Δημοσιογραφική ομάδα: Αβραάμ Αναστασία, Γιοβανοπούλου Πηνελόπη, Δαμιανίδου Σοφία, Καραγκιοζοπούλου Παναγιώτα
Το περιοδικό μας και σε αυτό το τεύχος παραθέτει ακόμα μια συνέντευξη στους αναγνώστες του. Πρόκειται για τη συνέντευξη που παραχώρησε στη δημοσιογραφική ομάδα του σχολείου μας ο Δήμος Σαμψωνίδης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η συνέντευξη αυτή πραγματοποιήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2015, με την ευκαιρία της επίσκεψης της ομάδας CERN του Γυμνασίου μας στο εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής του τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, στην οποία συμμετείχε και η δημοσιογραφική ομάδα του περιοδικού
Δ.Ο: Πείτε μας λίγα λόγια για τον εαυτό σας, τις σπουδές σας, τα ερευνητικά και άλλα ενδιαφέροντά σας.
Ονομάζομαι Σαμψωνίδης Δήμος και είμαι επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Φυσικής. Καταρχάς, γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη, σπούδασα στα Γιάννενα στο τμήμα φυσικής και στη συνέχεια έκανα μεταπτυχιακές σπουδές στη Θεσσαλονίκη, στο ίδιο τμήμα. Αργότερα έκανα διδακτορικό στο τομέα των στοιχειωδών σωματιδίων, σε αντιδράσεις βαρέων ιόντων μέσω πειραμάτων που πραγματοποίησα στο εργαστήριο της Ντούμπνα, στη Ρωσία. Ύστερα, το 1996, δημιουργήθηκε μια ομάδα στη Θεσσαλονίκη, με σκοπό τη συμμετοχή στο πείραμα «ΑΤΛΑΣ» και αποφάσισα να εμπλακώ και εγώ.
Δ.Ο: Τι είναι το CERN; Ποιοι επιστήμονες συμμετέχουν εκεί και τί ακριβώς κάνουν;
Το CERN είναι ένας διεθνής οργανισμός, με σκοπό τη μελέτη της σωματιδιακής φυσικής. Δηλαδή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα διεθνές εργαστήριο για τη μελέτη των στοιχειωδών σωματιδίων. Δημιουργήθηκε πριν 60 χρόνια, με αρχικό στόχο τη μελέτη της πυρηνικής φυσικής, καθώς τότε πρώτον η έννοια των στοιχειωδών σωματιδίων δεν υπήρχε και δεύτερον οι πυρήνες θεωρούνταν το πιο μικρό “πράγμα”. Aπό τότε εξελίχθηκε και τώρα πια λέγεται «Εργαστήριο στοιχειωδών σωματιδίων». Το μεγάλο πλεονέκτημα που έχει αυτό το εργαστήριο είναι ότι διαθέτει τον επιταχυντή, ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο και επιταχύνει πρωτόνια στις μεγαλύτερες ενέργειες που έχουμε στη διάθεση μας και είχαμε ποτέ. Στο CERN συμμετέχουν ινστιτούτα, πανεπιστήμια δηλαδή από τις χώρες οι οποίες είναι μέλη του CERN, όπως είναι για παράδειγμα η Ελλάδα, που είναι και ιδρυτικό μέλος, άλλες χώρες της Ευρώπης, η Ρωσία, η Κίνα κι άλλες ασιατικές, όπως η Ινδία, η Ιαπωνία, καθώς επίσης και η Αμερική. Γενικά, αν και είναι ευρωπαϊκό εργαστήριο, επειδή ακριβώς αποτελεί κέντρο της φυσικής επιστήμης, συμμετέχουν όλα τα εργαστήρια που ενδιαφέρονται γι” αυτόν τον τομέα.
Δ.Ο: Τί σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με αυτό;
Με παρακίνησε πολύ η προχωρημένη τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε αυτόν τον τομέα της φυσικής. Και βέβαια, όταν πήγα στo CERN και είδα πώς δουλεύουνε σε τέτοιου είδους πειράματα, τα οποία αποτελούν διεθνείς συνεργασίες και ότι δουλεύουν με συναδέλφους από όλον τον κόσμο, κατάλαβα πως είναι κάτι πολύ ωραίο.
Δ.Ο: Τα ελληνικά πανεπιστήμια, όπως το Α.Π.Θ, πώς συμμετέχουν στην έρευνα του CERN;
Συμμετέχουν μέσω των ερευνητικών ομάδων που διαθέτουν και συγχρόνως μέσω των συμφωνιών που έχει συνάψει η Ελλάδα με το CERN, όπως θέματα χρηματοδότησης κ.α.
Δ.Ο: Το επάγγελμά σας κατά πόσο σχετίζεται με το CERN;
Το επάγγελμα μου σαν καθηγητής πανεπιστημίου σχετίζεται με δύο θέματα. Το ένα είναι η διδασκαλία και το άλλο είναι η έρευνα. Επομένως το κομμάτι που έχει να κάνει με την έρευνα είναι απόλυτα συνυφασμένο με την έρευνα που πραγματοποιείται στο CERN.
Δ.Ο: Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν οι επιστήμονες και οι μηχανικοί κατά την κατασκευή και λειτουργία του CERN;
Η πρόκληση είναι ότι μπαίνανε καινούργιοι μαγνήτες, πρώτη φορά κατασκευασμένοι με τόσο μεγάλο μαγνητικό πεδίο, γιατί θα είχαν να διαχειριστούν τόσο μεγάλες ενέργειες και γενικά ό,τι έχει εγκατασταθεί είναι από πρωτοποριακές τεχνολογίες που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί μέχρι τότε, επομένως υπήρχε μεγάλο ρίσκο. Ως προς τους ανιχνευτές που εμπλακήκαμε, επίσης αποτελούσαν πολύ μεγάλη πρόκληση, διότι έπρεπε να κατασκευάσουμε και να πετύχουμε με μεγάλη ακρίβεια στην κατασκευή μας.
Δ.Ο: Ποιο είναι το κόστος αυτού του εγχειρήματος και σε τί μπορεί να ωφελήσει την ανθρωπότητα;
Το κόστος είναι αρκετά μεγάλο. Πρόκειται για αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Το όφελος για την κοινωνία από όλου αυτού του είδους τα πειράματα είναι η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, γιατί τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι πρωτόγνωρα, επειδή πάντα προσπαθούν να φτάσουν στα άκρα (μεγαλύτερη ενεργεία, μεγαλύτερες ροές). Επομένως πρέπει να λυθούν προβλήματα που δεν έχουν αντιμετωπιστεί και να βρίσκουν εφαρμογή στη κοινωνία και αλλού.
