Συνέντευξη με τον Κοινωνιολόγο κ. Κώστα Θεριανό

Ο κ. Κώστας Θεριανός είναι

Δρ Κοινωνιολογίας και Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου

Ερωτήσεις

  1. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι βαθύτερες αιτίες που ωθούν στην ανυπακοή ή την αμφισβήτηση των θεσμών από τους νέους;

Η ανυπακοή στους θεσμούς και η αμφισβήτηση τους είναι δύο διαφορετικά φαινόμενα που πρέπει να τα διακρίνουμε. Καταρχάς, ο όρος θεσμός παραπέμπει σε πληθώρα φαινομένων. Θεσμός είναι η συλλογική απάντηση της κοινωνίας σε μόνιμα προβλήματα των μελών της. Το σχολείο είναι θεσμός, δηλαδή μια συλλογική πρακτική της κοινωνίας για το πως θα κοινωνικοποιηθούν τα νέα μέλη της. Θεσμός είναι και η οικογένεια. Κατά συνέπεια, δεν τίθεται θέμα «ανυπακοής» στην επιλογή κάποιου/ κάποιας να μην κάνει οικογένεια. Τίθεται θέμα ανυπακοής στο νόμο όταν μια οικογένεια αρνείται να στείλει το παιδί της στο σχολείο, στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Ο όρος ανυπακοή ταιριάζει σε περιπτώσεις παραβίασης των νόμων. Αυτό είναι αρνητικό όταν συμβαίνει σε μια δημοκρατικά συντεταγμένη πολιτεία. Μπορεί κάποιος να αμφισβητεί θεσμούς, αλλά ταυτόχρονα να μετέχει σε αυτούς. Ένας εκπαιδευτικός μπορεί να αμφισβητεί την ουσιαστική αξία της βαθμολογίας στην εκπαίδευση, αλλά να βαθμολογεί με βάση το ισχύον πλαίσιο τους μαθητές. Μπορεί, στο πλαίσιο των νόμων και της δημοκρατίας, να αναπτύσσει συλλογική δράση για να αλλάξει ο νόμος της αξιολόγησης των μαθητών/μαθητριών. Όμως, μέχρι να αλλάξει είναι υποχρεωμένος να τον τηρεί. Ανυπακοή έχουμε όταν δεν το κάνει, έχοντας βέβαια συνέπειες. Οπότε ας μείνουμε στο σκέλος της αμφισβήτησης κάποιων θεσμών. Η κοινωνία και οι ανάγκες των ανθρώπων αλλάζουν. Οι θεσμοί, όμως, δεν αλλάζουν με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια ταχύτητα. Εμφανίζονται νέες ανάγκες που δεν καλύπτονται από τους θεσμούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις εμφανίζονται φαινόμενα αμφισβήτησης των θεσμών. Για παράδειγμα, σήμερα που οι νέοι ζουν σε μια κοινωνία που η πληροφορία τους κατακλύζει, το σχολείο δεν έχει νόημα να λειτουργεί ως «πάροχος πληροφορίας» αλλά ως οργανωτής γνώσης, έρευνας, συνεργατικών δράσεων κτλ.

  1. Είναι αρκετά εμφανής η έλλειψη εμπιστοσύνης που δείχνουν οι νέοι απέναντι στα πολιτικά πρόσωπα. Πρόκειται για μία υγιή αντίδραση κατά τη γνώμη σας; Πώς μπορεί ενδεχομένως να επηρεάσει τη διαμόρφωση πολιτικής συνείδησης στην επόμενη γενιά πολιτών;

Από την εποχή του Πλάτωνα, η κάθε γενιά θεωρούσε ότι η νεολαία (η επόμενη γενιά) δεν είναι «αντάξια» της. Από τα αρχαία χρόνια, οι πολιτικοί αμφισβητούνται, σατιρίζονται (Αριστοφάνης) κτλ. Δεν είναι ένα νέο φαινόμενο.

  1. Πώς ήταν η δική σας γενιά, στη νεότητά της; Ποια ήταν η στάση της απέναντι στους θεσμούς και την πολιτική; Διακρίνετε ομοιότητες ή διαφορές με τη σημερινή γενιά;

Κάθε εποχή έχει τις δικές της ιδιαίτερες μορφές πολιτικοποίησης. Το να συγκρίνουμε το σήμερα με ένα «εξιδανικευμένο» στο μυαλό μας παρελθόν μας οδηγεί σε λάθος εικόνες και συμπεράσματα. Η βασική διαφορά της σημερινής κοινωνίας με την κοινωνία της δεκαετίας του 1980-90 είναι ότι τότε οι νέοι είχαν περισσότερες επαγγελματικές επιλογές σε μόνιμη και σταθερή απασχόληση, κάτι που δεν υπάρχει σήμερα. Επίσης, οι νέοι τότε δεν είχαν τις πηγές πληροφόρησης που έχει η σημερινή νεολαία (διαδίκτυο).

 

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης