Το χρέος του δημοσιογράφου
Στη σημερινή εποχή είναι πολύ σύνηθες το φαινόμενο των fake news, δηλαδή των ειδήσεων που βασίζονται σε ψεύτικα γεγονότα. Αυτό συμβαίνει διότι κάποιοι δημοσιογράφοι «φτιάχνουν» ειδήσεις που δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια, για να έχουν μεγαλύτερη τηλεθέαση και επομένως περισσότερα κέρδη. Αυτοί αποτελούν παραδείγματα κερδοσκόπων και ανήθικων δημοσιογράφων.
Αντιθέτως, όμως, υπάρχουν και αυτοί που νοιάζονται για τη σωστή ενημέρωση του λαού. Είναι οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι που δεν επηρεάζονται από παράγοντες όπως το χρήμα ή η ιδεολογική συγγένεια με πολιτικά κόμματα. Έχουνε μόνο γνώμονα την έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση των πολιτών για θέματα που τους απασχολούν. Είναι ασυμβίβαστοι και παραμένουν αληθινοί, κερδίζοντας επάξια έτσι την ουσιαστική εμπιστοσύνη από τον λαό. Σωστοί δημοσιογράφοι είναι αυτοί που δρουν βάσει ενός κώδικα δεοντολογίας* και αξιών, όπως η αμεροληψία, η αλήθεια, η δικαιοσύνη, αλλά και ο σεβασμός στην ιδιωτική ζωή των πολιτών.
Δεν φτάνουν όμως μόνο αυτά για να χαρακτηριστεί ένας δημοσιογράφος σωστός. Πρέπει να δίνει βάση στα πιο σημαντικά και όχι να μένει στα ασήμαντα. Μ΄ άλλα λόγια, πρέπει να ιεραρχεί τις ειδήσεις σκεπτόμενος την αξία τους για τον πολίτη και να δίνει έμφαση όπου χρειάζεται. Αυτό βοηθά αναμφισβήτητα στο να καταλάβει κανείς ποια θέματα της επικαιρότητας τον απασχολούν ουσιαστικά, και ποια είναι δευτερεύοντα για τη ζωή του.
Παράλληλα, ο σωστός δημοσιογράφος έχει την ευθύνη να γίνεται κατανοητός από όλους. Πρέπει να είναι μεταδοτικός χωρίς να χρησιμοποιεί επιστημονικούς όρους και δυσνόητο λεξιλόγιο, διότι απευθύνεται στον απλό πολίτη που δεν είναι απαραίτητα φιλόλογος ή επιστήμονας. Δεν πρέπει να πλατειάζει, ούτε όμως και να αποκρύπτει πληροφορίες. Η αλήθεια βρίσκεται πάντα κάπου στη μέση. Γι΄ αυτόν τον λόγο, απαραίτητα χρειάζεται να «φιλοξενεί» πολλές απόψεις, όταν πρόκειται για ένα ζήτημα που επιδέχεται διαφορετικών κρίσεων, εφόσον ο πλουραλισμός απόψεων συμβάλλει τα μέγιστα στον σχηματισμό μιας ολοκληρωμένης εικόνας των γεγονότων εκ μέρους των πολιτών. Θα ήταν, επίσης, παράλειψη να μην αναφερθούμε στην ανάγκη εποικοδομητικής κριτικής απέναντι στην εκάστοτε εξουσία, διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο ο δημοσιογράφος μπορεί να ελέγξει την κυβέρνηση χωρίς να γίνεται έμμισθο όργανο αυτής ή κομματικό φερέφωνο.
Παρακολουθώντας ειδησεογραφικά προγράμματα στην τηλεόραση, γίνεται εύκολα κατανοητό ότι η περιγραφή ενός τέτοιου δημοσιογράφου δεν προσομοιάζει σχεδόν σε κανέναν από τους δημοσιογράφους που γνωρίζουμε και είναι διάσημοι. Παρ΄ όλα αυτά, εύχομαι και πιστεύω ότι αυτό θα αλλάξει σύντομα και ο κόσμος θα αγανακτήσει βλέποντας την ψευτιά και την υποκρισία που γεμίζει τα δελτία ειδήσεων, απαιτώντας μια ρηξικέλευθη αλλαγή στο ενημερωτικό τοπίο από ασυμβίβαστους δημοσιογράφους.
(Άρθρο μαθητή της Β΄ Λυκείου)
*Κώδικας Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας (Πηγή: ΕΣΗΕΑ)
Η πικρή αλήθεια είναι ότι όσοι δημοσιογράφοι δεν συμβιβάζονται και δεν υποχωρούν σε επιχειρηματικά, πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, δύσκολα βρίσκουν «κανάλι επικοινωνίας» με τους πολίτες. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι, ώστε να καταθέτει τα όπλα ένας υπεύθυνος δημοσιογράφος. Είναι λειτούργημα η ορθή πληροφόρηση της κοινής γνώμης και αν κάποιος δεν έχει τις αρχές και το σθένος να συγκρουστεί με τη διαφθορά, καλύτερα να μη γίνεται δημοσιογράφος… Μπράβο στον μαθητή μας για το εμπεριστατωμένο άρθρο του!