσω, και πάλι αυτή η επιλογή είναι μια ερώτηση απαντημένη με μια ελπίδα να υπάρχει άλλη επιλογή.
Ο.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Γιατί να πηγαίνουμε κάθε μέρα σχολείο, γιατί να ξυπνάμε τόσο νωρίς για να πάμε εκεί, γιατί πρέπει να ακούω πράγματα τα οποία τα ξέρω ήδη από την προηγούμενη τάξη. Τζάμπα κόπος! Καλύτερα να είμαι στο κρεβάτι μου , να παίζω βιντεοπαιχνίδια και να σηκώνομαι μόνο όταν θέλω να πάω στην τουαλέτα, σαν να είμαι άρρωστη και χρειάζομαι αρκετή φροντίδα για να γίνω καλά. Θα άκουγα μουσική, θα έπαιζα με τον γάτο μου, γιατί θα ήταν το μόνο πράγμα που θα είχα αν ήμουν στο σπίτι μου μόνη. Και ναι… Μιλάμε για πολλή μοναξιά. Θα έτρωγα ό,τι ήθελα από το καλύτερο γλυκό μέχρι το χειρότερο πλαστικό ζελεδάκι. Και το χειρότερο; Θα το έτρωγα μόνη. Χωρίς να το μοιράζομαι με τις φίλες μου, που αν είχα δε θα τις έβλεπα γιατί θα ήμουνα μόνη μέσα στο σπιτάκι μου, με τα παιχνίδια μου με τα γλυκά μου και την γάτα μου! Χμμμ (Σκέφτομαι)
Αν όμως πήγαινα κάθε μέρα σχολείο να έβρισκα τις φίλες μου και μοιραζόμουνα το φαγητό μου στο σχολείο, ίσως να μάθαινα κάτι παραπάνω, να μάθαινα δηλαδή τον κόσμο των γύρω μου. Και να μην είμαι κολλημένη στον δικό μου. Τελικά αυτή είναι η ζωή ή έτσι νομίζω…
Δ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Όταν είσαι μικρός είναι ωραίο να ζεις. Όμως όταν μεγαλώσεις; Ο κόσμος αλλάζει. Πώς δημιουργήθηκαν οι άνθρωποι; Πώς ζούμε; Πώς πεθαίνουμε; Σε όλα υπάρχει ένα ερώτημα. Όλος ο κόσμος είναι ερώτημα. Πώς καθένας έχει δική του προσωπικότητα; Γιατί τα φυτά πεθαίνουν σε μια μέρα; Γιατί οι άνθρωποι θεωρούνται πιο έξυπνοι; Γιατί πεθαίνουν πιο αργά από όλα τα υπόλοιπα όντα της γης; Γιατί δε σέβονται όλοι οι άνθρωποι τους άλλους; Γιατί υπάρχουν 4 εποχές; 12 μήνες; Πώς μερικοί άνθρωποι έγιναν μεγάλα ταλέντα; Εγώ θα γίνω ποτέ; Μα αν όχι; Πώς μερικοί κατάφεραν τόσα πολλά στη ζωή τους; Γιατί κάποιοι είναι πλούσιοι κι άλλοι φτωχοί; Στη ζωή νομίζω πρέπει να επιλέγεις αυτό που θες. Την ελευθερία, τις φιλίες, την προσπάθεια να πετύχεις κάτι. Νομίζω πως όλοι οι άνθρωποι προσπαθούν. Είναι αλήθεια αυτό; Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ζωή παντού; Η μουσική αρέσει σε όλους; Κι αν ναι, φέρνει σ’ όλους γαλήνη; Κάποιες φορές σκέφτομαι τους ανθρώπους που σκοτώθηκαν ή προσπάθησαν, αντιστάθηκαν για να είμαστε εμείς ελεύθεροι. Θα ήμασταν ελεύθεροι αν δεν υπήρχαν αυτοί; Θα μιλάγαμε ελληνικά; Αλήθεια γιατί κάθε χώρα έχει τη δικιά της Γλώσσα; Τη δικιά της ήπειρο;
Κατά τη γνώμη μου όλοι οι άνθρωποι έχουν δικιά τους προσωπικότητα, δικιά τους επιλογή και δικιά τους ελευθερία.
Μπορούν να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις μου; Άραγε είναι καλό να ζεις; Ή να πεθαίνεις; Νομίζω να ζεις. Όμως, γιατί δε ζεις για πάντα; Γιατί μπορείς να μιλήσεις μετά από κάποια ηλικία; Γιατί πεθαίνεις; Γιατί ζεις; Ιδού η απορία.
Χ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Τελικά ποιος ο λόγος, ποια είναι η αιτία, ποιος είναι αυτός που να θέλει να επιβιώσει, σε έναν κόσμο, στον οποίο δε θα ξέρεις αν αύριο θα ζεις, αν αύριο θα έχεις σπίτι, αν αύριο θα υπάρχεις…
Αναρωτιέμαι… άραγε μόνο εγώ το σκέφτομαι; Μόνο εγώ φοβάμαι; Φοβάμαι τον θάνατο… την ύπαρξη του ανθρώπου που σε κλάσματα δευτερολέπτου μπορεί να χαθεί… να εξαφανιστεί, στη Γη, στον κόσμο να μείνει μόνο το σώμα, το πνεύμα να χαθεί, να πάει κάπου, ποιος ξέρει πού;
Όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα, οι πρόσφυγες, οι χιλιάδες που πεθαίνουν μέρα με τη μέρα, λεπτό με λεπτό. Γιατί; Γιατί να συμβαίνουν; Ποιος; Ποιος ο λόγος να χάνονται ζωές;
Δεν έχει σημασία για κανέναν όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα, όλοι έχουν γίνει σκληροί άκαρδοι εγωιστές που νοιάζονται μόνο να γλιτώσουν τον εαυτό τους.
Ι.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Να ζεις και κανείς να μη σε καταλαβαίνει; Να μην σου αρέσουν αυτά που κάνεις και να μην μπορείς να κάνεις κάτι γιατί τα περισσότερα είσαι υποχρεωμένος να τα κάνεις.
Γιατί όλοι πρέπει κάποτε να πεθαίνουν; Γιατί μερικές ερωτήσεις δεν απαντιούνται; Γιατί όλοι γύρω μου είναι τόσο ανώριμοι; Γιατί κάποιος δεν μπορεί να καταλάβει την προσπάθεια που κάνω για να πετύχω κάτι;
Κάποιοι δεν είναι ικανοποιημένοι από εμένα και πρέπει εγώ να τους ικανοποιήσω.
Ποτέ δεν τελειοποιώ κάτι.
Γιατί αυτά που μου αρέσουν είναι πολύ «μακριά» από εμένα;
Γιατί πρέπει να υπακούμε σε κανόνες;
Γιατί δεν πρέπει να αντιμιλάμε στους μεγαλύτερους;
Γιατί είμαστε αναγκασμένοι να πηγαίνουμε στο σχολείο;
Γιατί κάποιοι είναι τόσο γκρινιάρηδες και εγωιστές;
Πότε θα μπορώ να αποφασίζω εγώ για τον εαυτό μου;
Θα μπορέσω άραγε να γυρίσω ποτέ όλον τον κόσμο;
Θα βρω ποτέ φίλους που να με υποστηρίζουν και να με καταλαβαίνουν;
Γιατί να έχω τόσες πολλές ερωτήσεις;
Ο.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Η θέση μου στον κόσμο είναι όντως ασήμαντη; Θα γίνω σημαντικός; Κι αν όχι; Θα με προσέξουν ποτέ; Θα αγοράσω ποτέ δικό μου tablet;
Ξέρετε ότι περίπου 7.000.000.000 άνθρωποι υπάρχουν στον κόσμο που τους διαδέχονται στο πλήθος αλλά κάποιους δεν τους προσέχουν; Τι θα κάνω στο μέλλον αφού το μέλλον αυτή τη στιγμή είναι αβέβαιο. Τι θα κάνω όταν δεν θα έχω την οικογένεια μου;
ΘΑ ΠΑΡΩ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΜΟΥ;
Κ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Χθες το απόγευμα σκεφτόμουν: να πάω στον ξάδερφό μου ή να μην πάω; Με απασχολεί αυτό το ερώτημα γιατί και θέλω να κοιμηθώ στον ξάδερφό μου που δεν τον βλέπω συχνά και θέλω να πάω στη φίλη μου να παίξω. Αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να με βοηθήσει σε αυτό το ερώτημα, ποιος είναι;
Φ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Να έχει αμάξι κανείς ή να μην έχει. Να είναι καλός κανείς ή να μην είναι. Να παίξει μπάλα κανείς ή να μην παίξει.
Ζ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Από το να πάω στο γυμνάσιο γιατί, γιατί δεν μπορώ. Από την πρώτη τάξη είχα τόσους νέους και παλιούς φίλους. Δεν μπορώ να τους αποχωριστώ τους φίλους μου. Είναι πολύ αργά τώρα που είμαι στην έκτη τάξη. Όταν θα πάω στο γυμνάσιο θα είμαι μόνη σαν δηλαδή να έχω πει «αντίο» στους φίλους για πάντα. Δεν μπορώ να τους αποχωριστώ ακόμα. Γιατί είναι τόσο δύσκολο. Όμως, τα χρόνια περνάνε πολύ γρήγορα που δεν μπορείς καν να τα καταλάβεις.
Γ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. 1.Γιατί να γίνεται τόσο γρήγορα κάτι στον κόσμο; 2.Γίνεται κάποιος να κάνει κάτι αδύνατο στον κόσμο; 3.Θα μπορούσα να κάνω εγώ το αδύνατο;
Σ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Γιατί να ζει ο κόσμος κάθε μέρα πάει από το κακό στο χειρότερο. Ευτυχώς κάποιοι άνθρωποι ελπίζουν ακόμα αλλιώς γιατί κάποιος να θέλει να ζει. Αν το σκεφτείς όλοι αυτοί που είναι διάσημοι κι επιτυχημένοι γιατί να θέλουν να μη ζουν. Βέβαια όσοι είναι διάσημοι έχουν συνήθως και τεράστια ψυχολογικά προβλήματα όπως ο Kurt Cobain γι αυτό δεν ξέρω τι να σκεφτώ. Μπορεί να είσαι επιτυχημένος και να είσαι δυστυχισμένος μπορεί όμως να είσαι και απλός καθημερινός άνθρωπος σαν και μένα και να είσαι ευτυχισμένος. Εγώ προσωπικά λέω ότι η ζωή είναι ωραία και μου αρέσει να ζω κάθε στιγμή.
Κ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα.
Γιατί να μην είμαι ζώο;
Ο πλανήτης υπερθερμαίνεται.
Οι πάγοι λιώνουν.
Ο Ήλιος θα σβήσει.
Γιατί να μην είμαι διάσημος;
Γιατί να μην αρέσω σε κανένα κορίτσι;
Η Ελλάδα θα φύγει από την Ευρώπη ναι ή όχι;
Γιατί να ζούμε σε αυτόν τον πλανήτη;
Ποιός δημιούργησε τον Χριστιανισμό;
Τι γίνεται αφού πεθάνεις;
Γιατί να ζω;
Υπάρχουν και άλλα Ηλιακά συστήματα;
Θα πάμε στον Αρη;
Θα καταστραφεί ποτέ ο κόσμος;
Χ.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Να είμαι καλή με τον εαυτό μου; Να είμαι ένας καλός πολίτης; Να μην λέω ψέματα; Να είμαι σωστή στις υποχρεώσεις μου; Να κλέψω κάτι ποτέ; Να κάνω συνεχώς χάρες; Να πιστεύω στους άλλους και σε εμένα; Να αγαπώ τα αδέρφια μου; Να πάω Πανεπιστήμιο; Να σέβομαι τους άλλους; Να κάνω αυτά που μου αρέσουν; Να ασχοληθώ με τη μουσική; Να σπουδάσω στην Αυστρία; Να είμαι φιλική; Να βοηθάω τους άλλους; Να ανέβω ποτέ σε μηχανάκι; Να εκφραστώ ποτέ σε κάποιον που ξέρω; Αν υπάρχει κάποιος να μου απαντήσει στα ερωτήματά μου να μου το πει.
Α.: Να ζει κανείς; Να μη ζει; Αυτό είναι το ερώτημα. Μια απορία που δεν μπορεί να την απαντήσει, που δεν μπορεί να τη λύσει κανένας άνθρωπος στον κόσμο· που θα τους μείνει για πάντα. Μας φέρνει όλους τους ανθρώπους με μια απορία για πάντα. Γιατί; Γιατί αναρωτιούνται όλοι οι άνθρωποι για αυτό το μυστήριο πράγμα;
