Όλοι γνωρίζουμε την ετήσια χριστιανική γιορτή των Θεοφανείων: γιορτάζουμε την βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή στις 6 Ιανουαρίου. Η γιορτή αυτή γιορτάζεται διαφορετικά σε όλη την Ελλάδα αλλά υπάρχουν και κάποια κοινά έθιμα:

• Τα παιδιά τη παραμονή της εορτής λένε τα Κάλαντα των Φώτων. Στα κάλαντα αυτά υμνούν τη δημιουργία του κόσμου, ξεκινώντας από την μέρα που ο Θεός όρισε τα ύδατα. Στη συνέχεια μας λένε για το προπατορικό αμάρτημα της Εύας και του Αδάμ και αναγγέλλουν την βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη.
• Συνήθως, μετά την καθιερωμένη λειτουργία στην εκκλησία, γίνεται η ανέλκυση του Σταυρού από κολυμβητές που βουτάνε στην θάλασσα, για να τον πιάσουν. Αυτός που θα πιάσει τον Σταυρό, αφού τον φιλήσει, θα τον περιφέρει στις οικίες και θα λάβει πλούσια δώρα.
• Πολλοί καλούν ιερείς στα σπίτια τους, προκειμένου να τα αγιάσουν.
• Ένα άλλο έθιμο είναι το «Πλύσιμο των Εικόνων».  Οι κάτοικοι πολλών περιοχών μετά την κατάδυση τρέχουν στις παραλίες της θάλασσας ή στις όχθες ποταμών ή λιμνών και πλένουν τα αγροτικά τους εργαλεία ακόμη και εικονίσματα. Κατά τη κοινή λαϊκή δοξασία, πιστεύεται ότι ακόμη και τα εικονίσματα με το πέρασμα του χρόνου χάνουν την αρχική δύναμη και αξία τους, που την αποκτούν όμως ξανά από το αγιασμένο νερό.
• Ο Αγιασμός έχει και την έννοια του εξαγνισμού των ανθρώπων καθώς και της απαλλαγής του από την επήρεια των δαιμονίων. Η τελευταία έννοια δεν είναι αυστηρά χριστιανική, αλλά έχει ρίζες στην αρχαία λατρεία. Έτσι, ένα ακόμα έθιμο είναι ο «Χορός των Καλικαντζάρων». Είναι δαιμονικά όντα, που κατά τη λαϊκή αντίληψη, έρχονται στη γη και ενοχλούν κατά τις νύχτες τους ανθρώπους, από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνεια. Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη, για να πειράξουν τους ανθρώπους τώρα που ο Χριστός είναι και εκείνος αβάφτιστος. Γι” αυτόν τον λόγο, με τον χορό των Καλικαντζάρων προσπαθούν να τους διώξουν, για να μην τους ενοχλήσουν.

Συντάκτριες:

• Πρίφτι Μαρία 
• Τσατσαρώνη Ισμήνη