Το Αρχαίο Θέατρο Δελφών βρίσκεται μέσα στο ιερό του θεού Απόλλωνα στους αρχαίους Δελφούς, στη βορειοδυτική γωνία του περιβόλου του. Μαζί με όλο το ιερό αποτελεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Είναι το μεγαλύτερο οικοδόμημα του χώρου, αλλά σε σύγκριση με άλλα μνημεία του είδους του, οι διαστάσεις του είναι περιορισμένες.
Στην αρχαιότητα φιλοξενούσε τους αγώνες φωνητικής και ενόργανης μουσικής. Αυτοί γίνονταν στα πλαίσια των Πυθίων (γιορτή αφιερωμένη στον Πύθιο Απόλλωνα, σε ανάμνηση του φόνου του Πύθωνα), αλλά και σε άλλες θρησκευτικές εορτές και τελετουργίες, όπως τα Σωτήρια (γιορτή αφιερωμένη στον Δία Σωτήρα και στον Απόλλωνα, σε ανάμνηση της σωτηρίας της Ελλάδος από επιδρομή των Γαλατών). Τα Πύθια ήταν η σημαντικότερη εκδήλωση μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γι’ αυτό η φήμη του θεάτρου ήταν ανάλογη με αυτή του αρχαίου σταδίου της Ολυμπίας και είχε μεγάλη πνευματική και καλλιτεχνική αξία.
Το θέατρο είναι φτιαγμένο από ντόπιο ασβεστόλιθο, από γκρίζες πέτρες Παρνασσού. Στις πρώτες σειρές το υλικό ήταν από κάποιο παρακείμενο κτίριο που καταστράφηκε. Έχει διάμετρο 52,5 μ. Η ορχήστρα είχε αρχικά σχήμα πλήρους κύκλου διαμέτρου 7 μ. Χωρίζεται σε δύο ζώνες. Η ανώτερη ζώνη έχει οχτώ σειρές εδωλίων και είναι χωρισμένη σε εφτά κερκίδες, ενώ η κατώτερη έχει είκοσι εφτά σειρές εδωλίων και είναι χωρισμένη σε έξι κερκίδες. Στους τοίχους των παρόδων βρέθηκαν πολλές απελευθερωτικές επιγραφές.
Το θέατρο των Δελφών χτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. και οι ιστορικοί πιστεύουν ότι αρχικά είχε ξύλινα καθίσματα ή ότι οι θεατές κάθονταν κάτω στο έδαφος. Τη σημερινή μορφή του με τη λιθόστρωτη ορχήστρα, τα λίθινα εδώλια και τη σκηνή, την πήρε κατά τους πρώιμους ρωμα’ι’κούς χρόνους, το 160-159 π.Χ., όταν ο Ευμένης Β΄ της Περγάμου χρηματοδότησε τις εργασίες στο μνημείο. Το 67 μ.Χ., την περίοδο του Νέρωνα, απομακρύνθηκε το προσκήνιο και τοποθετήθηκε μία εξέδρα με ανάγλυφες εικόνες από τη ζωή του Ηρακλή.
Κατά καιρούς έχουν γίνει εργασίες συντήρησης, αλλά το μνημείο έχει αρκετές φθορές και πολλά κομμάτια του είναι διάσπαρτα σε όλο το ιερό.
Το θέατρο εγκαταλείφθηκε, όταν το ιερό άρχισε να παρακμάζει κατά την ύστερη αρχαιότητα.
Το 1438, όταν το επισκέφτηκε ο Κυριακός ο Αγκωνίτης, ήταν σκεπασμένο με βράχια και χώματα, αλλά ένα μέρος του φαινόταν. Αργότερα καλύφθηκε από τα σπίτια του χωριού Καστρί. Μετά το 1910 αποκαταστάθηκε και έγιναν παραστάσεις στα πλαίσια των Δελφικών Εορτών, που διοργάνωσαν ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός και η γυναίκα του Εύα Πάλμερ. Οι παραστάσεις σταμάτησαν το 1975. Το 1992 με αφορμή των εκατό χρόνων από την έναρξη της ανασκαφής της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής έγινε μια εορταστική μουσική εκδήλωση. Το 2012, μετά από 37 χρόνια, παίχτηκε και πάλι παράσταση.
Κάποια από τα αρχαία έργα που έχουν παιχτεί στους Δελφούς είναι τα «Προμηθέας Δεσμώτης» και «Ικέτιδες» του Αισχύλου, και «Τρωάδες» του Ευριπίδη.
Το 2021 έλαβε μέρος στο αρχαίο θέατρο ένα σημαντικό μουσικό γεγονός. Παίχτηκε η Εβδόμη Συμφωνία του Μπετόβεν χωρίς κοινό και μεταδόθηκε ζωντανά σε όλη την Ευρώπη.
Τα τελευταία χρόνια στο Αρχαίο Θέατρο Δελφών εκτός από κάποιες παραστάσεις με αρχαίες τραγωδίες ή κωμωδίες που παίζονται, γίνεται και το Φεστιβάλ των Δελφών, όπου γίνονται πολλές συναυλίες και παίρνουν μέρος πολλοί καλλιτέχνες. Επίσης το Ευρωπα’ι’κό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών οργανώνει στο θέατρο εκδηλώσεις με επιστημονικά συμπόσια και μουσικά και θεατρικά εργαστήρια.
Το αρχαίο θέατρο είναι επισκέψιμο κάθε μέρα από τις 8:00 π.μ. – 6:00 μ.μ.
Πηγές κειμένου:
Πηγές εικόνων:
http://art-hellas.blogspot.com
Κωνσταντίνος Καραλιόλιος – Στ΄ τάξη
