Χρήστος Τσιάντας (μαθητής Γ’ Λυκείου, Εκπ. Φρυγανιώτη)
Τώρα που το κύμα των εορτών πέρασε και βλέπω τα δώρα μου…….Κυριολεκτικά είναι τρία φύλλα χαρτί….Ακόμα και αν κοστίζουν διακόσια ευρώ αθροιστικά για μένα κάρτες δώρων όπως αυτές που μου δώρισαν, ήταν είναι και θα είναι τρία πολύχρωμα φύλλα χαρτί.
Βασικά, οι κάρτες δώρων απαξιώνουν την έννοια του δώρου. Αυτές οι δωροεπιταγές είναι απρόσωπες και υλικό προς κατανάλωση. Δεν έχουν την αξία ενός δώρου, καθώς ούτε θυμίζουν κάποια χρονική στιγμή των δυο ανθρώπων (δωρητή και αποδέκτη δώρου), αλλά ούτε μένουν στον αποδέκτη, αφού στόχος είναι να εξαργυρωθούν. Άλλωστε το δώρο παύει ‘’να αξιολογείται’’ ως προς την αξία του από παράγοντες όπως η ευρηματικότητα, η σημειολογία και ο συμβολικός χαρακτήρας. Πλέον το δώρο «αποκτά» έναν αριθμό (20 ευρώ, 40 ευρώ, 50 ευρώ), ο οποίος δείχνει την αξία του. Μάλιστα σε μια κοινωνία όπου όλα καταμετρούνται με τα χρήματα, η αξία του δώρου δείχνει τη σημαντικότητα της σχέσης δυο ατόμων, η οποία είναι των 20, 30 ή 50 ευρώ.
Από την άλλη οι κάρτες δώρων είναι άκομψες και αποτελούν δείγμα αγένειας. Πιο συγκεκριμένα η δωροκάρτα, η οποία συνεπάγεται αποφυγή πραγματικού και πνευματικού κόπου για την αναζήτηση του δώρου, δηλώνει την παντελή έλλειψη ενδιαφέροντος για τον αποδέκτη του δώρου από πλευράς δωρητή. Η δωροκάρτα φαίνεται και ως ένας τρόπος διαφυγής από την προσπάθεια να ικανοποιήσεις ένα φίλο ή συγγενή ή ερωτικό σύντροφο και ένας αγενής τρόπος για να υπονοήσει κάποιος το τυπικό της αγοράς δώρου, «το πήρα από υποχρέωση». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται αισθήματα απόρριψης και ενότητας και μοναξιάς στον αποδέκτη που βλέπει τον περίγυρο του να δηλώνει την ουσιαστική απουσία του. Μάλιστα φέρνει σε λίγο δύσκολη θέση έναν «φτωχό δωρητή» ο οποίος αν και θέλει να δηλώσει το ενδιαφέρον του, λόγω μικρής οικονομικής άνεσης είναι καταδικασμένος να δωρήσει κάρτα χαμηλότερης αξίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο φτωχός φίλος να υπολείπεται του πλουσίου, καθώς οι άνθρωποι πλέον συγκρίνονται με βάση την αξία του δώρου τους.
Η δωροκάρτα, ωστόσο, τώρα που το σκέφτομαι είναι το δώρο που ταιριάζει στη σύγχρονη εποχή. Ειδικότερα, ο φίλος «δωρητής» παρέχει ένα χρηματικό ποσό, έτσι ώστε ο αποδέκτης προσεκτικά να χαρεί τη γιορτή του. Φαίνεται, δηλαδή, από αυτή τη σκοπιά ότι η δωροκάρτα είναι το αποκορύφωμα της αποξένωσης των ανθρώπων, οι οποίοι πλέον επιθυμούν ακόμα και στη γιορτή τους-κατά την επιλογή δώρου- να είναι μόνα τους μαζί με τις πλασματικές τους ανάγκες. Εξάλλου, ένα δώρο το οποίο θα μπορούσε να ήταν αφορμή για μια νέα ασχολία, πλέον ωθεί τον άνθρωπο πιο βαθιά στην καταναλωτική της μανία, καθώς της δίνει υλικό να τραφεί. Έτσι η δωροκάρτα ως μορφή δώρου, αντί να είναι κάτι καινούριο για τον αποδέκτη, είναι ένα δόλωμα για να πιαστεί πιο γερά στο καλάμι των πολυεθνικών.
Κλείνοντας, περισσότερο από κάθε θεωρητικό επιχείρημα κατά της δωροκάρτας νόημα έχει η εμπειρία κάποιου που έχει λάβε αυτήν αντί για ένα δώρο. Προσωπικά θα έλεγα, λοιπόν, ότι αν ένα απλό αντικείμενο χωρίς συμβολισμό και αγάπη είναι ένα τίποτα, τότε μια κάρτα δώρου είναι λιγότερο από το απόλυτο τίποτα.
Photo credits: https://pixabay.com/photos/money-euro-50-euro-banknote-cash-3097319/
