ΚΙΤΡΙΝΗ ΑΠΟΘΗΚΗ

Η καπναποθήκη της American Tabacco Company, γνωστή ως Κίτρινη Αποθήκη, λόγω του χρώματος του κτιρίου,  στη συμβολή των οδών Α. Γαζή και Βασσάνη, κτίστηκε το 1926. Μετά την Απελευθέρωση νοικιάστηκε στη ΣΕΚΕ και το 1965 πουλήθηκε στον Οργανισμό Καπνού. Είναι συνδεδεμένη με τις μνήμες της περιόδου της Κατοχής ως κρατητήριο, όπως άλλωστε και το κτίριο των φυλακών της Κατοχής στην οδό Αλεξάνδρας, καθώς κι ως χώρος βασανισμού κι εκτελέσεων κρατουμένων και προσωρινό «γκέτο» των Εβραίων της περιοχής του Βόλου.

Το μεγαλύτερο μέρος του ιστορικού τεχνολογικού εξοπλισμού του διατηρείται σε καλή κατάσταση. Σήμερα, με απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, το κτίριο ανήκει σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και συγκεκριμένα στο Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας (Κ.Ε.ΤΕ.Α.Θ), το οποίο διαχειρίζονται καθηγητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επιδιώκεται η χρηματοδότηση και η αξιοποίησή του, ώστε να στεγάσει μελλοντικά τμήματα του Παν/μίου Θεσσαλίας και Υπηρεσίες του Δήμου Βόλου.

Η Κίτρινη Αποθήκη στο παρελθόν αποτέλεσε χώρο κράτησης και βασανισμού των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης στην ευρύτερη περιοχή της Μαγνησίας και ως προσωρινό γκέτο των Εβραίων της περιοχής του Βόλου. Στο υπόγειό της γίνονταν καθημερινά πολλές εκτελέσεις κρατουμένων, που τα σώματά τους πετιόνταν στους γειτονικούς δρόμους. Σύμφωνα με μαρτυρίες του Eλασίτη Θανάση Πέτση, η χοάνη του βγαλμένου ασανσέρ χρησιμοποιήθηκε για να πετιούνται τραυματισμένοι ή μισοπεθαμένοι κρατούμενοι, που το κορμί τους, περνώντας μέσα από χοντρές σιδερένιες βέργες στερεωμένες στους τοίχους, κατέληγε στο υπόγειο νεκρό.

Οι συνθήκες ζωής στην Κίτρινη Αποθήκη σύμφωνα με μαρτυρίες κρατουμένων, ήταν άθλιες. Συγκεκριμένα, οι κρατούμενοι ήταν κυριολεκτικά στοιβαγμένοι σαν τσουβάλια. Πολλοί μάλιστα ήταν ασθενείς και στερούνταν ακόμα και τα στοιχειώδη φάρμακα. Η σκεπή ήταν σε πολύ κακή κατάσταση, το ίδιο και τα παράθυρα όπως και οι πόρτες. Αυτό προκάλεσε σοβαρά κρυολογήματα στα 3/4 των κρατουμένων. Η βροχή έμπαινε από παντού. Το οίκημα ήταν εντελώς ακατάλληλο. Το νερό ήταν μολυσμένο, σύμφωνα με τις  μαρτυρίες των γιατρών, διότι ήταν συνδεδεμένο με τον βόθρο της αποχέτευσης, πράγμα που συνεπαγόταν τη μετάδοση πολλών θανατηφόρων νόσων.  Στον προαύλιο χώρο υπήρχαν 2 αποχωρητήρια που ήταν εντελώς άχρηστα, λόγω υπερπλήρωσης του βόθρου και έτσι ελλόχευε κίνδυνος μόλυνσης όχι μόνο των κρατούμενων αλλά και των κατοίκων της περιοχής. Όσο για το επισκεπτήριο ήταν αδύνατο να γίνει από μόνο μια είσοδο, αφού οι κρατούμενοι ήταν 340.

Τέλος, η Κίτρινη Αποθήκη χρησιμοποιήθηκε αμέσως μετά την Απελευθέρωση για την παραμονή των αιχμάλωτων Γερμανών και Ιταλών, καθώς και των πρώην κατακτητών που υπηρετούσαν στον ΕΛΑΣ,  μέχρι να προωθηθούν στις πατρίδες τους.

Συντάκτριες:

• Μαντζαβίνου Αφροδίτη
• Σκιαθίτη Ελένη