Θέμα μελέτης:* «Το κλίμα αλλάζει. Η γεωργία και η παραγωγή τροφίμων πρέπει να προσαρμοστούν.»

ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΚΛΙΜΑ;

• Η μέση θερμοκρασία αυξάνει (η παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά περίπου 0,8^οC τα τελευταία 150 χρόνια και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω).
• Η κατανομή των βροχοπτώσεων διαφοροποιείται.
• Εμφανίζονται συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα με ανθρώπινα θύματα και υλικές καταστροφές.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ;

Βασικό αίτιο είναι τα αέρια του θερμοκηπίου που προέρχονται από φυσικές διεργασίες και την ανθρώπινη δραστηριότητα.

• Στόχος:

Η ΕΕ υποστηρίζει τον στόχο για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 80% έως 95% έως το 2050.

                  ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΗ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΩΣ:

• Η καύση ορυκτών καυσίμων (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) στην παραγωγή ηλεκτρισμού, τις μεταφορές, τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά (CO2).
• Η γεωργία (CH4) και οι αλλαγές στη χρήση της γης, όπως είναι η αποδάσωση (CO2)·
• Η  ταφή των αποβλήτων (CH4)·
• Η χρήση βιομηχανικών φθοριούχων αερίων.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Η κλιματική αλλαγή πλήττει κυρίως:

• Τη νότια Ευρώπη και τη λεκάνη της Μεσογείου (λόγω της αύξησης των καυσώνων και της ξηρασίας).
• Τις ορεινές περιοχές της ηπείρου (καθώς αυξάνεται το λιώσιμο του χιονιού και των πάγων).
• Τις παράκτιες ζώνες της (λόγω της αύξησης της στάθμης της θάλασσας )·
• Τις πλέον βόρειες περιοχές της Ευρώπης και την Αρκτική (καθώς αυξάνονται οι θερμοκρασίες και το λιώσιμο των πάγων).

                                  ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ:

• Επηρεάζει τα  οικοσυστήματα (π.χ. οδηγεί  σε μετακινήσεις πολλών ζώων προς τα βόρεια και προς τις ορεινές περιοχές).
• Έχει αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία, την δασοκομία, την παραγωγή ενέργειας, τον τουρισμό και τις υποδομές γενικότερα.

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ:

• Την κτηνοτροφία
• Τη γεωργία
• Την αλιεία

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ 

Απαιτείται καλύτερη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και του μεθανίου.

• Στοιχεία:
• Η παγκόσμια κτηνοτροφία αυξάνεται σταθερά χρησιμοποιώντας πλέον το 30% ολόκληρης της επιφάνειας της γης, ενώ αποψιλώνονται ολόκληρα δάση για να μετατραπούν σε βοσκότοπους.
• Από τη μισή έκταση της γης που καταλάμβαναν τα δάση κάποτε, τώρα πια έχουν περιοριστεί στο 1/3 της.

ΓΕΩΡΓΙΑ  

Το έδαφος υποβαθμίζεται.

Η καλή διαχείριση του εδάφους και της δασοκομίας μπορεί να οδηγήσει:

• Στη φυσική απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα (άρα μείωση των αερίων του θερμοκηπίου)
• Εκτίμηση: Η γεωργική παραγωγή πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 60% μέχρι το 2050, προκειμένου να τροφοδοτήσει ένα μεγαλύτερο πληθυσμό που θα ανέρχεται στα 9,6 δισεκατομμύρια.

ΑΛΙΕΙΑ

Τα αποθέματα νερού μειώνονται.

Η ποιότητα του νερού χαλάει.

• Εκτίμηση:

Μέχρι το 2050, τα αλιεύματα των κύριων ειδών ψαριών αναμένεται να μειωθούν έως και κατά 40% στις τροπικές χώρες του πλανήτη.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ-ΠΕΙΝΑ

Πάνω από το 1/3 των τροφίμων, που παράγονται ετησίως παγκόσμια, χάνεται ή σπαταλιέται (δηλ. 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι τροφίμων),

αν και

925 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο απειλούνται από την πείνα.

ΑΣ ΑΝΑΡΩΤΗΘΟΥΜΕ, ΛΟΙΠΟΝ 

• Με ποια λογική ένας πολιτισμός εξαντλεί τους πόρους του, προκειμένου να παράξει εντατικά κτηνοτροφικά, γεωργικά και αλιευτικά προϊόντα;
• Μήπως η κακώς εννοούμενη «ευζωία» οδηγεί σε υποβάθμιση της  ποιότητας της ζωής μας;
• Κατά πόσο σχετίζεται η αλαζονική συμπεριφορά και η απληστία του ανθρώπου με τα περιβαλλοντικά προβλήματα και τα προβλήματα υγείας που παρουσιάζονται σήμερα, σε συνδυασμό με την κοινωνική ανισότητα, τη φτώχεια και τις συγκρούσεις που εμφανίζονται στον πλανήτη;
• Αδυνατεί τελικά ο άνθρωπος ν’ αντιληφθεί το πραγματικό μέγεθος των δυνατοτήτων του, τη θέση του μέσα στο σύμπαν και ν’ αποδεχτεί τη θνητή του φύση;

«… υπερασπίσου το παιδί                            

γιατί αν γλυτώσει το παιδί

υπάρχει ελπίδα …»

*Στο πλαίσιο του μαθήματος Οικιακής Οικονομίας της  A” Τάξης