Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ (πραγματικό όνομα, Θεόφιλος Κεφαλάς ή Κεφάλας) γεννήθηκε, το 1870, στη Βαρειά Λέσβου και απεβίωσε, το 1934, στη Μυτιλήνη, πιθανόν από τροφική δηλητηρίαση.
Είναι απλά γνωστός ως Θεόφιλος, ο λαϊκός ζωγράφος και αγιογράφος. Ήταν ένα από τα οκτώ παιδιά μιας φτωχικής οικογένειας. Ο πατέρας του, Γαβριήλ Κεφαλάς (ή Κεφάλας), ήταν τσαγκάρης και η μητέρα του, Πηνελόπη Χατζημιχαήλ, ήταν κόρη αγιογράφου. Από τον αγιογράφο παππού του, έμαθε τις πρώτες γνώσεις ζωγραφικής και μάλιστα με το επώνυμο του παππού του υπέγραφε τα έργα του.
Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, λόγω της ισχνής του κράσης και της αριστεροχειρίας του. Οι γονείς και οι δάσκαλοί του τον καταπίεζαν προσπαθώντας να του αλλάξουν χέρι γραφής, για να μην δέχεται αρνητικά σχόλια. Ο μικρός Θεόφιλος κλείστηκε τότε στον κόσμο του και βρήκε διέξοδο στη ζωγραφική.
Πολύ μικρός φεύγει για τη Σμύρνη και εκεί δουλεύει ως θυροφύλακας στο ελληνικό προξενείο. Παράλληλα, ασχολείται με τη ζωγραφική. Στη Σμύρνη, ο Θεόφιλος διαμορφώνει το βασικό του θεματολόγιο, από τον κόσμο της αρχαιότητας, του Βυζαντίου, της νεότερης Ελλάδας και κάνει τη ζωγραφική επάγγελμα.
Όταν ξέσπασε ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, πηγαίνει στην Ελλάδα για να καταταγεί εθελοντής αλλά δεν πρόλαβε, γιατί ο πόλεμος τελείωσε. Αποφασίζει να μείνει στον Βόλο, όπου ζει μέσα στη φτώχεια και ζωγραφίζει για ένα πιάτο φαΐ στους τοίχους σπιτιών, καφενείων, μαγαζιών του Βόλου και του Πηλίου. Ο Θεόφιλος γίνεται αντικείμενο αστεϊσμών και πειραγμάτων με το περίεργο φέρσιμό του και τις φορεσιές του. Υιοθετεί τη φουστανέλα ως καθημερινό ένδυμα και τις Απόκριες ντύνεται Μέγας Αλέξανδρος, με στολή φτιαγμένη από τον ίδιο. Επιστρέφει στη Μυτιλήνη, το 1927, όπου συνεχίζει να ζει μέσα σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης υπομένοντας τα πειράγματα των συμπολιτών του.
Ο Θεόφιλος (Χατζημιχαήλ) είναι ο πιο γνωστός και ο σπουδαιότερος Έλληνας λαϊκός ζωγράφος της νεοελληνικής τέχνης και παράδοσης. Κυρίαρχο στοιχείο του έργου του είναι η ελληνικότητα και η εικονογράφηση της ελληνικής λαϊκής παράδοσης και ιστορίας, καθώς και η εικονογράφηση της θρησκευτικής παράδοσης. Κάποιοι τον έχουν χαρακτηρίσει σαν «τον Παπαδιαμάντη της ζωγραφικής».
Τα έργα του Θεοφίλου στα οποία απεικονίζονται λιόδεντρα:
Πηγές:
https://www.sansimera.gr/biographies/166
https://paletaart.wordpress.com/
https://nealesvou.gr/theofilos-chatzimichail-h-zoi-tou-san-paramythi/
https://www.facebook.com/nationalgalleryathens/photos/a.749958305140135/1860409580761663/?type=3
