Στην αρχαία Αθήνα, οι αρχαίοι Έλληνες, την τελευταία μέρα του χρόνου έκαναν μια θρησκευτική τελετή στην οποία συμμετείχε περιορισμένος αριθμός ατόμων. Έκαναν θυσία στον Δία Σωτήρα και την Αθηνά Σωτήρα που απέβλεπε στην εξασφάλιση της εύνοιας των θεών αυτών για τη νέα χρονιά.
Στα ρωμαϊκά χρόνια και κάτω από την επίδραση της Ρώμης άρχισε ο εορτασμός της Πρωτοχρονιάς, ο οποίος επεκτάθηκε σε όλη τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και στον ελληνικό χώρο.
Ο Ιούλιος Καίσαρας καθιέρωσε την 1η Ιανουαρίου ως αρχή του έτους, κάτι που διαδόθηκε στη Δύση με λιγοστές  τοπικά και χρονικά εξαιρέσεις. Έτσι, άρχισαν να γιορτάζουν την 1η Ιανουαρίου την Πρωτοχρονιά και στην Αρχαία Ελλάδα.

Οι αρχαίοι Έλληνες κατά την χειμερινή τροπή του ήλιου γιόρταζαν την γέννηση του Διονύσου. Ο Διόνυσος αποκαλούταν «σωτήρ» και θείο «βρέφος», το οποίο γεννήθηκε από την παρθένο Σεμέλη. Ήταν ο καλός «Ποιμήν», του οποίου οι ιερείς κρατούν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη. Το χειμώνα θρηνούσαν το θάνατο  του Διονύσου από τους Τιτάνες, αλλά στις 30 Δεκεμβρίου γιόρταζαν την αναγέννησή του. Οι γυναίκες-ιέρειες ανέβαιναν στην κορυφή του ιερού βουνού και κρατώντας στα χέρια ένα νεογέννητο βρέφος φώναζαν «Ο Διόνυσος ξαναγεννήθηκε. Ο Διόνυσος ζει», ενώ σε επιγραφή που έχει βρεθεί αφιερωμένη στον Διόνυσο αναγράφεται: «Εγώ είμαι που σε προστατεύω και σε οδηγώ, εγώ είμαι το “Αλφα και το Ωμέγα». Αυτή η αρχαία Ελληνική γιορτή, είχε επίσης ταυτιστεί και με την γιορτή του Ηλίου, τον οποίο οι αρχαίοι λαοί είχαν θεοποιήσει. Συγκεκριμένα, στους Έλληνες είχε ταυτιστεί με τον Φωτοφόρο Απόλλωνα του Ηλίου, ο οποίος απεικονιζόταν πάνω στο ιπτάμενο άρμα του να μοιράζει το φως του Ηλίου. 

Συντάκτρια:

ΑΝΝΑ-ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΛΑΚΑΡΟΥ